| تاريخ: 28 آذر 1388 | تعداد بازديد: 1704 |
|
| سنت‌هاي عزاداري شيعيان پاكستان | ||
|
در سال‌هاي اخير در مناطق مختلف اين كشور شيوه‌هاي مختلفي متداول شده است. به عنوان مثال در لاهور، جوانان هنگام سينه‌زني يك پا را عقب گذاشته، پاي ديگر را جلو مي‌آورند، برخي به هوا مي‌پرند، عده‌اي پيراهن را از تن بيرون مي‌آورند و يا برخي ديگر با تن‌پوش زيرين سينه‌زني مي‌كنند. به گزارش توانا، در ماه سوگواري سيد و سالار شهيدان، شيعيان پاكستان با رسم و سنت ديرينه خود به سوگ مي‌نشينند. با آغاز ماه محرم، شور حسيني، تمامي مناطق اعم از شيعي و حتي غيرشيعي در سراسر جهان را فرا مي گيرد و شيعيان در جاي جاي جهان با آداب و رسوم مخصوص به خود، در سوگ و ماتم شقايق‌هاي كربلا به عزاداري مي پردازند. براساس آمارهاي غيررسمي، 20 درصد مردم كشور پاكستان را شيعيان تشكيل مي‌دهند. سه فرقه شيعه اثني‌عشري، اسماعيلي (آقاخاني) و شش امامي (بُهري‌ها) شيعيان اين كشور را تشكيل مي‌دهند. شيعيان اثني عشري بيشترين تعداد را دارند و عنوان تشيع بيشتر ناظر بر آنها است. شيعيان پاكستان در مناطق «بلتستان» و «گلگت» و هم‌چنين در مناطق قبيله‌نشين و آزاد «اورگزيچ» و «كرم اجنسي» كه متعلق به اين كشور هستند، تجمع بيشتري دارند. در پاكستان مرسوم است، دولتمردان اين كشور به مناسبت شهادت امام حسين (ع) و ياران باوفاي آن حضرت پيام‌هاي تسليتي خطاب به مردم ارسال مي‌كنند. اكثر شيعيان با شروع ماه محرم جامه سياه بر تن مي‌كنند، چراغ‌هاي منازل خود را خاموش مي‌كنند و هنگام خواب از رخت‌خواب استفاده نمي‌كنند. شيوه‌هاي عزاداري در شهرها و مناطق مختلف پاكستان متفاوت است و مردم هر منطقه طبق آداب و رسوم ديرينه خود به عزاداري مي‌پردازند. مجالس سخنراني، روضه‌خواني، سينه‌زني، زنجيرزني، تاسوعا و عاشورا از جمله مراسم اين روزها در پاكستان است. شيوه‌هاي مختلف عزاداري در پاكستان در سال‌هاي اخير در مناطق مختلف اين كشور شيوه‌هاي مختلفي متداول شده است. به عنوان مثال در لاهور، جوانان هنگام سينه‌زني يك پا را عقب گذاشته، پاي ديگر را جلو مي‌آورند، برخي به هوا مي‌پرند، عده‌اي پيراهن را از تن بيرون مي‌آورند و يا برخي ديگر با تن‌پوش زيرين سينه‌زني مي‌كنند. در اكثر مناطق شيعه‌نشين مردم به صورت گروهي و يا دسته‌هاي 5 تا 10 نفري نوحه مي‌خوانند و عده‌اي از عزاداران، در اطراف آنها حلقه مي‌زنند و با تكرار نوحه، ابيات و مرثيه در سوگ سالار شهيدان سينه مي‌زنند. هيأت زنان به دنبال دسته‌هاي سينه‌زني مردها (در شهرهاي كراچي، لاهور، مولتان و ديگر شهرهاي بزرگ پاكستان) در خيابان‌ها در حال سوگواري، راهپيمايي و سينه‌زني مي‌كنند. سينه‌زني ـ سينه‌زني و مراسم زنانه كه فقط زنان در آن حضور دارند: در اين برنامه‌ها كه اغلب در حسينيه‌ها برگزار مي‌شود زنان نوحه مي‌خوانند و گروهي سينه مي‌زنند. ـ سينه‌زني هنگام عبور از آتش: سينه زني در روي بستري از آتش در چند شهر پاكستان از جمله شهرهاي جهنگ، فيصل‌آباد، لاهور، مولتان و پاراچنار مرسوم است. مردم ابتدا آتش فراواني مهيا مي‌كنند، پس از اينكه هيزم‌ها خوب بر افروخته شدند و شعله آتش فروكش كرد، هيأت سينه‌زنان با پاي برهنه از روي آنها عبور مي‌كنند. ـ سينه‌زني با طبل: هيأت‌هاي عزاداري در برنامه‌هاي خود از طبل و سنج استفاده مي‌كنند، شيعيان در شهرهاي كراچي، مولتان و پاراچنار بيشتر به اين شيوه به سوگواري مي‌پردازند. ـ سينه‌زني با سكوت: در اين نوع سينه‌زني تمام شركت‌كنندگان در حالي‌كه آثار حزن و اندوه بر چهره دارند، ضمن رعايت سكوت، سينه مي‌زنند و پيشاپيش صف عزاداران، علم‌هاي بزرگي را حمل مي‌كنند. اين مراسم در شهرهاي مولتان، كراچي و دير اسماعيل خان مرسوم است. ـ سينه زني با يك دست: اين نوع سينه زني فقط بين شيعيان اردوزبان اين كشور رايج است. گروه نوحه‌خوان، نوحه مي‌خوانند و عزاداران ضمن پاسخ به آنها، با يك دست سينه مي‌زنند. ـ ملنگي: نوعي سينه‌زني پرشور و خروش است كه تمام عزاداران بدون پيراهن سينه‌زني مي‌كنند. اين شيوه سينه‌زني در كليه شهرها و مناطق شيعه‌نشين پاكستان رايج است. هم‌چنين به قشري از مردم كه در حسينيه‌ها جمع شده و يك نفر ضمن طبل و فلوت زدن، مصائب اهل بيت(ع) را مي‌خواند و مردم گريه و شيون مي‌كنند، «ملنگ» مي‌گويند. زنجيرزني مراسم زنجيرزني با ورود اسلام به هند و پاكستان، وارد اين كشورها شد. اين مراسم، در گذشته به همان شيوه‌اي كه در ايران رواج داشت، برگزار مي‌شد. بعدها مردم پاكستان و هند با اضافه كردن تيغ و چاقو به انتهاي زنجير، در شيوه زنجيرزني تغييراتي ايجاد كردند. اغلب جوانان شيعه مذهب پس از برآورده شدن نذرشان به اين شيوه زنجير مي‌زنند. مرسوم است، خانواده‌هايي كه صاحب فرزند نمي‌شوند، در صورت پسردار شدن، وي را همه ساله در هياتِ زنجيرزنان ابا عبدالله حسين (ع) شركت دهند. زنجيرزني كه منجر به جراحات جسمي سوگواران مي‌شود، مخالفيني نيز دارد كه اين شيوه عزاداري را به دليل آسيب رساندن فرد به خودش حرام مي‌دانند. مراسم زنجيرزني در تمام شهرهاي پاكستان برپا مي‌شود. حتي برخي جوانان اهل سنت و مسيحي نيز در مجالس عزاداري سيدالشهدا (ع) زنجيرزني مي‌كنند. محتواي سوگواري سالار شهيدان از روز اول ماه محرم تا روز دهم اين ماه، مراسم و مجالس عزاداري در حسينيه‌هاي اين كشور داير است. علما و ذاكرين در طول اين مدت، هر شب گوشه‌اي از برنامه‌هاي سفر شهادت‌طلبانه امام حسين(ع) و يارانش را به ترتيب زير براي مردم بيان مي‌كنند: شب اول: حركت امام حسين(ع) براي شركت در مراسم حج و ناتمام گذاشتن آن. شب دوم: حركت امام حسين(ع) و يارانش از مكه به سوي كربلا. شب سوم: جدا شدن فاطمه صغري (س) دختر امام حسين (ع) از خانواده. شب چهارم: شهادت پسران مسلم بن عقيل (ع). شب پنجم: برخورد حر با امام حسين (ع) و شهادت حر و قاسم بن الحسن(ع). شب ششم: زندگي و شهادت حضرت علي اكبر (ع). شب هفتم: زندگي و شهادت ابوالفضل العباس(ع). شب هشتم: زندگي و شهادت علي اصغر(ع). شب نهم: (تاسوعا) پيوستن حر رياحي به ياران امام حسين (ع). شب دهم: (عاشورا) شهادت امام حسين(ع). تمام اين مراسم مخصوص مردان است و زنان، روزها در حسينيه‌ها به عزاداري مي‌پردازند. | ||