به گزارش ابنا ـ ملک عبدالله بن عبدالعزيز پادشاه عربستان سعودي در سن ۹۰ سالگي درگذشت و امير سلمان برادر ۷۹ ساله‌اش جانشين وي شد.
تلويزيون دولتي عربستان ساعات اوليه بامداد جمعه پخش برنامه‌هاي عادي خود را قطع و اقدام به پخش قرآن کرد.
رسانه‌ها در خبرهايي به نقل از اميرسلمان وليعهد عربستان اعلام کردند که ملک عبدالله بن عبدالعزيز بامداد جمعه در بيمارستاني در رياض درگذشت.
به گزارش شبکه تلويزيوني الاخباريه عربستان، دربار پادشاهي عربستان سعودي در بيانيه‌اي اعلام کرد: با نهايت تاسف و تاثر درگذشت ملک عبدالله بن عبدالعزيز را به شاهزاده سلمان بن عبدالعزيز آل سعود، وليعهد تسليت مي‌گوييم. ملک عبدالله بن عبدالعزيز در ساعت يک بامداد جمعه (به وقت محلي) برابر با سوم ربيع الثاني ۱۴۳۶ هجري درگذشت.
مجري اين شبکه افزود پس از نماز عصر روز جمعه نماز بر ملک عبدالله بن عبدالعزيز در مسجد جامع ترکي بن عبدالله در شهر رياض برگزار خواهد شد.
دربار عربستان در بيانيه‌اي منتشر شده اعلام کرد، شاهزاده سلمان بن عبدالعزيز آل سعود بر اساس قانون اساسي به عنوان پادشاه عربستان مورد بيعت قرار گرفت و پس از اين بيعت بر اساس بند دوم فرمان پادشاهي شاهزاده مقرن بن عبدالعزيز آل سعود را به عنوان وليعهد معرفي کرد.
بيعت شهروندان سعودي با ملک سلمان بن عبدالعزيز و شاهزاده مقرن بن عبدالعزيز به عنوان وليعهد پس از نماز عشا جمعه در کاخ پادشاهي در رياض برگزار خواهد شد.
به گفته رسانه‌هاي سعودي، «اميرسلمان بن عبدالعزيز» به عنوان پادشاه و «امير مقرن بن عبدالعزيز» (برادر ناتني ملک عبدالله) به عنوان وليعهد انتخاب شده‌اند.
پادشاه عربستان ۳۱ دسامبر (۱۰ ديماه) در بيمارستان بستري شد و بعد نتايج آزمايشات پزشکي مشخص کرد که به عفونت ريه مبتلا شده است. وي در سال‌هاي اخير از بيماري‌هاي مختلفي رنج مي‌برد.
از زمان بستري شدن ملک عبدالله در بيمارستان، وليعهد ملک سلمان وظايف او را برعهده گرفته بود. سلمان همزمان با وليعهدي، از سال ۲۰۱۲ وزير دفاع اين کشور هم بود.
ملک عبدالله متولد سال ۱۹۲۴، در سال ۲۰۰۵ پس از مرگ برادرش ملک فهد، پادشاه عربستان شد.
واکنش‌ها
باراک اوباما، رئيس‌جمهوري آمريکا با صدور بيانيه‌اي درگذشت ملک عبدالله را تسليت گفته و او را رهبري راسخ ناميد. رئيس جمهوري آمريکا گفته است: ملک عبدالله به اهميت روابط عربستان سعودي و آمريکا ايمان راسخ داشت و عامل ثبات و امنيت در منطقه خاورميانه و فرا‌تر از آن بود. جان کري، وزير امور خارجه آمريکا هم گفت که با درگذشت ملک عبدالله، واشنگتن شخصيتي خردمند و دورانديش را از دست داده است.
جو بايدن، معاون اول رئيس‌جمهوري آمريکا نيز قرار است براي ابراز همدردي در رأس هيأتي از مقام‌هاي آمريکايي راهي رياض شود.
ديويد کامرون، نخست‌وزير انگليس هم ضمن ابراز تسليت، گفت که پادشاه عربستان گفت‌وگوي اديان را تحکيم بخشيد.
شبکه تلويزيوني العربيه نيز گزارش داد، در پي درگذشت پادشاه عربستان، محمود عباس، رئيس تشکيلات خودگردان فلسطين سه روز عزاي عمومي اعلام کرد.
فرانسوا اولاند، رئيس جمهوري فرانسه درگذشت ملک عبدالله را تسليت گفت و روابط بين پاريس و رياض را قوي توصيف کرد. رئيس جمهوري فرانسه از ملک عبدالله به عنوان سياستمداري که با عملکرد خود در تاريخ کشورش تأثيرگذار بود، تجليل کرد.
دبيرکل سازمان ملل متحد، رئيس جمهوري مصر، دبيرکل اتحاديه عرب، شيخ الازهر و پادشاه مراکش نيز فوت ملک عبدالله را به امت عرب و اسلام تسليت گفتند.
ملک عبدالله دوم، پادشاه اردن هم درگذشت ملک عبدالله را تسليت گفت و براي شرکت در مراسم تشييع جنازه او، سفر خود را به داووس نيمه‌کاره رها کرد. همچنين سخنگوي دولت اردن اعلام کرد که بنا به دستور پادشاه اين کشور ۴۰ روز در عزاي عمومي خواهد بود.
نخست‌وزير کانادا هم به درگذشت پادشاه عربستان واکنش نشان داد و گفت: ملک عبدالله مدافع سرسخت آشتي بود.
جان کري، وزير امور خارجه آمريکا گفت: واشنگتن با از دست دادن ملک عبد الله مرد بزرگي را از دست داد.
پادشاه مراکش نيز در پي درگذشت ملک عبد الله گفت: وي تمام زندگي خود را وقف مسائل امت عربي کرده بود.
نخست وزير هند نيز مرگ وي را از دست دادن فردي قدرتمند و اثر گذار توصيف کرد.
شبکه‌هاي ماهواره‌اي کشورهاي عرب حوزه خليج فارس و مصر از جمله شبکه‌هاي دولتي عربستان، کويت، بحرين و شبکه‌هاي‌ام. بي. سي، روتانا، سي. بي. سي و النهار در پي درگذشت ملک عبدالله، پخش برنامه‌هاي روتين خود را متوقف و با گذاشتن نوار سياه رنگ در گوشه تصاوير خود، اقدام به پخش تلاوت قرآن کريم کردند.
پادشاه بحرين با تسليت مرگ عبد الله بن عبد العزيز پادشاه عربستان ، چهل روز عزاي عمومي در بحرين اعلام کرد.
رئيس امارات عربي متحده مرگ عبد الله بن عبد العزيز پادشاه عربستان را تسليت گفت و اعلام کرد او از مسائل عربي و اسلام صادقانه و مخلصانه دفاع کرد.
بان کي مون دبير کل سازمان ملل محد گفت ميراث عبد الله بن عبد العزيز پادشاه عربستان راه را به سوي صلح در خاورميانه هموار خواهد کرد.
رجب طيب اردوغان رئيس جمهور ترکيه که براي ديدار رسمي در اتيوپي به سر مي‌برد، امروز صبح به رياض سفر خواهد کرد تا در مراسم تشييع جنازه ملک عبدالله شرکت کند.
عبدالفتاح السيسي رئيس جمهور مصر و عبدالله دوم پادشاه اردن که براي شرکت در مجمع جهاني اقتصاد داووس به سوئيس سفر کرده بودند با کوتاه کردن سفر خود، اين کشور را ترک کردند تا در مراسم امروز تشييع جنازه عبدالله بن عبدالعزيز آل سعود شرکت کنند.
در حال بروزرساني...
روابط با جهان خارج
پادشاه عربستان در نزديک به ۲۰ سال حکمراني بر اين کشور تغييرات زيادي در عربستان محافظ کار ايجاد کرد که از جمله آن‌ها مي‌توان به گسترش روابط عربستان با ديگر کشورهاي جهان به ويژه کشورهاي عربي و نزديک شدن بيش از پيش به آمريکا اشاره کرد.
عبدالله در طول اين سال‌ها بار‌ها به آمريکا سفر کرد و ميزبان روساي جمهور مختلف آمريکا در رياض نيز بود. وي يکي از طرفداران باراک اوباما، رئيس جمهور آمريکا محسوب مي‌شد و جمله مشهورش پس از انتخاب اوباما به رياست جمهوري آمريکا که گفته بود «خدا را شکر که اوباما را رئيس جمهور کرد» بازتاب زيادي در رسانه‌هاي جهان داشت.
عبدالله بن عبد العزيز تلاش بسيار کرد تا در زمان حياتش صلح را بين فلسطينيان و رژيم صهيونيستي برقرار کند و در سال ۲۰۰۲ طرحي را در همين رابطه در نشست سران اتحاديه عرب به تصويب رساند که اين اتحاديه هنوز بر اجراي آن با برخي اصلاحات تاکيد دارد.
وي روابط عربستان با دولت معمر قذافي، ديکتاتور ليبي بهبود بخشيد و به برخي اختلافات در داخل کشورهاي عربي به ويژه کشورهاي عضو شوراي همکاري خليج فارس پايان داد. عبدالله با اينکه رابطه خوبي با صدام نداشت اما مخالف حمله آمريکا به عراق بود و بار‌ها تلاش کرد که بوش را از حمله نظامي به اين کشور منصرف کند.
مشهور است که پادشاه متوفي عربستان دل خوشي از ايران نداشت و حتي چندبار به آمريکا پيشنهاد داده است که به ايران حمله کند. وي اين موضوع را در سال ۲۰۰۸ به ريان کروکر، سفير آمريکا در عراق و ديويد پترائوس، رئيس وقت سازمان سيا در ميان گذاشته بود. عادل الجبير، سفير سابق عربستان در آمريکا نيز معتقد است که توصيه‌هاي مکرّر ملک عبدالله به کاخ سفيد باعث شد که واشنگتن مخالفت جدي با برنامه هسته‌اي ايران را در دستور کار قرار دهد.
عبدالله و حقوق بشر
پادشاه متوفي عربستان در طول حکومتش کارنامه سياهي در زمينه حقوق بشر از خود به جاي گذاشت و نهادهاي بين‌المللي حقوق بشر بار‌ها از وي به خاطر سرکوب خشونت‌بار مخالفان و نقض آشکار و گسترده حقوق زندانيان انتقاد کردند. وي در جريان تظاهرات مردمي بحرين در سال ۲۰۱۱ دستور ورود نيروهاي امنيتي عربستان به بحرين را صادر و با اين کار عملا تظاهرات را سرکوب و رژيم آل خليفه را از سقوط نجات داد.
عفو بين الملل در گزارشي از وضعيت حقوق بشر در عربستان به شدت از عملکرد پادشاه اين کشور در مبارزه با تروريسم انتقاد و اعلام کرد که هزاران زنداني بدون اينکه محاکمه عادلانه‌اي براي آن‌ها برگزار شده باشد يا حتي تفهيم اتهام شده باشند، براي سال‌ها در شرايطي اسفبار در زندان‌هاي سعودي نگهداري مي‌شوند.
بر اساس اين گزارش، مقامات عربستان و در راس آن‌ها ملک عبدالله حقوق بشر را به شکل گسترده‌اي نقض مي‌کنند و از نفوذ بالاي خود در جامعه جهاني استفاده مي‌کنند تا اين امر ناديده گرفته شود. و اينکه نقض حقوق بشر به بهانه مبارزه با تروريسم به شکل گسترده و در خفا انجام مي‌شود و ارتباط قربانيان با جهان خارج بدون محاکمه‌گاه براي سال‌ها قطع مي‌شود.
زندگينامه ملک عبدالله
عبدالله بن عبدالعزيز ششمين پادشاه عربستان سعودي و دهمين فرزند «عبدالعزيز آل سعود» بنيانگذار عربستان جديد بود.
فرمان وي براي تشکيل شورايي به نام شوراي بيعت، از کارهاي پادشاه عربستان براي حفظ سلطنت در خاندان حاکم بر اين کشور بود تا جلوي جنگ بر سر قدرت را بگيرد.
عبد الله بن عبد العزيز اکتبر سال ۲۰۰۶ ميلادي دستور تشکيل اين شورا را داد تا پادشاه و وليعهد را انتخاب کند.
وي در سال ۱۹۲۴متولد شد و از اول آگوست ۲۰۰۵ (۱۰مرداد ۱۳۸۴) به دنبال مرگ برادرش ملک «فهد بن عبدالعزيز»، به تخت سلطنت نشست و به طور رسمي به عنوان پادشاه عربستان معرفي شد.
وي همان روز امير «سلطان بن عبدالعزيز» برادر کوچک‌تر خود را به عنوان وليعهد عربستان منصوب کرد.
بر سر زندگي ملک عبدالله حرف‌هاي ضد و نقيض بسياري وجود دارد. گفته مي‌شود پدرش عبدالعزيز با خانواده‌اي دشمني داشت. در فرهنگ عرب اگر کسي با خانواده‌اي دشمني داشته باشد، براي ابراز کينه و دشمني‌اش به هر ترفندي دختر آن خانواده را مي‌گيرد.
اعراب معتقدند با اين کار، چشم آن خاندان را در آورده‌اند. عبدالعزيز نيز از آنجا که او پادشاه و حاکم مطلق بلاد حجاز بود، به ناچار خانواده مورد غضب مجبور شدند دخترشان را به او بدهند. عبدالله تا بزرگ شدنش در ميان اين خاندان سختي‌هاي زيادي را متحمل شد.
او تنها پسر مادرش بود و به سبب سابقه‌اي که داشت، خاندان سلطنتي او را از خود دور مي‌کردند و سر ناسازگاري بسياري با او داشتند. اين امر باعث شد تا عبدالله از خاندان سلطنتي کينه‌اي به دل بگيرد و هميشه به فکر تلافي باشد. چند بار خانواده سلطنتي سعي کردند تا او را بکشند اما اين مسئله راه به جايي نبرد تا اينکه او بعد از سه پادشاه به وليعهدي و سپس به پادشاهي عربستان منصوب شد. اتفاقي که براي تمام خاندان سلطنتي تلخ و باورنکردني تلقي مي‌شد.
عبدالله از سال ۱۹۹۶به طور غير رسمي و از سال ۱۹۹۸به طور رسمي زمامدار امور کشور شد و با تصويب قانوني در مجلس فرمايشي عربستان و با استفاده از نفوذ خود توانست بسياري از اختيارات پادشاه اعم از رياست کابينه را خود بر عهده بگيرد. اين اتفاق براي بسياري از اعضاي خاندان سلطنتي غيرقابل تحمل بود و هر از گاهي به مقابله با آن بر مي‌خاستند.
عبدالله بر عکس ديگر اعضاي خاندان سلطنتي و برادر متوفي‌اش فهد که گرايش بسياري به ايالات متحده داشت، به شدت انگليسي و ضد آمريکايي نشان مي‌داد. با اينکه او از سياست اقتصاد و فرهنگ باز حمايت مي‌کند و بر عکس بسياري از اعضاي خاندان سلطنتي تفکري ضد راديکاليسم و ضد وهابي دارد، در ميان مردم عربستان و فرهنگ افراطي حاکم بر آن محبوب است. مردم عربستان او را دوست دارند و اجراي اصلاحات سياسي و اقتصادي به محبوبيت او افزوده است. با استفاده از همين ابزار او توانست به صورت آرام و مسالمت آميز با افراطيون وهابي مقابله کند و از نفوذ آن‌ها در کشور تا حدي بکاهد.
اين سياست تا بدان جا پيش رفت که او خود، برادرش و خاندان سلطنتي را غير وهابي و حتي ضد وهابي معرفي کرد.
او با حفظ ظاهر ضد آمريکايي اجازه داد تا فرهنگ غربي به کشورش نفوذ کند و تا آنجا پيش رفت که مکان‌هاي اختصاصي براي گردشگران خارجي ايجاد شود. مکان‌هايي که به صورت غير علني به سعودي‌ها نيز اجازه مي‌داد تا آن‌ها نيز از اين مکان‌ها استفاده کنند. او براي گردشگري اهميت بسياري قائل است اما هميشه گفته است که با وجود فرهنگ افراطي و نفوذ آن در جامعه نمي‌توان براي گردشگري کشور کاري کرد. از سال ۱۹۹۸ او به صورتي بسيار آرام و نامحسوس اقدام به دنبال کردن پروژه‌اي در جهت باز کردن فرهنگ جامعه کرد. از سال ۲۰۰۰ نگاه او به گردشگري از حالتي صرفا مذهبي خارج شد و جاي خود را به نگاهي کاملا اقتصادي داد.
وي سمتهاي رياست هيئت دولت، فرماندهي نيروهاي مسلح، وليعهدي را به عهده داشت و نام کاملش نيز ملک عبدالله بن عبدالعزيز بن عبدالرحمن بن فيصل بن ترکي بن عبدالله بن محمد بن سعود بود.
مرگ
نشانه‌هاي ضعف و کهولت سن ملک عبدالله که مدتي بود آغاز شده بود، از ژوئن ۲۰۱۰ به اوج خود رسيد. عبدالله از ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۲ تحت چند عمل جراحي ستون فقرات قرار گرفت که وي را براي هميشه زمين‌گير کرد بگونه‌اي که تا زمان مرگش بر روي ويلچر مي‌نشست. وي پس از اين دوره که در سکوت رسانه‌اي گذشت و اطلاع رساني چنداني از آن صورت نگرفت، براي گذراندن دوران نقاهت عربستان را ترک کرد.
چيزي نگذشت که در ۴ سبتامبر ۲۰۱۲ يا دست کم تاريخي نزديک به اين دچار سکته قلبي شد و براي عمل جراحي به نيويورک برده شد که درباره اين عمل خبري منتشر نشد ولي به جاي آن ديوان پادشاهي عربستان اعلام کرد که ملک عبدالله براي گذراندن دوران پس از بيماري راهي مراکش شده است. وي در ۲۴ سپتامبر همان سال به کشورش بازگشت.
پس از اين تاريخ ملک عبدالله چندين بار ديگر در عربستان و شايد در کشورهاي ديگري بستري شد تا اينکه در ۳۱ دسامبر ۲۰۱۴ با تشخيص ذات‌الريه و تنگي نفس شديد در شهرک پزشکي گارد سلطنتي عربستان بستري شد.