يكي از مهمترين وقايعي كه در تاريخ اسلام به ثبت رسيده است ، جريان غديرخم در حجهالوداع يعني آخرين حج پيامبر اعظم اسلام(صلي الله عليه وآله) ميباشد. غدير ، سرچشمة انديشة ما ، اساس دين و ثمرة نبوت هزاران پيامبري است كه آمدهاند تا انسان را به سرمنزل مقصود برسانند و تفكر كردن را به آنها بياموزند .
تاريخ پس از پيدايش و ظهور اسلام ، همراه با اتفاقات مهم و قابل توجهي بوده كه بعضي از اين حوادث منشأ و سرچشمه حركتهاي بزرگي گرديده كه بي توجهي و يا غفلت از عوامل به وجود آورندة آن ميتواند انحرافات زيادي را به وجود آورد. انسان براي شناخت وقايع تاريخي، نيازمند دقت، كاوش و جستجوي دقيق ميباشد. در كنارهم گذاشتن وقايع بگونهاي كه يك سير طبيعي قابل قبولي از يك جريان و يا حادثهاي را به ما ارايه دهد، نيازمند تتبعهاي عميق تاريخي است. يكي از مهمترين وقايعي كه در تاريخ اسلام به ثبت رسيده است ، جريان غديرخم در حجهالوداع يعني آخرين حج پيامبر اعظم اسلام(صلي الله عليه وآله) ميباشد. غدير ، سرچشمة انديشة ما ، اساس دين و ثمرة نبوت هزاران پيامبري است كه آمدهاند تا انسان را به سرمنزل مقصود برسانند و تفكر كردن را به آنها بياموزند . غدير اتفاقي بود كه براي نشان دادن مسير هدايت براي روزهاي باقي ماندة دنيا ، به وقوع پيوست ، واقعة زندة غدير ، در طول تاريخ ، چراغي تابناك براي كساني است كه تصميم دارند خوب ببينند و درست بشناسند . در اين ماجرا آن چه به نقل از تواريخ و روايات اهل سنت به ثبت رسيده و در اين همايش به تفصيل به آن پرداخته و توضيح و تبيين شده است ، پيامبر اسلام(صلي الله عليه وآله) به امر الهي ( آري به دستور خداوند و نه چيزي غير آن ) مأمور ميشود كه علي ابن ابي طالب(عليه السلام) را به عنوان «امام» و «جانشين» بعد از خود براي هدايت مردم و استمرار بخشي از دين خدا معرفي نمايد . و زماني كه اين دستور توسط پيامبر اسلام (صلي الله عليه وآله) اجرا ميشود خداوند رضايت خودش را از تماميت دين اسلام توسط فرشته وحي به اطلاع همگان ميرساند (رضيت لكم الاسلام دينا ) . در ادامة اين ماجرا همگان موظف به بيعت با جانشين منصوب ، از طرف خداوند ميشود ، حتي زنان به واسطه ظرف آبي كه در سويي از آن دست علي قرار دارد ، موظف شدند با فرو بردن دست در اين آب، اعلان تبعيت و قبول امر الهي را در پذيرش جانشيني پيامبر براي علي(عليه السلام)بنمايند . در آن صحراي گرم و سوزان اين كار با وسوسه و دقت تمام انجام شد ، همه به پيامبر و علي (عليه السلام) تبريك ميگفتند، شعرا شعر سرودند و سرانجام همه ميديدند كه پيامبر از اين كه اين امر مهم و بزرگ را به خوبي و تا به پايان به انجام رسانيده است، لبخندي از شادي و مسرت بر لب دارد، چهرهاش ميدرخشيد و گوئيا اكنون با فراغت كامل خودش را براي سفر آخرت آماده مينمود. مسئله غدير خم نقطه آغاز اختلاف بين گروههاي اسلامي ميباشد كه اگر تحقيقي صحيح و بدون تعصب در اين رابطه داشته باشيم حقيقت آنرا دريافت خواهيم كرد. اين حقيقت همان سرچشمه جوشان مكتب اهل بيت (عليهم السلام) است، همان ثقل گرانقدري كه عِدل و همتاي قرآن بعد از ختم رسالت معرفي گرديد (اني تارك فيكم الثقلين كتاب الله و عترتي) اگر قرآن ماندگار است، عدل او هم ماندگار خواهد بود (انّا نحن نزلنا الذكر و انا له لحافظون) نور اهل بيت همچون نور قرآن در حال تابيدن است گرچه دشمنان تاب آنرا ندارند (يريدون ليطفئوا نور الله بأفواههم والله متممّ نوره ولوكره المشركون) غدير خم آن قدر شكوه و جلال دارد كه مغلوب هيچ عصر و زماني نشده و با وجود توطئههاي دشمنان همچون خورشيد در تاريخ اسلام ميدرخشد و احدي توان انكار آنرا ندارد. گروهي از دشمنان اسلام زماني كه ديدند اصل اين ماجرا به دليل عظمتش امكان انكار و تحاشي را ندارد دست به تحريف آن زدند، و كوشيدند آن را از مسير اصلي منحرف، و با طرح شبهات متعدد پرده بر چهره دلربا و نوراني غدير بياندازند. بنابراين بر تمام كساني كه به اصل اسلام ايمان و اعتقاد دارند و بر رسالت پيامبر اعظم(صلي الله عليه وآله) عشق ميورزند، واجب است تا به هر صورت ممكن بكوشند تا با بيان حقايق مربوط به غدير، واقعيتي را كه در وراي اين ماجرا موجود است كه همان توجه به اهلبيت به عنوان يكي از ثقلين باشد را به اطلاع همه مردم مسلمان برسانند. در اين ميان جامعه المصطفي العالميه كه وظيفه سنگين نشر معارف اسلام ناب محمّدي(صلي الله عليه وآله) را در گستره جهان بر دوش گرفته، لازم ديد براي دانش آموختگان خود بستري فراهم نمايد تا زمينه ساز تحقيق در اين موضوع مهم باشد، و اگر اين بستر و فضاسازي از ديدگاه برادران عزيز اهل سنت كه اعتقادي بر جريان غديرخم ندارند گسترده شود حقيقت بهتر جلوه ميكند و طلاب را به اهلبيت(عليهم السلام) نزديكتر مينمايد. در همين راستا به لطف خداوند و توجهات حضرت ولي عصر ارواحنا فداه، مركز آموزش زبان و معارف اسلامي فرصتي را جهت شناخت و تحقيق پيرامون مسئله غدير براي دانشپژوهان خود بوجود آورده و اين واقعه را از ديدگاه و منظر اهل سنت مورد بررسي قرار داده است. اين برنامه در قالب اردويي سه روزه به اجرا در ميآورد كه چگونگي برگزاري اين همايش به صورت اجمال به شرح زير ميباشد: فرايند اجراي همايش اهداف: آشنا ساختن طلاب غيرايراني با واقعة غدير از ديدگاه و منابع معتبر اهل سنت . در اين همايش كه امسال بحمد الله هفتمين سال برگزاري آن را با وجود مشكلات و حساسيتهاي مذهبي بسيار پشت سر گذاشتيم، سعي شده كه وقايع غدير خم و پس از آن را جمعبندي نموده و با بيان آشكار و صريح با مخاطبان در ميان بگذاريم . بيانات پيامبر اكرم در بزرگترين اجتماع مسلمان ، صريحاً مطرح گردد و در معرض ديد و نظر تمام شركتكنندگان قرار گيرد ، و به آنها قدرت انتخاب و تصميمگيري داده شود . در واقع اين همايش ، يك دورة فشردة كارگاهي از تمام اتفاقات و وقايعي است كه پيش از مراسم دير ، هنگام مراسم غدير و بعد از آن اتفاق افتاده است . در نهايت و در پايان برنامهها ، اين شركت كنندگان هستند كه تصميم خواهند گرفت كه اين مطالب را از طريق منابع اهل سنت دنبال كنند و ادامة مسير را تا رسيدن به واقعيت طي كنند . چنانچه در سالهاي گذشته بسياري از افراد بودند كه از اين طريق به واقعيتي كه به گفتة خودشان تا به حال از آن دور نگه داشته شده بود ، رسيدند و مسير آيندة خود را انتخاب نمودند . اصل برنامه در يك همايش سه روزه به صورت كارگاهي برگزار ميشود . قبل از شروع برنامه، طلاب به گروههاي 12 نفره تقسيم ميشوند و براي هر گروه دو استاد راهنما تعيين ميگردد. اين اساتيد از قبل توسط برنامههاي دانشافزايي به صورت تخصصي در موضوعات مربوط به غدير توسط اساتيد بزرگوار و مجربي همچون حضرات آيات آقايان كوراني، حسيني قزويني، جعفر الهادي و... آموزش داده شدهاند و تا با تسلط به موضوعات پيرامون جهت اجراي برنامه آماده ميشوند. توضيح قسمت دانشافزايي خواهد آمد . موضوعات همايش اين به شرح ذيل ميباشد. روز اول: تشريح سفر حجه الوداع از ديدگاه اهل سنت ( از جهات زمان حركت ، تعداد شركت كنندگان ، مسائل پيرامون سفر از مدينه تا مكه ) بيان خطبههاي حضرت در مكه ( روز چهارم ، روز هفتم ، روز دهم و يازدهم ) بيان بعضي از فرازهاي خطبه مانند : لا ترجعوا كفاراً مضلين ، فليبلغ ا لشاهد منكم الغايب بيان شكوائيه از امير المؤمنين براي سفر يمن و رد شبهه سيرة حلبي در جريان حديث غدير . بيان مخالفت صحابه با حضرت رسول (ص) در مسائل حج و رد نظرية عدالت صحابه . تبيين حديث ثقلين از ديدگاه اهل سنت . روز دوم: بيان حديث الدار و مطرح شدن جانشيني از ابتداي بعثت . بيان آية تطهير و افراد آن و ارتباط آن با ولايت و جانشيني امير المؤمنين . بيان آية مباهله و چگونگي اثبات ولايت امير المؤمنين با اين آيه . بيان حديث منزلت و بررسي شبهات پيرامون آن . احاديث مربوط به فضائل امير المؤمنين : ( حديث انا مدينة العلم وعلي بابها ، حديث علي مع الحق والحق مع علي ، حديث رايه ، حديث سد الابواب ، حديث مؤاخاة و حديث طير ) روز سوم : بررسي واقعة غدير از ديدگاه اهل سنت ( از جهت مكان ، زمان ، تعداد و شرايط اقليمي ) تشريح مسانيد خطبة غدير از ديدگاه اهل سنت . تشريح مطالب و متن خطبه از ديدگاه اهل سنت . بررسي شبهات پيرامون حكم مولا در غدير از ديدگاه اهل سنت بررسي آيات الغدير ( بلغ ما انزل اليك . . . . اليوم اكملت لكم دينكم . . . . سأل سائل بعذاب واقع ) بيان شواهد و قرائن پيرامون جانشيني امير المؤمنين در جريان غدير . ( بيان شعر حسان ، بيعت خلفا با علي (ع) ، عمامه گذاري حضرت ، سه روز اقامت ، بيعت همة مردم با امير المؤمنين ) بررسي حديث ولايت . بررسي حديث وصايت . روز چهارم : بررسي ادلة عقلي امامت از نگاه فريقين . بررسي ادلة عقلي افضليت ( تقدم افضل بر مفضول ) از ديدگاه فريقين . بررسي جريان سقيفه از ديدگاه اهل سنت . بررسي عدم بيعت مردم با امير المؤمنين (ع) بعد از رحلت پيامبر (ص) بيان احاديث ذيل از ديدگاه اهل سنت و تبيين مصاديق آن . الف : من مات ولم يعرف امام زمانه . ب : ستفترق أمتي من بعدي ثلاثة وسبعين فرقة ج : خلفاء أمتي من بعدي اثني عشر . . . بررسي ادلة امامت ا بي بكر از ديدگاه اهل سنت ( ده دليل ) الف :اقامة نماز ابوبكر در مسجد النبي ب : حديث ( اقتدوا باللذين من بعدي ابي بكر و عمر ) شيوه اجرا : در اولين روز به كليه شركت كنندگان يك سبد فرهنگي اهدا ميشود كه شامل اين موارد ميباشد: كيف و كاغذ و قلم و كتب مورد نياز از قبيل «غدير از ديدگاه اهل سنت» (محمد رضا جباران)، «آخرين سفر» (اسلام ياوري)، «سقيفه» (علامه عسكري)، «ولايت امام علي(عليه السلام) در كتاب و سنت» (علامه عسكري)، «المراجعات» (سيد شرف الدين)، «حديث غدير» (محققان)، «جزوه خطبههاي پيامبر از كتب اهل سنت» (تدوين شده در مدرسه المهدي«عج») و «متن خطبه غدير» (انصاري) . طلاب پس از دريافت اين سبد در ساعات اول صبح روز اول در سالن كنفرانس حاضر ميشوند و پيرامون موضوع روز اول كه ذكر شد به سخنراني و توضيحات ويژه آن موضوع توسط استاد ارجمند آيه الله حسيني قزويني گوش فرا ميدهند. پس از سخنراني چهار سؤال مطرح ميگردد كه طلاب موظف هستند پيرامون آنها تحقيق نمايند. بعد از پايان اجلاسيه عمومي، هر كدام از اساتيد راهنماي گروه و طلاب مربوطه به مكان مخصوص خود رفته و تا عصر با كمك اساتيدشان فرصت تحقيق پيرامون سؤالات مذكور را دارند و در عصر همان روز هر گروه بايد، نتيجه تحقيقاتش را توسط نماينده گروه در جلسه عمومي ارائه نمايند. در دو روز ديگر هم همانند روز نخست، بحث و بررسي موضوعات مربوط به همان روز برگزار ميشود. در پايان هر روز ساعت 30/20 جلسه پرسش و پاسخ توسط استاد حسيني قزويني برگزار ميشود كه به عنوان آخرين جلسه كاري هر روز ميباشد، كه در ضمن آن به پاسخ ابهامات باقيمانده مربوط به تحقيقات در موضوع آن روز اختصاص دارد. پارهاي از ديدگاهها در ارتباط با همايش جناب آيه الله حسيني قزويني در اين باره فرمودند من در طول چهل سال تدريس در حوزه مانند اين برنامه را نديدم و اين برنامه خيلي ثمرات دارد. يكي از طلبههاي حنفي مهب كه در اين برنامه شركت نمود خطاب به استاد با گريه ميگفت آيا اين حرفها كه زديد صحت دارد و راست است؟ پس اگر اين چنين باشد علماء ما هزار و چهار صد سال است ما از واقعيت دور انداختهاند. طلبه تاجيكستاني ديگر كه با تعصب شديد وارد ايران شده بود و چند سال در گرگان زندگي ميكرد، در اين همايش به مذهب تشيع مشرف گرديد و رسماً در محضر حضرت آيه الله مكارم تشيع خودش را اعلام نمود كه معظم له هم مبلغ ده ميليون ريال جهت تهيه هديه به شركت كنندگان در كارگاه اختصاص دادند. طلبه اندونزي وهابي بعد از تحقيق فراوان در اين برنامه رسماً اعلام كرد كه جانشين بر حق پيامبر حضرت علي(عليه السلام) ميباشد و اين مطلب را با عقل خود قبول كردم . مكرراً طلاب غير ايراني شيعي بعد از اين برنامه اعلام ميكردند اگر چنين برنامهاي را براي اهل سنت كشور خود اجرا كنيم همه مردم شيعه ميشوند. يك طلبه شيعي بعد از پايان اين همايش به مسئولين مركز گفت من تاكنون ظاهراً شيعه بودم ولي الآن واقعاً شيعه شدم. طلبه ديگري ميگفت به اندازه سه سال عمرم مطلب فهميدم . اينها بخشي از ثمرات اين برنامه ميباشد. در پايان يادآور ميشويم چون تعداد زيادي از مجموعه طلاب اين مركز يا اهل سنت و يا از مستبصرين بوده و تقريباً تمام طلاب با اهل سنت در ارتباط هستند لذا در طول برنامه، سعي ميشود هيچ گونه قضاوتي اظهار نشود و فقط با بيان مطالب از كتب اهل سنت و تحليل آنها قضاوت را به خود طلاب واگذار ميكنيم تا خود با آشنايي به كتب موجود بتوانند در اين موضوع تصميمگيري نمايند. لازم به تذكر است در طول اين برنامه كتابخانه تخصصي از كتب اهل سنت و همچنين جستجوي مطالب به صورت رايانهاي از نرمافزارهاي اهل سنت در مجموعه طلاب را همراهي و پشتيباني ميكند. با آرزوي پياده شدن اسلام ناب محمدي(صلي الله عليه وآله) در سراسر گيتي. متن سخنراني استاد حسيني قزويني در اين همايش در بخش ليست سخنراني هاي سايت در دسترس مي باشد.
|