* ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ * | ||
ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ (ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½) ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ | ||
ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ | ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ | ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ | ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ | ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ | ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ | ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ | ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ | ï؟½ï؟½ï؟½شگï؟½ï؟½ |
تاريخ: 12 دي 1388 | تعداد بازديد: 362 | |
نکاح متعه: پاسخ به شبهات متعه (متعه و شکل گيري خانوادگي) | ||
پخش صوت
دان لود | ||
بسم الله الرحمن الرحيم
موضوع: نكاح متعه ـ بخش سوم: نظر وهابيت 13 جلسه 35 ـ تاريخ: 12/10/88
بحث ما در رابطه با متعه بود و اولين شبهه را كه مربوط به نسخ بود، مفصل بحث شد. شبهه دوم در رابطه با متعه شبهه دومي كه در رابطه با متعه مطرح است، تشكيل خانواده است. برخي از وهابيون، به ويژه وهابيون معاصر بر اين عقيده هستند كه هدف از ازدواج، زاد و ولد و تشكيل خانواده است و هدف اساسي، ايجاد نسل است و در عقد موقت، اين هدف نيست و مشروعيت آن زير سوال ميرود. يكي از دانشمندان سوري به نام دكتر فتحي الدريني ميگويد: «شرّع النكاح في الإسلام لمقاصد أساسية ... ترجع كلها إلى تكوين الأسرة الفاضلة التي تشكل النواة الأولى للمجتمع الإسلامي، بخصائصه الذاتية من العفة و الطهر و الولاية و النصرة و التكافل الاجتماعي : تشريع نكاح در اسلام به دليل اهداف اساسي است كه همهاش به تشكيل خانواده برميگردد ... » الأصل الأولي في الأشياء الحلّية و لكن المتعة حرام، للسائح علي حسين، ص8
پاسخ به شبهه اين شبهه جديد است و الآن در سايتهاي اهل سنت و وهابيت، خيلي روي اين شبهه مانور ميدهند. ما بايد اين سوال را از منظر قرآن و سنت و شريعت و صحابه و از منظر واقعيات عرفي پاسخ بدهيم.
الف) از منظر قرآن آيه اول: «وَ مِنْ آَيَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْوَاجًا لِتَسْكُنُوا إِلَيْهَا : و از نشانههاى او اينكه همسرانى از جنس خودتان براى شما آفريد، تا در كنار آنها آرامش يابيد» (سوره روم/آيه21) آيا در اين آيه، بحث زاد و ولد و تشكيل خانواده است؟! يا هدف از ازدواج، آرامشي است كه قبل از ازدواج نيست؟! يك جوان، قبل از ازدواج، روحش به اينطرف و آنطرف ميپرد و هر دختري را ميبيند، در ذهنش ميآيد كه در كوچه و خيابان و دانشگاه و فاميل بتواند فرد مناسبي را براي خودش پيدا كند. ولي وقتي ازدواج ميكند، ديگر آن تزلزل روحي را ندارد.
آيه دوم: «وَ لْيَسْتَعْفِفِ الَّذِينَ لَا يَجِدُونَ نِكَاحًا حَتَّى يُغْنِيَهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ : و آنها كه وسيله ازدواج ندارند، بايد عفت پيشه كنند تا خداوند آنان را به فضلش بىنياز سازد» (سوره نور/آيه33) يعني يكي از اهداف اصلي ازدواج، عفت و پاكدامني است؛ نه فقط زاد و ولد و تشكيل خانواده و توليد نسل.
ب) سنت نبي مکرم (صلى الله عليه و آله) اين قول آقايان، مخالف سنت است. ميبينيم كه شارع مقدس، ازدواج را تشريع كرده با اينكه ما يقين داريم تشكيل خانواده و زاد و ولدي به آن تعلق نميگيرد. مثلا «يجوز زواج العقيم بالمرأة الولود : مردي كه عقيم است، ميتواند با يك زن ولود ازدواج كند» و از همان إبتداء هم يقين دارند كه بچهدار نميشوند. اگر واقعا تشكيل خانواده و زاد و ولد، علت براي ازدواج باشد، اگر علت رفت، بايد معلول هم برود. بر عكس هم همينطور است: «يجوز زواج المرأة العقيم بالرجل المنجب : زني كه عقيم است، ميتواند با يك مرد ولود ازدواج كند». همچنين: «يجوز نكاح اليائسة : جواز نكاح زن يائسه» و با يقين اينكه زاد و ولدي در كار نيست و «يجوز نكاح الصغيرة : جواز ازدواج با دختر غير بالغ» با يقين بر اينكه زاد و ولدي در كار نيست و «يجوز نكاح الشاب من الشابة مع العزم على عدم الإنجاب إلى آخر العمر : دختر و پسر جواني با هم ازدواج ميكنند و تصميم دارند تا آخر عمر بچهدار نشوند». در اينطور موارد ازدواج صحيح است؛ ولي زاد و ولدي در كار نيست. حال آنكه اين آقايان ميگويند هدف ازدواج، تشكيل خانواده و زاد و ولد است. اگر واقعا اينطور است كه شما ميگوييد، بايد اينگونه ازدواجها باطل باشد!
ج) قول صحابه از أمير المؤمنين (عليه السلام) و إبن عباس و ديگران نقل شده است كه مراد از تشريع متعه، پاكي و پاكدامني و جلوگيري از نشر فساد و فحشاء بود:
1. أمير المؤمنين (عليه السلام) أمير المؤمنين (عليه السلام) ميفرمايد: «لولا أن عمر نهي عن المتعه ما زني إلا شقي : اگر عمر از متعه نهي نميكرد، جز افراد شقي، كسي زنا نميكرد». جامع البيان للطبري، ج5، ص19 ـ تفسير الثعلبي، ج3، ص286 ـ نواسخ القرآن لإبن الجوزي، ص124 ـ تفسير البحر المحيط لأبي حيان الأندلسي، ج3، ص225 ـ الدر المنثور للسيوطي، ج2، ص140 ـ تفسير الرازي، ج10، ص50 ـ شرح نهج البلاغه لإبن أبي الحديد، ج12، ص253 ـ كنز العمال للمتقي الهندي، ج16، ص522 ـ المصنف لعبد الرزاق الصنعاني، ج7، ص500 اين روايت صراحت دارد كه يكي از اهداف اساسي متعه، پاكي و پاكدامني در جامعه است.
1. ابن عباس آقاي قرطبي هم از إبن عباس نقل ميكند: «ما كانت المتعة إلا رحمة من الله تعالى رحم بها عباده و لولا نهي عمر عنها ما زنى إلا شقي : متعه، رحمتي است از طرف خداوند به بندگانش و اگر عمر نهي نميكرد از متعه، جز افراد شقي، كسي زنا نميكرد». تفسير القرطبي، ج5، ص130 ـ تفسير السمرقندي، ج1، ص320 ـ الدر المنثور للسيوطي، ج2، ص141 ـ أحكام القرآن للجصاص، ج2، ص186 ـ الإستذكار لإبن عبد البر، ج5، ص506 ـ العجاب في بيان الأسباب لإبن حجر العسقلاني، ج2، ص859 ـ المصنف لعبد الرزاق الصنعاني، ج7، ص497 ـ الفايق في غريب الحديث للزمخشري، ج2، ص210 ـ النهاية في غريب الحديث لإبن الأثير، ج2، ص488 ـ لسان العرب لإبن منظور، ج8، ص330 پس معلوم ميشود كه تشريع متعه، براي جلوگيري از گسترش فساد و فحشاء بوده است.
د) مشتبه شدن علت حكم با حكمت حكم أمر بر آقاي دكتر فتحي الدريني مشتبه شده است و «علت حكم» را با «حكمت حكم» مخلوط كرده است. «علت حكم»: حكم ما دائر مدار آن علت است و به مجرد وجود علت، حكم ميآيد. مانند «لا تشرب المسكر» و إسكار، علت تامّه براي حرمت است و به مجرد اينكه إسكار رفت، حكم هم ميرود. ولي در «حكمت حكم» اينگونه نيست. شايد حكمت برود، ولي حكم باقي بماند. مثلا: «وَ الْمُطَلَّقَاتُ يَتَرَبَّصْنَ بِأَنْفُسِهِنَّ ثَلَاثَةَ قُرُوءٍ (سوره بقره/آيه228) : زنان طلاق داده شده بايد 3 طُهْر، عده نگهدارند». عده نگهداشتن 3 طُهْر، آيا علت است يا حكمت؟ اگر بگوييم علت براي پاكي رحم است، يقين ميكنيم كه بچهاي در رحم ندارد. در اينصورت مواردي كه از خارج يقين كرديم در داخل رحم، بچهاي نيست، نيازي به عده نگهداشتن نيست. مثلا زن و شوهري با هم نزديكي كردند و إنزالي صورت نگرفت، بايد بگوييم آن زن نبايد عده نگهدارد. اگر عده نگهداشتن، علت براي پاكي رحم است، اگر علت رفت، حكم هم بايد برود. همچنين در جايي كه زن، عقيم است و يقين داريم بچهاي در رحم ندارد. اگر طلاق گرفت، آيا بايد عده نگهدارد يا خير؟ اگر اين تربّص، براي عدم جلوگيري از إختلاط مياه باشد، در اينجا إختلاط مياه معني ندارد. همچنين در جاييكه مرد عقيم است، ما يقين داريم بچهاي در رحم نيست و عده نگهداشتن معنا ندارد. همچنين مردي كه چند سال از همسرش دور بوده است، اگر حاكم شرع اين زوج را طلاق بدهد، آيا بايد عده نگهدارد يا خير؟ همچنين زنيكه طلاق گرفته است و با آزمايش، مشخص شد كه بچهاي در رحم ندارد، آيا بايد عده نگهدارد يا خير؟ ما اين را حكمت ميناميم نه علت. لذا در همه موارد ذكر شده، بايد عده نگهدارد؛ حتي اگر علت در ميان نباشد. در رابطه با ازدواج هم همين است و يكي از حكمتهاي ازدواج، تشكيل خانواده و زاد و ولد است و هيچ شكي در اين نداريم و نسل بشر بايد از اين راه، امتداد داشته باشد. ولي علت نيست. اين آقاياني كه ميگويند: «متعه، خلاف است و ازدواج نيست، چون تشكيل خانواده و زاد و ولدي در كار نيست»، اين حرفشان اشتباه است.
هـ) از منظر عرف كدام جوان است كه به خاطر بچهدار شدن ازدواج كند. اصلاً اينگونه نيست. در تمام عرف بشر اين است كه ازدواج براي دفع شهوت و تشكيل زندگي است، نه بچهدار شدن.
و) توهم باطل اينها دچار توهم و موهومات شدهاند و تصور ميكنند زنان متعهاي مانند زنان فاحشه هستند كه در هر ساعت با كسي ازدواج ميكنند و ساعت ديگر با افراد ديگر ازدواج ميكنند. شيعيان اينكار را جز زنا نميداند. حتي اگر يك ساعت ازدواج كند، اين زن بايد عده نگهدارد و اگر بچهدار شود، بچه به گردن اوست و بايد هزينه بچه را هم به او بپردازد. چه كسي گفته است كه در متعه، تشكيل خانواده نيست. هستند اشخاصي كه متعههاي 99 ساله ميكنند و تمام احكامي كه در نكاح دائم هست، در نكاح متعه هم هست. افرادي هم هستند كه به دليل شرايط خودشان، متعه چندين ساله ميكنند و بعد از تمام شدن زمان آن، عقد را تمديد ميكنند.
و) ازدواجهاي اهل سنت ازدواجهايي كه اهل سنت به جواز آن فتوا دادهاند، مانند «نكاج به نيت طلاق»، آيا تشكيل خانواده در آن وجود دارد؟ آيا بچهدار شدن دارد؟ مردي با زني ازدواج ميكند به شرط آنكه بعد از مدتي او را طلاق دهد. همه علماء اهل سنت به اتفاق آراء گفتهاند اين ازدواج صحيح است. چرا؟ در اين ازدواج كه بحث تشكيل خانواده و بچهدار شدن نيست. چرا اين ازدواج را جايز ميدانيد؟! ألآن آقايان اهل سنت «نكاح مِسْيار» را جايز ميدانند. «نكاح مسيار» نكاحي است كه مردي با دختري كه در خانه پدرش است و از سفره پدرش ميخورد، ازدواج ميكند و تمام تمتع را در خانه پدر با همديگر انجام ميدهند. در سال 1383 كه با مفتي اعظم عربستان سعودي در طائف ديدار داشتم، از او سوال كردم: «نظر شما در رابطه با«نكاح مسيار» چيست؟ گفت: ما باطل ميدانيم». ايشان هر شب برنامه زنده در يكي از ماهوارههاي عربستان سعودي به نام المجد دارد و به سوالات فقهي و اعتقادي مردم پاسخ ميدهد. اوائل امسال در اين برنامه از ايشان سوال كردند: «حكم«نكاح مسيار» چيست؟ ايشان گفت: اشكالي ندارد و نكاح شرعي است». اين نكاح چه تفاوتي دارد با نكاح متعه؟ تنها تفاوتش اين است كه پدر و مادر دختر، ضمن اينكه دختر خود را به او ميدهند و خرجي دختر را هم ميدهند، اين اجازه را هم به داماد ميدهند كه عروس و داماد تمتع خود را در همين خانه خودشان انجام دهند. متأسفانه مشكل ما اين است اينها از مسائل شرعي و اسلامي جدا ميشوند و از چاله خارج ميشوند و داخل چاه ميافتند.
««« و السلام عليكم و رحمة الله و بركاته »»»
آيت الله دکتر سيد محمد حسيني قزويني | ||