مدير شبکه جهاني ولايت گفت: کتاب ضدشيعي القفاري توسط «ملک فهد» پشتيباني و با تيراژ بالايي چاپ شد و اکنون کتاب درسي دانشگاه مدينه شده است اما نقد ما به اين کتاب که مورد تأييد مراجع است، از هيچ‌گونه حمايت مالي براي انتشار برخوردار نيست.

خبرگزاري فارس ـ گروه آيين و انديشه: «ناصر بن عبدالله بن علي القفاري» از اساتيد دانشگاه محمد بن سعود رياض، کتاب «اصول مذهب الشيعه الاماميه الاثني العشريه» را در رد مذهب حقّه تشيع نوشته است. اين کتاب به عنوان رساله دکترايش بوده و در متن آن، شبهات زيادي را به شيعه وارد کرده است.

آيت‌الله سيدمحمد حسيني قزويني، اين کتاب را به زبان عربي نقد کرده است که حاصل آن کتاب ارشمند «نقد کتاب اصول مذهب الشيعه» شد و محکم‌ترين پاسخ‌ها به شبهات القفاري در آن داده‌‌ شده است.

با آيت‌الله حسيني قزويني درباره روش و انگيزه نقد اين کتاب گفت‌وگو کرديم.

وي مي‌گويد: تاکنون در سه مجلد به شبهات القفاري پاسخ داده‌ايم که از نظر حجمي فقط يک‌دهم شبهات پاسخ داده شده است، اما به دليل عدم برخورداري از امکانات و حمايت مالي، اين امر متوقف شده است. بنده طي هشت سالي که اين کار انجام شده، 500 ميليون تومان هزينه کرده‌ام اما در صفحه اول کتاب نوشته‌ام چاپ براي عموم آزاد است!

ترجمه فارسي جلد نخست نقدهاي آيت‌الله حسيني قزويني از اينجا يا لينک زير قابل دريافت است:

  جلد نخست نقد کتاب اصول مذهب الشيعه 

آيت‌الله حسيني قزويني، از استادان حوزه علميه قم است که علاوه بر اجتهاد در حوزه علميه، دکتراي فلسفه و تقارن اديان از دانشگاه اسلامي الحره هلند را دارد. وي مؤسس مؤسسه تحقيقاتي حضرت ولي عصر(عج) است و هم‌اکنون مدير شبکه جهاني ولايت است. وي بيش از 200 جلسه گفت‌وگو و مناظره با اساتيد و مفتيان در عربستان و شبکه‌هاي مختلف ماهواره‌اي انجام داده است. از اين استاد حوزه علميه بيش از 23 جلد کتاب، منتشر شده و حدود 45 مجلد نيز آماده چاپ و انتشار است.

کتاب ضد شيعي قفاري با يک تيم 70 نفره نوشته شده است

* با سلام. انگيزه اصلي از نوشته شدن اين کتاب توسط آقاي قفاري چيست؟

- يکي از مباحثي که الآن در عربستان بازار داغي دارد هجمه کردن به شيعه است. يعني هر سخنراني، مقاله يا کتابي هجمه و اهانت بيشتري به شيعه کند قطعا مخاطبين و مطالعه کننده‌‌هاي بيشتري دارد.

وهابيون از شيعه در ميان خودشان يک هيولايي درست کردند و مي‌گويند شيعه آمده تا اسلام را از ميان بردارد و مسلمانان را نابود کند.

علماي وهابي در ذهن افراد چنين تصوري ايجاد کرده‌اند که اگر شيعه و افکارش گسترش پيدا کند، دين و جان شما در خطر است. لذا با اين حساسيتي که ايجاد شده هر مطلبي که در اين زمينه نوشته مي‌شود از حساسيت خاصي برخوردار است.

به همين دليل رساله‌هايي که براي ارشد يا دکترايشان مي‌نويسند و به اين سمت وسو مي‌رود استقبال بيشتري مي‌شود.

کتاب اصول مذهب الشيعه، در حقيقت پايان‌نامه دکتراي آقاي قفاري است. پر واضح است براي اين کار دست‌هايي پشت پرده بوده، به طور مثال مسافرت‌هايي که ايشان به کشورهاي اسلامي: افغانستان، پاکستان، بحرين، کويت و... انجام داده و با علماي شيعه و سني تماس گرفته است.

خود قفاري مي‌گويد که من بحارالانوار، وسائل الشيعه و ديگر کتاب‌هاي شيعه را صفحه به صفحه خوانده‌ام، که اين کار يک نفر نيست و مشخص است گروهي انجام شده، حتي بعضي‌‌ها گفته‌اند که هفتاد نفر نيرو و بودجه ميلياردي از طرف ملک فهد پادشاه وقت عربستان سعودي در اختيار وي قرار داشته است.

کتاب قفاري مفصل‌ترين کتاب ضد شيعي 14 قرن اخير است

* اين کتاب ضد شيعي از چه نظر اهميت دارد؟

- در حقيقت اين کتاب قوي‌ترين و مفصل‌ترين کتابي است که در اين چهارده قرن عليه شيعه نوشته شده است.

به گمان خودش کل شبهاتي که در اين چهارده قرن عليه شيعه بوده را مستند کرده و سر و ساماني داده و اين‌ها را با قلم و بيان روز نوشته و از کتب شيعه هم براي خودش استشهاد و دليل آورده است.

اولين کتابي که عليه شيعه نوشته شده به نام العثمانيه (سال 255 ه.ق) متعلق به جاحظ است.

قفاري هر کتابي که عليه شيعه تا عصر حاضر نوشته شده را ديده است. وي کتاب‌هايي هم که از طرف شيعه تحت عنوان رديه نوشته شده را خوانده و با توجه به اين قضايا چنين کتابي را نوشته است.

بعد از نوشته شدن اين رساله به دستور ملک فهد آن ‌را در يک تيراژ بسيار گسترده چاپ کردند و در کشورهاي مختلف به کتابخانه‌ها و مراکز علمي فرستادند، الآن هم آن ‌را کتاب درسي کارشناسي ارشد در دانشگاه بين‌المللي مدينه قرار دادند.

2 مرجع تقليد بر پاسخگويي به کتاب قفاري تأکيد کردند

* نظر مراجع معظم تقليد درباره نقد اين کتاب چه بود؟

- آيت الله العظمي فاضل لنکراني (ره) حدود يک سال قبل از رحلتشان بنده را خواست و گفت که من اين کتاب را ديده‌ام، خيلي بد نسبت به شيعه شبهه وارد کرده و در اين زمينه خيلي قوي است. 10 سال از نوشته شدن اين کتاب مي‌گذرد اما جواب محکمي نه در حوزه و نه در دانشگاه به اين کتاب داده نشده است.

با حضرت آيت الله سبحاني هم صحبت کردم و ايشان گفتند که من گرفتاري‌ و درس و بحثم زياد است و نمي‌‌توانم، و به بنده با اين تعبير گفتند که شما اهليت داريد آستين بالا بزنيد و يک جوابي به اين کتاب بنويسيد و از جدتان اميرالمؤمنين(ع) و جده‌تان حضرت زهرا(س) دفاع کنيد و آن‌ها هم قطعاً به شما کمک مي‌کنند.

بنده چهارده سال شاگرد درس خارج آيت‌الله العظمي شبيري زنجاني بودم و نظر ايشان براي من جايگاه ويژه‌اي دارد. کتاب را خدمتشان بردم و ايشان گفت که يک هفته پيش من بماند، بعد از يک هفته که براي گرفتن کتاب به خدمتشان رفتم، ديدم خيلي ناراحت بود و گفت: اين کتاب آقاي قفاري بد جوري نسبت به شيعه پيله کرده و شبهات خيلي ناجوانمردانه‌اي وارد کرده، به نظر من شما درس‌هاي حوزه‌ و تدريستان را تعطيل کنيد و به جواب اين کتاب بپردازيد.

وقتي کتابي به اين گستردگي نوشته مي‌شود و شبهاتي که در طول چهارده قرن بوده را بازسازي مي‌کند تاثير گذاري‌اش در مخاطب بيشتر مي‌شود و ما هم اولويت دارد که در اسرع وقت به اين شبهات و اين‌گونه کتاب‌ها جواب بدهيم.

لذا وقتي دو تن از مراجع بزرگوار چنين تکليفي برايمان معين کردند، ما هم بعضي از کارهاي متفرقه‌ را کم و جواب دادن به اين کتاب را شروع کرديم.

500 ميليون تومان براي 3 جلد کتاب هزينه کرديم

* در مورد هزينه‌هاي نقد اين کتاب توضيح بدهيد.

- براي سه جلدي که چاپ شده حدود پانصد ميليون تومان هزينه کرديم.

تحقيق و بررسي، تهيه کتاب، فيلم و ميکروفيلم که از لندن و يمن برايمان آوردند. بعضي از کتاب‌هايي که از عربستان سعودي با قيمت گزاف خريديم و برخي ديگر را از کتابخانه‌هاي خارج از کشور کپي گرفتيم که با مشکلات قانوني و هزينه‌هاي زياد همراه بود.

گاهي براي پاسخ دادن به يک شبهه در دو يا سه سطر حدود سيصد ساعت وقت گذاشتيم. به طور مثال قفاري از علامه حلي نقل مي‌کند که ايشان در کتابش مي‌گويد: آيه 55 سوره مائده در حق حضرت علي (ع) نازل شده که انگشترش را به گدا بخشيده است. در کتاب کنوني علامه حلي آمده که اين روايت در صحاح سته هست.

آقاي قفاري بعد از مطالعه صحاح سته، متوجه شده که اين روايت در آن‌ها نيامده و به شيعه و علامه حلي بسيار توهين و فحاشي کرده که اصلا روايت در صحاح سته نيست. ما هم که ‌ديديم روايت در صحاح سته نيست، تصميم گرفتيم نسخه‌هاي خطي را بررسي کنيم.

چند نسخه خطي از کتابخانه امام رضا مشهد و کتابخانه ملک تهران و ديگر جاها را ديديم، و در همه صحاح سته نوشته شده بود. با پيگيري زياد توانستيم نزديکترين نسخه به زمان علامه حلي را در کتابخانه آيت الله نجفي مرعشي (ره) پيدا کنيم که در آن نوشته شده بود صحاح السنه، نه صحاح السته.

اين اشتباه در استنساخ و تايپ خيلي طبيعي است، ولي ما براي اين کار ساعت‌ها وقت گذاشته و هزينه گزافي کرديم که خيلي مؤدبانه و معقول پاسخ بدهيم. کوچکترين کوچکترين اهانتي به علماي وهابي نکرديم

* آيا در پاسخ‌گويي همانند نويسنده سخن گفته‌ايد؟

ـ نکته قابل توجه در اين کتاب اين است که قلم نويسنده خيلي آزاد است و هر اهانتي که خواسته به بزرگان و مراجع ما انجام داده که مثلا زنديق، فاسد يا فاجرند ولي ما از ابتدا تا آخر اين سه جلد کوچکترين اهانتي به خود نويسنده يا علماي وهابي نکرديم که حتي با اعتراض برخي از دوستان همراه بود.

نظر دوستان بر اين بود که «جزاءُ السئيةٍ سئيةٌ مثلُها» و بايد جواب اين همه توهين را حداقل متناسب با خودش داد ولي ملاک ما اين بود که: «وَ إِذا خاطَبَهُمُ الْجاهِلُونَ قالُوا سَلاماً؛ و هنگامى که جاهلان آنها را مخاطب سازند (و سخنان نابخردانه گويند)، به آنها سلام مى‏‌گويند (و با بى‏اعتنايى و بزرگوارى مى‏گذرند)». (فرقان/63)

ارشاد قم هيچ حمايتي نکرد

* آيا از نظر مادي از طرف دولت حمايت شديد؟

- از طرف دولت يا بيت علما حتي يک برگ کاغذ هم در اختيار ما قرار نگرفت. ما در ابتداي کار به درخواست اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامي قم يک نامه نوشتيم که پاسخي داده نشد و ما هم پي‌گيري نکرديم.

البته بعد از چاپ دو جلد از کتاب، آن‌را براي بازديد خدمت آيت‌الله صافي گلپايگاني برديم که ايشان بسيار تشويق کردند و گفتند: من باور نمي‌کردم ما در حوزه علميه قم چنين محققاني داشته باشيم که اين‌طور توانمندانه بتوانند پاسخ‌هاي دندان‌شکن به شبهات وهابيون بدهند.

خدمتشان عرض کردم: ما اين کتاب را خدمت شما داده‌ايم که اگر نظري داريد يا نقصي در آن مي‌بينيد بفرماييد تا در چاپ بعدي اصلاح کنيم.

آيت الله صافي گفتند: من هرچه به ذهنم مي‌آمد، شما آورده بوديد و حتي در بعضي موارد که به ذهنم نمي‌آمد هم شما جواب داده بوديد. ايشان در آخر سي ميليون تومان به ما مرحمت و کمک کردند.

فقط اين بزرگوار چنين مرحمتي کردند. البته اخيرا هم يکي از مراکز حوزوي هزار جلد از کتاب را از ما خريداري کرده و به کتابخانه‌هاي داخلي تزريق کرده‌اند. غير از اين، از نظر مخارج، توسط خيرين قم و تهران حمايت مي‌شديم و با کمک آن‌ها توانستيم اين سه جلد را به چاپ برسانيم.

شيوه نقد کتاب دو مرحله‌اي است

* سبک نقدتان چگونه بود؟

- ما دو وجه نقد داريم: اولي نويسنده آمده در زمين ما مبارزه مي‌کند؛ دومي توپ را از زمين خودشان پرتاب مي‌کند.

ما در آن‌جا که در زمين ما مي‌آيد و روايتي نقل مي‌کند يا مطالبي از بزرگان ما مي‌گويد، اول روايت را بررسي مي‌کنيم و اگر از نظر سند ضعيف باشد، مي‌گوييم اين روايتي که به آن استناد مي‌کنيد اصلاً معتبر نيست و آنچه از نظر ما معتبر نيست شما حق استفاده از آن عليه ما را نداريد.

در خيلي از موارد روايت را تقطيع کرده‌اند، اول روايت را آورده‌اند عليه شيعه و ذيل خود روايت که عليه اهل سنت است و جواب هم داده را نياورده‌اند که ما اين روش را خيانت مي‌دانيم. مثلا در يک باب کافي پنج روايت آورده که يکي به نفع آن‌ها بوده و سه تا به ضرر آن‌ها و نفع شيعه و فقط روايتي که به نفعشان بوده را نقل کرده است.

وقتي در کنار يک روايت ضعيف، چندين روايت صحيح وجود دارد، شيعه هيچ وقت روايت صحيح را کنار نمي‌گذارد و سراغ روايت ضعيف برود. همچنين از بعضي بزرگان شيعه مثل سيد نعمت‌الله جزايري مطلبي را مي‌آورد، با همه احترامي ما که برايشان قائليم، گفتارش گفتار شيعه نيست. در کنار وي علامه حلي، شهيد اول، شهيد ثاني، سيد مرتضي، شيخ طوسي و ... را داريم که گفتارشان مخالف سيد نعمت الله جزايري است.

اضافه اين‌که در کتاب انوار نعمانيه، جلد دوم، صفحه 108 آيت‌الله انگجي فتوا داده‌اند که بعضي کتب سيد نعمت‌الله جزايري خلاف نظر شيعه و حرام است. البته حرف ايشان خيلي تند و مايه اختلاف بين شيعه و سني است.

اما آن‌جا که از بزرگان خودشان نقل مي‌کنند، مثلا در جايي ديگر بزرگشان حرف خلاف آن ديگري را زده و ما همان را به عنوان دليل مي‌آوريم. براي نمونه اگر به حرفي از ذهبي استناد مي‌کند ما هم حرف ابن حجر را که خلاف آن است مي‌آوريم و مي‌گوييم: اگر اين نظر اهل سنت است، بايد مجموع علماي شما چنين حرفي را زده باشند.

در يک کلام ما در جواب‌هايمان تلاش کرديم: اولا جواب حلي بدهيم، دوما بعد از جواب حلي، جواب نقضي داده شود.

براي مثال در يک جا روايتي از کافي نقل مي‌کند و مي‌گويد که نادرست و خلاف قرآن است، ما هم شبيه همان روايت را از از صحيح بخاري آورديم و گفتيم شما هر جوابي به آن داديد، ما هم درباره کافي مي‌دهيم.

به طور مثال در جايي که مي‌گويند حرف‌زدن حيوان عجيب است ما در پاسخ مي‌گوييم: در قرآن آمده که هدهد با پيغمبر صحبت کرده، بلکه ادعا کرده که عملش از حضرت سليمان بالاتر است.

همچنين مورچه با حضرت سليمان حرف زده، لذا ما هم جواب حلي داديم و هم تلاش کرده‌ايم جواب نقضي بدهيم.

البته بنده در کلاس‌هايم در حوزه و دانشگاه به دوستان تاکيد مي‌کنم که روي جواب نقضي حساب جاري ويژه باز کنيد، چون جواب نقضي باعث مي‌شود که تار و پود فکري ضد شيعه در طرف مخالف فرو بريزد.

وقتي جواب نقضي داديم و طرف مقابل را در اين زمينه خلع سلاح کرديم، سپس جواب حلي داده تا برايش جا بيفتد ولي اگر اول پاسخ حلي بدهيم مجبور به توجيه و تاويل کردن هستيم.

به خاطر نداشتن امکانات و عدم حمايت مالي، کار متوقف شده است

* آيا تمام کتاب در سه جلد پاسخ داده شده و ترجمه‌اي دارد؟

- خير، اين سه جلد در واقع يک دهم شبهات قفاري را جواب مي‌دهد و قسمت اعظم آن باقي مانده است.

فعلا به خاطر نداشتن امکانات و عدم حمايت مالي، کار متوقف شده و يک تيم ترجمه از اساتيد ادبيات عرب با سرپرستي آقاي دکتر فقيهي، مشغول ترجمه متن هستند.

ما هر هفته قسمتي را که ترجمه شده با هم مقايسه مي‌کنيم تا داراي مشکل نباشد، زيرا زحمت زيادي کشيديم و حتي در جمله سازي سعي کرديم لحن ما طوري باشد که اشکال ادبي و ابهام در رساندن مطلب نداشته باشد.

الغدير معجزه تاريخ شيعه است

* کتاب الغدير علامه اميني، يکي از مهمترين کتب شيعه است. آيا اين کار با الغدير قابل مقايسه است؟

- الغدير کار فردي بوده و در حد خودش معجزه تاريخ شيعه است که يک نفر به تنهايي اين همه زحمت بکشد. در آن زمان الغدير را کرامت و بلکه يک معجزه مي‌بينيم، ولي امکاناتي که اکنون در اختيار ما هست، شايد يک هزارم آن‌ها در اختيار علامه اميني نبود.

بنده 25 هزار جلد در رايانه خود دارم که به راحتي و در دو يا سه ثانيه مي‌توانم روايتي را جستجو کنم اما علامه اميني گاهي براي يافتن يک روايت مجبور بود به هند برود و در کتابخانه، کتاب‌ها را ورق زده و روايتي را بيابد. خدايش رحمت کند.

کار ما در پاسخ به شبهات قابل مقايسه با الغدير نيست. نقد ما خيلي گسترده و متقن است، با اين توضيح که اگر علامه اميني در زمان ما بود يازده جلد ايشان به صد و ده جلد افزايش يافته و کارشان متقن‌تر از ما مي‌بود.

ما امروز بايد متناسب با زمان خود جواب بدهيم و چه بسا در سي سال آينده امکانات بيشتري در اختيار نسل بعد باشد و پاسخ آن‌ها متقن‌تر از ما باشد.

* نقدهاي ديگري عليه اين کتاب نوشته شده، آيا با نقد شما قابل مقايسه است؟

- بله، نقد آقاي اسلامي که به بخشي از کتاب در حد چند شبهه پاسخ داده‌اند ولي در بعضي از موارد جواب‌ها طولاني است.

همچنين حجت‌الاسلام والمسلمين دکتر نجارزادگان از اساتيد بزرگوار دانشگاه تهران، شبهه تحريف قرآن را بسيار زيبا جواب داده‌اند و به همين خاطر ما بخش تحريف قرآن را نياورديم چون تنها جوابي که براي بنده دل‌نشين و متقن و ميداني است، پاسخ ايشان است.

برخي از افراد هم رساله سطح چهار حوزه يا پايان‌نامه ارشد يا دکتري دانشگاه خود را پاسخ به بخشي از اين کتاب اختصاص داده‌اند.

کتاب‌ها را در فرودگاه جده ضبط کردند و مانع ورود شدند

* عکس‌العمل وهابيون نسبت به نقد شما چگونه بوده است؟

- ما تلاش کرديم دو جلدي که قبلا چاپ شده بود را تقريبا دو سال پيش توسط دوستان به مکه بفرستيم که تعداد زيادي از آن را در فرودگاه جده ضبط کردند و فقط چند نسخه را به همراه بردند. يکي از دوستان به نام آقاي معراجي تلاش کرد يک نسخه به دست آقاي قفاري در رياض برساند که تاکنون هيچ عکس‌العملي در سايت‌ها و رسانه‌شان نديديم.

حضرت آيت‌الله خزعلي قبل از چاپ کتاب آن را مطالعه کرد و گفت: اگر قفاري جواب شما را بخواند قطعا سکته مي‌کند چرا که گمان نمي‌کرد که شما شبهاتش را اين‌قدر محکم و متقن پاسخ بدهيد.

* مشکلات و سختي کار در چه زمينه‌اي بوده، در اين زمينه توضيح بدهيد.

- ما از نظر نيرو به لطف خدا کم نداريم مگر کسي که بسيار توانمند باشد و بتواند ما را ياري کند، ولي اگر چنانچه افرادي از خيرين بتوانند در اين زمينه سرمايه گذاري کنند و قسمت مالي را به عهده بگيرند، کار با سرعت بيشتري پيش مي‌رود.

اين کار حدود هشت سال است که انجام مي‌شود و شايد به هزينه‌هاي امروز سه يا چهار ميليارد برسد، من خواهش مي‌کنم از عزيزان خيري که دلشان براي شيعه مي‌سوزد و از اين شبهات رنج مي‌برند، مشکلات مالي را به عهده بگيرند.

بنده با پانصد ميليون توماني که تا کنون هزينه کرده‌ام در صفحه اول کتاب نوشته‌ام چاپ براي عموم آزاد است، يعني هر ناشر و مؤسسه‌اي مي‌تواند بعد از هماهنگي با ما براي کم و زياد نشدن مطالب و بدون دريافت هيچ هزينه‌اي از کتاب چاپ کند.

همچنين در ترجمه و يا استفاده از فيلم کمک کرده و به طور رايگان در اختيارشان قرار مي‌دهيم و اين تنها چيزي است که در طبق اخلاص گذاشته و به آقا اميرالمؤمنين عليه‌السلام هديه مي‌کنيم.

خاطره‌اي از پيروزي در مناظره با وهابيون

* اگر خاطره‌اي از برخورد با علماي وهابيون داريد، ذکر کنيد.

- بنده يک سال در مکه مکرمه منزل آقاي شيخ عاتق که از اعظم علماي مکه است با چند تن از وهابيون مناظره داشتم. ايشان رفت و چند کپي از کتاب‌ سيد نعمت الله جزايري آورد و گفت: بفرماييد، اين نظر شيعه است. من در همان جا گفتم: آقا در کنار سخن سيد نعمت‌الله جزايري، شيخ مفيد، سيد مرتضي، شيخ طوسي و.... خلاف اين را مي‌گويند.

اضافه بر اينکه علماي ما مي‌گويند کتاب‌هاي اين شخص بيان‌گر نظر شيعه نيست و همان طور که گفتم برخي خواندن کتاب‌هاي ايشان را حرام دانسته‌اند.

اينجا بود که شيخ عاتق خيلي عصباني شد و کاغذها را پرت کرد و به همراهانش گفت: شما چطور به کتابي که اين طور ضعيف است و رواياتش براي اين‌ها معتبر نيست استناد مي‌کنيد، مگر عقل نداريد؟!

همين برخورد باعث شد جلسه آن روز کلا به نفع ما تمام شود.

* اميدواريم اشخاص خيّر يا نهادهاي مرتبط با تقبل هزينه‌هاي مورد نياز از چاپ اين کتاب حمايت کنند. از شما متشکريم، ان شاء الله بتوانيد همه کتاب را نقد کنيد و الغدير دومي به جامعه مسلمانان عرضه شود.

- ان شاء الله. من هم از شما متشکرم.

گفت‌وگو از؛ حکيمه منصوري