* ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ *
ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ (ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½) ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½
  ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ |  ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ |  ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ |  ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ |  ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ |  ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ |  ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ |  ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½شگï؟½ï؟½
تاريخ: 19 خرداد 1393 تعداد بازديد: 8892 
آيا حديث «خلفائى إثنا عشر»، بر وجود و حيات حضرت مهدى دلالت مى‏كند؟
گروه مهدويت  

سؤال كننده: احسان

توصيخ سؤال:

در منابع شيعه و اهل سنت رواياتى متعددى وارد شده است كه رسول خدا صلي الله عليه وآله فرمود: جانشينان من «دوازده نفر هستند». در ميان محدثان فريقين اين روايات به روايت «خلفائي إثنا عشر» عنوان گرفته و مشهور شده است.

سؤال اين است كه آيا اين روايت بر وجود امام زمان و زنده بودن آن حضرت دلالت مى‌كند يا نه؟

پاسخ:

روايت «اثنى عشر» از جمله رواياتى است كه بر وجود يك نفر از ائمه اهل بيت عليهم السلام براى حفاظت و تداوم دين اسلام تا قيام قيامت، دلالت مى‌كند؛ از اين رو در عصر حاضر نيز بايد يك فردى از اهل بيت عليهم السلام وجود داشته باشد كه دين به سبب وجود او استوار باقى بماند و از بين نرود.

ما در اين مقاله به صورت مختصر اين مطلب را از ديدگاه علماى شيعه و سنى با تكيه بر منابع معتبر اهل سنت، بررسى خواهيم كرد.

متن روايت با تعابير مختلف

اين روايت در منابع اهل سنت با تعبير هاى متعددى نقل شده است:

1. تعبير «اثنا عشر خليفه»

در صحيح مسلم اين روايت كه تعبير فوق را دارد، از طرق متعدد نقل شده است:

حدثنا قُتَيْبَةُ بن سَعِيدٍ حدثنا جَرِيرٌ عن حُصَيْنٍ عن جَابِرِ بن سَمُرَةَ قال: سمعت النبي صلى الله عليه وسلم يقول وحدثنا رِفَاعَةُ بن الْهَيْثَمِ الْوَاسِطِيُّ واللفظ له حدثنا خَالِدٌ يَعْنِي بن عبد اللَّهِ الطَّحَّانَ عن حُصَيْنٍ عن جَابِرِ بن سَمُرَةَ قال: دَخَلْتُ مع أبي على النبي صلى الله عليه وسلم فَسَمِعْتُهُ يقول: إِنَّ هذا الْأَمْرَ لَا يَنْقَضِي حتى يَمْضِيَ فِيهِمْ اثْنَا عَشَرَ خَلِيفَةً. قال: ثُمَّ تَكَلَّمَ بِكَلَامٍ خَفِيَ عَلَيَّ قال: فقلت لِأَبِي: ما قال؟ قال: كلهم من قُرَيْشٍ.

جابر بن سمره مى‌گويد: همراه پدرم بر رسول خدا (ص) وارد شديم، شنيديم كه حضرت مى‌فرمود: امر خلافت اسلامى به پايان نخواهد رسيد مگر اين كه دوازده جانشين در ميان آنها حكومت كند. سپس كلامى را فرمود كه برايم معلوم نشد، به پدرم گفتم: حضرت چه فرمود‌؟ پدرم گفت: حضرت فرمود: تمام اين دوازده خليفه از قريش هستند.

النيسابوري القشيري، ابوالحسين مسلم بن الحجاج (متوفاى261هـ)، صحيح مسلم، ج3، ص1452، ح1821، تحقيق: محمد فؤاد عبد الباقي، ناشر: دار إحياء التراث العربي - بيروت.

و مسلم در روايت ديگر نقل مى‌كند:

حدثنا قُتَيْبَةُ بن سَعِيدٍ وأبو بَكْرِ بن أبي شَيْبَةَ قالا حدثنا حَاتِمٌ وهو بن إسماعيل عن الْمُهَاجِرِ بن مِسْمَارٍ عن عَامِرِ بن سَعْدِ بن أبي وَقَّاصٍ قال كَتَبْتُ إلى جَابِرِ بن سَمُرَةَ مع غُلَامِي نَافِعٍ أَنْ أَخْبِرْنِي بِشَيْءٍ سَمِعْتَهُ من رسول اللَّهِ صلي الله عليه وآله قال فَكَتَبَ إلي سمعت رَسُولَ اللَّهِ صلي الله عليه وآله يوم جُمُعَةٍ عَشِيَّةَ رُجِمَ الْأَسْلَمِيُّ يقول: لَا يَزَالُ الدِّينُ قَائِمًا حتى تَقُومَ السَّاعَةُ أو يَكُونَ عَلَيْكُمْ اثْنَا عَشَرَ خَلِيفَةً كلهم من قُرَيْشٍ.

عامر بن سعد بن ابى وقاص مى‌گويد: من همراه غلامم به جابر بن سمره نوشتيم تا چيزى را كه از رسول خدا(ص) شنيده براى ما بنويسد، جابر برايم نوشت،‌ روزجمعه شامگاهى كه اسلمى سنگسار شده بود از رسول خدا شنيد كه فرمود: همواره دين پا برجاست تا آن كه قيامت برپا شود و دوازده خليفه براى شما باشد كه همه آنان از قريش هستند.

النيسابوري القشيري، ابوالحسين مسلم بن الحجاج (متوفاى261هـ)، صحيح مسلم، ج3، ص1453، ح1822، تحقيق: محمد فؤاد عبد الباقي، ناشر: دار إحياء التراث العربي - بيروت.

جهت رعايت اختصار، روايت هاى بعدى را كه صفحه 1452، آمده با حدف سند آنها، ذيلاً‌ بيان مى‌كنيم:

... يقول لَا يَزَالُ الْإِسْلَامُ عَزِيزًا إلى اثنى عَشَرَ خَلِيفَةً.

رسول خدا فرمود: اسلام همواره عزيز است تا دوازده خليفه بر شما حكومت كند.

... لَا يَزَالُ هذا الْأَمْرُ عَزِيزًا إلى اثنى عَشَرَ خَلِيفَةً.

پوسته اين امر عزيز است تا دوازده خليفه بر مردم حكومت كند.

... لَا يَزَالُ هذا الدِّينُ عَزِيزًا مَنِيعًا إلى اثنى عَشَرَ خَلِيفَةً.

همواره اين دين عزيز و نيرومند است تا دوازده جانشين بر مردم حكومت كند.

... لَا يَزَالُ أَمْرُ الناس مَاضِيًا ما وَلِيَهُمْ اثْنَا عَشَرَ رَجُلًا.

كار مردم پيوسته پيش مى‏رود مادامى كه دوازده نفر بر آنها حكومت نمايد

النيسابوري القشيري، ابوالحسين مسلم بن الحجاج (متوفاى261هـ)، صحيح مسلم، ج3، ص1452، تحقيق: محمد فؤاد عبد الباقي، ناشر: دار إحياء التراث العربي - بيروت.

ابو داود سجستانى از ديگر علماى اهل سنت، اين روايت را با تعبيرات ديگرى اين ‌گونه نقل كرده است:

حدثنا عَمْرُو بن عُثْمَانَ ثنا مَرْوَانُ بن مُعَاوِيَةَ عن إسماعيل يَعْنِي بن أبي خَالِدٍ عن أبيه عن جَابِرِ بن سَمُرَةَ قال سمعت رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يقول لَا يَزَالُ هذا الدِّينُ قَائِمًا حتى يَكُونَ عَلَيْكُمْ اثْنَا عَشَرَ خَلِيفَةً كلهم تَجْتَمِعُ عليه الْأُمَّةُ فَسَمِعْتُ كَلَامًا من النبي صلى الله عليه وسلم لم أَفْهَمْهُ قلت لِأَبِي ما يقول قال كلهم من قُرَيْشٍ.

جابر بن سمره مى‌گويد: از رسول خدا صلى الله عليه وآله شنيدم كه مى‌فرمود: پيوسته اين دين پا بر جا است تا اينكه بر شما دوازده خليفه‌ى كه امت بر آنها اجتماع كرده بيايد. سپس از رسول خدا سخنى شنيدم كه من ندانستم، به پدرم گفتم: رسول خدا چه فرمود: گفت: رسول خدا فرمود:‌ همه آنها از قريش اند.

السجستاني الأزدي،  ابوداود سليمان بن الأشعث (متوفاى275هـ)، سنن أبي داود، ج4، ص106، ح4279، تحقيق: محمد محيي الدين عبد الحميد، ناشر: دار الفكر.

حدثنا مُوسَى بن إسماعيل ثنا وُهَيْبٌ ثنا دَاوُدُ عن عَامِرٍ عن جَابِرِ بن سَمُرَةَ قال: سمعت رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يقول: لَا يَزَالُ هذا الدِّينُ عَزِيزًا إلى اثْنَيْ عَشَرَ خَلِيفَةً قال فَكَبَّرَ الناس وَضَجُّوا ثُمَّ قال: كَلِمَةً خفية قلت لِأَبِي يا أَبَتِ ما قال؟ قال: كلهم من قُرَيْشٍ.

جابر بن سمره گفت: رسول خدا (ص) فرمود: همواره اين دين عزيز است تا دوازده خلفيه بيايد. جابر مى‌گويد: مردم تكبير گفتند و ضجه زدند. سپس رسول خدا سخنى فرمود كه من ندانستم، به پدرم گفتم: رسول خدا چه فرمود: گفت: رسول خد فرمود:‌ همه آنها از قريش اند.

السجستاني الأزدي،  ابوداود سليمان بن الأشعث (متوفاى275هـ)، سنن أبي داود، ج4، ص106، ح4280، تحقيق: محمد محيي الدين عبد الحميد، ناشر: دار الفكر.

اين روايت را بزرگان ديگرى اهل سنت همانند رئيس مذهب حنابله، احمد بن حنبل در كتاب مسند از صفحه 86 تا 107، حاكم نيشابورى در المستدرك ج3، صفحه 715 و 716 احاديث 6586و 6589، و ديگران آورده‌اند.

2. «اثني عشر نقيبا»

در تعدادى از روايات «اثنا عشر»، به جاى «خليفة» كلمه «نقيبا» آمده است.

احمد بن حنبل در دو جاى از مسندش اين روايت را نقل كرده است:

حدثنا عبد اللَّهِ حدثني أبي ثنا حَسَنُ بن مُوسَى ثنا حَمَّادُ بن زَيْدٍ عَنِ الْمُجَالِدِ عَنِ الشعبي عن مَسْرُوقٍ قال: كنا جُلُوساً عِنْدَ عبد اللَّهِ بن مَسْعُودٍ وهو يُقْرِئُنَا الْقُرْآنَ فقال له رَجُلٌ: يا أَبَا عبد الرحمن هل سَأَلْتُمْ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم كَمْ تملك هذه الأُمَّةَ من خَلِيفَةٍ؟ فقال عبد اللَّهِ بن مَسْعُودٍ: ما سألني عنها أَحَدٌ مُنْذُ قَدِمْتُ الْعِرَاقَ قَبْلَكَ ثُمَّ قال: نعم. وَلَقَدْ سَأَلْنَا رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فقال: اثْنَا عَشَرَ كَعِدَّةِ نُقَبَاءِ بني إِسْرَائِيلَ.

مسروق گفت: ما در نزد عبد اللَّه ابن مسعود نشسته بوديم و او براى ما قرآن مى‌خواند، مردى به او گفت: يا ابا عبد الرحمن آيا شما از رسول خدا صلى الله عليه وآله نپرسيديد كه بعد از او چند خليفه خواهند آمد؟ عبد اللَّه گفت: از هنگامى كه از عراق وارد شده‏ام كسى اين موضوع را از من نپرسيده است، ما از رسول خدا پرسيديم فرمودند: خلفاء من دوازده نفرند مانند نقباء بنى اسرائيل.

الشيباني،  ابوعبد الله أحمد بن حنبل (متوفاى241هـ)، مسند أحمد بن حنبل، ج1، ص398،‌ح3781 و ص406،‌ ح 3859، ناشر: مؤسسة قرطبة – مصر.

عده‌اى از علماى بزرگ اهل سنت همانند عاصمى مكى، مباركفورى، ابن حجر عسقلانى،‌ عبد الرحمن سيوطى و ابن حجر هيثمى، به صراحت مى‌گويند:‌ روايت ابن مسعود سندش حسن است:

أما حديث بن مسعود فأخرجه أحمد والبزار بسند حسن أنه سئل كم يملك...

العسقلاني الشافعي، أحمد بن علي بن حجر ابوالفضل (متوفاى852 هـ)، فتح الباري شرح صحيح البخاري، ج13، ص212، تحقيق: محب الدين الخطيب، ناشر: دار المعرفة - بيروت.

السيوطي، جلال الدين أبو الفضل عبد الرحمن بن أبي بكر (متوفاى911هـ)،  تاريخ الخلفاء، ج1، ص10، تحقيق: محمد محي الدين عبد الحميد، ناشر: مطبعة السعادة - مصر، الطبعة: الأولى، 1371هـ - 1952م.

الهيثمي، ابوالعباس أحمد بن محمد بن علي ابن حجر (متوفاى973هـ)، الصواعق المحرقة علي أهل الرفض والضلال والزندقة، ج1، ص54، تحقيق عبد الرحمن بن عبد الله التركي - كامل محمد الخراط، ناشر: مؤسسة الرسالة - لبنان، الطبعة: الأولى، 1417هـ - 1997م.

العاصمي المكي، عبد الملك بن حسين بن عبد الملك الشافعي (متوفاى1111هـ)، سمط النجوم العوالي في أنباء الأوائل والتوالي، ج2، ص406، تحقيق: عادل أحمد عبد الموجود- علي محمد معوض، ناشر: دار الكتب العلمية.

المباركفوري، أبو العلا محمد عبد الرحمن بن عبد الرحيم (متوفاى1353هـ)، تحفة الأحوذي بشرح جامع الترمذي، ج6، ص394، دار الكتب العلمية – بيروت.

ابن حجر عسقلانى روايت را اين گونه نقل كرده است:

وقال إسحاق: أخبرنا أبو أسامة قالا: ثنا المجالد عن الشعبي عن مسروق قال: جَاءَ رَجُلٌ إِلَى عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مَسْعُودٍ فَقَالَ: هَلْ حَدَّثَكُمْ نَبِيُّكُمْ صلي الله عليه وآله كَمْ يَكُونُ بَعْدَهُ مِنَ الْخُلَفَاءِ؟ فَقَالَ: نَعَمْ. وَمَا سَأَلَنِي أَحَدٌ قَبْلَكَ وَإِنَّكَ لَأَحْدَثُ الْقَوْمِ سِنّاً نَعَمْ. قَالَ:يَكُونُ بَعْدِي عِدَّةُ نُقَبَاءِ مُوسَى‏ اثني عشر نقيبا.

مردى نزد عبد اللَّه بن مسعود آمد و گفت: آيا پيامبرتان به شما خبر داده كه پس از وى چند خليفه خواهد بود؟ گفت: آرى، و كسى پيش از تو آن را از من نپرسيده است و تو جوان‏ترين مردم از نظر سنّ و سال هستى، آرى فرمود: پس از من دوازده نقيب به تعداد نقباى موسى خواهد بود.

در پايان مى‌گويد:

(هذا اسناده حسن)

سند اين روايت حسن است.

العسقلاني الشافعي، أحمد بن علي بن حجر ابوالفضل (متوفاى852هـ)، ج9، ص577، المطالب العالية بزوائد المسانيد الثمانية، تحقيق: د. سعد بن ناصر بن عبد العزيز الشتري، ناشر: دار العاصمة/ دار الغيث، الطبعة: الأولى، السعودية - 1419هـ.

3. اثنا عشر اميراً»

برخى از روايات، با تعبير «اثنا عشر اميراً» وارد شده‌اند:

بخارى صحيح ترين كتابهاى اهل سنت روايت را اين‌گونه نقل كرده است:

حدثني محمد بن الْمُثَنَّى حدثنا غُنْدَرٌ حدثنا شُعْبَةُ عن عبد الْمَلِكِ سمعت جَابِرَ بن سَمُرَةَ قال: سمعت النبي صلى الله عليه وسلم يقول: يَكُونُ اثْنَا عَشَرَ أَمِيرًا فقال: كَلِمَةً لم أَسْمَعْهَا فقال: أبي إنه قال: كلهم من قُرَيْشٍ.

جابر بن سمره مى‌گويد:‌ از رسول خدا شنيدم كه مى‌فرمود: بعد از من دوازده نفر امير است؛ سپس سخنى فرمود كه من نشنيدم، پدرم گفت: ‌رسول خدا فرمود: همگى آن خلفاء از قريشند.

البخاري الجعفي، ابوعبدالله محمد بن إسماعيل (متوفاى256هـ)، صحيح البخاري، ج6، ص2640، ح6796، تحقيق د. مصطفي ديب البغا، ناشر: دار ابن كثير، اليمامة - بيروت، الطبعة: الثالثة، 1407 - 1987.

به گزارش احمد حنبل در مسند، اين سخن رسول خدا در باره دوازده جانشين در حجة الوداع ايراد شده‌است:

حدثنا عبد اللَّهِ حدثني أبي ثنا بن نُمَيْرٍ ثنا مُجَالِدٌ عن عَامِرٍ عن جَابِرِ بن سَمُرَةَ السوائي قال: سمعت رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يقول: في حَجَّةِ الْوَدَاعِ لاَ يَزَالُ هذا الدِّينُ ظَاهِراً على من نَاوَأَهُ لاَ يَضُرُّهُ مُخَالِفٌ وَلاَ مَفَارِقٌ حتى يَمْضِىَ من أمتي اثْنَا عَشَرَ أَمِيراً كلهم من قُرَيْشٍ قال: ثُمَّ خفي عَلَىَّ قَوْلُ رسول اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قال: وكان أبي أَقْرَبَ إلى رَاحِلَةِ رسول اللَّهِ صلى الله عليه وسلم مِنِّى فقلت: يا أَبَتَاهُ ما الذي خفي علي من قَوْلِ رسول اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قال يقول: كلهم من قُرَيْشٍ قال: فاشهد علي إِفْهَامِ أبي إياي قال: كلهم من قُرَيْشٍ.

جابر مى‌گويد:‌ رسول خدا صلى الله عليه وآله در حجة الوداع فرمود: اين دين همواره بر دشمنش پيروز و هيچ مخالفت و موافقت با آن، زيانى به دين نمى‌رساند، تا آنگاه دوازده نفر از امت من كه از همگى از قريشند، زمامدار شوند. سپس كلامى فرمود كه بر من پوشيده ماند، پدرم نسبت به من نزديگ رسول خدا بود گفتم:‌ آنچه را رسول خدا فرمود و من نشنيدم چه بود؟ پدرم گفت:‌ رسول خدا فرمود‌: تمامى اين دازده نفر از قريشند. جابر مى‌گويد: بر فهم پدرم آن جمله را از رسول خدا شهادت مى‌دهم.كه رسول خدا فرمود: آنها همگى از قريش‏اند.

الشيباني،  ابوعبد الله أحمد بن حنبل (متوفاى241هـ)، مسند أحمد بن حنبل، ج5، ص90 و 99، ح20873 و 20978، ناشر: مؤسسة قرطبة – مصر.

احمد حنبل در روايت ديگر اين تعبير را نقل كرده است:

لاَ يَزَالُ هذا الأَمْرُ مَاضِياً حتى يَقُومَ اثْنَا عَشَرَ أَمِيراً.

كار مردم پيوسته پيش مى‏رود مادامى كه دوازده مرد بر آنها حكومت نمايد.

الشيباني،  ابوعبد الله أحمد بن حنبل (متوفاى241هـ)، مسند أحمد بن حنبل، ج5، ص101، ح20999، ناشر: مؤسسة قرطبة – مصر.

طبرانى در المعجم الكبير اين روايت را با تعبير ديگر نقل كرده است:

حدثنا أبو حَبِيبٍ زَيْدُ بن الْمُهْتَدِي الْمَرْوَزِيُّ حدثنا عَلِيُّ بن حَشْرَمٍ ثنا عِيسَى بن يُونُسَ عن عِمْرَانَ بن سُلَيْمَانَ عَنِ الشَّعْبِيِّ عن جَابِرٍ قال سمعت رَسُولَ اللَّهِ صلى اللَّهُ عليه وسلم في حَجَّةِ الْوَدَاعِ يقول لا يَزَالُ أَمْرُ هذه الأُمَّةِ هَادِئًا على من نَاوَأَها حتى يَكُونَ عَلَيْكُمِ اثْنَا عَشَرَ أَمِيرًا ثُمَّ تَكَلَّمَ بِكَلِمَةٍ لم أَسْمَعْهَا فَسَأَلْتُ أبي وكان أَقْرَبَ إليه مِنِّي ما قال قال قال كلهم من قُرَيْشٍ

رسول خدا فرمود: همواره امر اين امت پيروز است بر كسى كه با او دشمنى كند تا اينكه دوازده نفر زمامدارند، سپس كلمه آهسته‏اى فرمود كه من آن را نشنيدم. از پدرم كه به پيغمبر صلّى اللَّه عليه و اله نزديك‏تر بود، پرسيدم كه آن حضرت چه فرمود؟ گفت: فرمود: همه‏شان از قريشند.

الطبراني،  ابوالقاسم سليمان بن أحمد بن أيوب (متوفاى360هـ)، المعجم الكبير، ج2، ص197، ح1800، تحقيق: حمدي بن عبدالمجيد السلفي، ناشر: مكتبة الزهراء - الموصل، الطبعة: الثانية، 1404هـ – 1983م.

البانى در باره اين روايت مى‌گويد:

وهذا إسناد صحيح على شرطهما. وقد أخرجه مسلم عنه بلفظ: لا يزال أمر الناس ماضيا.

سند اين روايت به شرط شيخين صحيح است و مسلم آن را با تعبير: لا يزال أمر الناس ماضيا آورده است.

السلسلة الصحيحة، ج1، ص651.

ترمذى در باره اين حديث مى‌نويسد:

قال أبو عِيسَى: هذا حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ.

اين روايت حسن و صحيح است.

الترمذي السلمي،  ابوعيسي محمد بن عيسي (متوفاى279هـ)، سنن الترمذي، ج4، ص501، تحقيق: أحمد محمد شاكر وآخرون، ناشر: دار إحياء التراث العربي - بيروت.

4. «اثنا عشر قيما»

چهارمين تعبير متفاوت در اين روايت،‌ تعبير‌ «اثنا عشر قيماً» است كه طبرانى در معجم الكبير آورده است:

حدثنا إِبْرَاهِيمُ بن هَاشِمٍ الْبَغَوِيُّ ثنا محمد بن عبد الرحمن الْعَلافُ ثنا محمد بن سَوَاءٍ ثنا سَعِيدٌ عن قَتَادَةَ عَنِ الشَّعْبِيِّ عن جَابِرِ بن سَمُرَةَ قال: كنت مع أبي عِنْدَ النبي صلى اللَّهُ عليه وسلم فقال: يَكُونُ لِهَذِهِ الأُمَّةِ اثْنَا عَشَرَ قَيِّمًا لا يَضُرُّهُمْ من خَذَلَهُمْ ثُمَّ هَمَسَ رسول اللَّهِ صلى اللَّهُ عليه وسلم بِكَلِمَةٍ لم أَسْمَعْهَا فقلت: لأَبِي ما الْكَلِمَةُ التي هَمَسَ بها النبي صلى اللَّهُ عليه وسلم؟ قال: كلهم من قُرَيْشٍ.

جابر بن سمره مى‌گويد: با پدرم نزد رسول خدا بوديم كه فرمود: براى اين امت دوازده سرپرست است كه يارى نكردن مردم به آنها ضررى نمى‌رساند. سپس رسول خدا سخن آهسته گفت كه من نشنيدم، به پدرم گفتم: رسول خدا چه فرمود؟ گفت: رسول خدا فرمود:‌ همه آنها از قريش اند.

الطبراني،  ابوالقاسم سليمان بن أحمد بن أيوب (متوفاى360هـ)، المعجم الكبير، ج2، ص196، ح1794، تحقيق: حمدي بن عبدالمجيد السلفي، ناشر: مكتبة الزهراء - الموصل، الطبعة: الثانية، 1404هـ – 1983م.

طبرانى در روايت ديگر نقل مى‌كند وقتى رسول خدا اين روايت را فرمود: من ديدم عمر بن خطاب پشت سر من بود:

حدثنا عَبْدَانُ بن أَحْمَدَ ثنا زَيْدُ بن الْحَرِيشِ ثنا رَوْحُ بن عَطَاءِ بن أبي مَيْمُونَةَ عن عَطَاءِ بن أبي مَيْمُونَةَ عن جَابِرِ بن سَمُرَةَ قال: سمعت رَسُولَ اللَّهِ صلى اللَّهُ عليه وسلم وهو يَخْطُبُ على الْمِنْبَرِ وَيَقُولُ: اثْنَا عَشَرَ قَيِّمًا من قُرَيْشٍ لا يَضُرُّهُمْ عَدَاوَةُ من عَادَاهمْ قال: فَالْتَفَتَ خَلْفِي فإذا أنا بِعُمَرِ بن الْخَطَّابِ رضي اللَّهُ عنه وَأَبِي في نَاسٍ فَأَثْبَتُوا لِيَ الحديث كما سمعت.

رسول خدا صلى الله عليه وآله بر فراز منبر مى‌گفت: (بعد من) دوازه سرپرست از قريشند كه دشمنى دشمنان با آنها زيان نرساند، سپس به پشت سرم متوجه شدم عمر بن خطاب و پدرم را در ميان مردم ديدم و آنها نيز سخن پيامبر را همان گونه كه من شنيده بودم، نقل كردند.

الطبراني،  ابوالقاسم سليمان بن أحمد بن أيوب (متوفاى360هـ)، المعجم الكبير، ج2، ص256، ح2073، تحقيق: حمدي بن عبدالمجيد السلفي، ناشر: مكتبة الزهراء - الموصل، الطبعة: الثانية، 1404هـ – 1983م.

«اثنا عشر رجلاً»

در برخى تعبيرات، جمله «اثنا عشر رجلاً» آمده كه در صحيح مسلم و غير آن نقل شده است:

حدثنا بن أبي عُمَرَ حدثنا سُفْيَانُ عن عبد الْمَلِكِ بن عُمَيْرٍ عن جَابِرِ بن سَمُرَةَ قال سمعت النبي صلى الله عليه وسلم يقول: لَا يَزَالُ أَمْرُ الناس مَاضِيًا ما وَلِيَهُمْ اثْنَا عَشَرَ رَجُلًا ثُمَّ تَكَلَّمَ النبي صلى الله عليه وسلم بِكَلِمَةٍ خَفِيَتْ عَلَيَّ فَسَأَلْتُ أبي مَاذَا؟ قال: رسول اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فقال: كلهم من قُرَيْشٍ.

النيسابوري القشيري، ابوالحسين مسلم بن الحجاج (متوفاى261هـ)، صحيح مسلم، ج3، ص1452، ح1821، تحقيق: محمد فؤاد عبد الباقي، ناشر: دار إحياء التراث العربي - بيروت.

و در نهايت در برخى منابع اين روايت بدون پسوند «خليفة؛ اميراً، رجلاً و قيماً‌» آمده است اين روايت را ابو عوانه در مسندش نقل كرده است:

حدثنا أحمد بن يوسف السلمي قال نا عمر بن عبد الله بن رزين عن سفيان يعني ابن حسين عن سعيد بن عمرو بن أشوع عن عامر الشعبي عن جابر بن سمرة السوائي قال جئت مع أبي إلى المسجد ورسول الله صلى الله عليه وسلم يخطب فسمعته يقول: من بعدي اثنا عشر ثم خفض صوته فلم أدر ما يقول، قلت: لأبي ما يقول؟ قال: كلهم من قريش.

أبو عوانة در پايان مى‌گويد:

 وهذا مما انتخبه أبو زكريا الأعرج وهو حديث حسن حسن.

اين روايت را ابو زكرياى اعرج انتخاب كرده كه روايت حسن است.

الاسفرائني، أبو عوانة يعقوب بن إسحاق (متوفاى316هـ)، مسند أبي عوانة، ج4، ص372، ح6990، ناشر: دار المعرفة – بيروت

با توجه به منابع روايى دست اول اهل سنت،‌ به دست مى‌آيد كه اين روايت با تعبيرات مختلفش از ديدگاه آنها يك روايت قابل قبول و پذيرفته شده‌است. و همگى صراحت دارند كه اين دوازده نفر، بعد از رسول خدا صلى الله عليه وآله جانشين، سرپرست، زمامدار و پيشواى مردم هستند.

مقصود از «خلفاي دواز ده گانه» در اين روايت

يكى از مطالب مهم در اين روايت،‌ تعيين مصداق «دوازده خليفه» است كه علماى شيعه و سنى ديدگاه‌هاى مختلفى ارائه كرده و تفسير‌‌هاى گوناگونى از آن داشته‌اند.

از آن جائى كه شيعيان اعتقاد دارند كه مقصود از اين روايت، ائمه دوازده‌گانه اهل بيت عليهم السلام است، در تفسير آن مشكل خاصى ندارند؛ اما دانشمندان و بزرگان اهل سنت ديدگاه‌هاى مختلفى را ارائه و در حقيقت دچار سردرگمى شده‌اند؛ تا جائى كه برخى از آ‌ن‌ها به صراحت گفته‌اند كه نمى‌توانند مقصود پيامبر را از اين روايت مشخص كنند.

الف:‌ ديدگاه اهل سنت

اهل سنت در تفسير و تبيين مصداق خلفاى دوازده گانه به شدت دچار حيرت و سردرگمى شده‌اند؛ زيرا از طرفى اين روايات با سند روشن و بدون خدشه، در منابع معتبر آنان نقل شده كه مورد اتفاق آنها است؛ از سوى ديگر، ويژگى‌هايى كه در متن اين روايات وجود دارد؛ مثل انحصار به عدد «دوازده»، بر مبنا و خلفاى مورد نظر اهل سنت تطبيق نمى‌كند.

 حيرت اهل سنت را در بيان مقصود از اين روايت ابن جوزى اين‌گونه بيان مى‌كند:

هذا الحديث قد أطلت البحث عنه، وتطلّبت مظانّه، وسألت عنه، فما رأيت أحدا وقع على المقصود به.

بحث پيرامون اين روايت را طولانى كردم و در جستجوى گمانه‌ها بر آمدم؛ كسى را نديدم كه به مقصود اين روايت دست يافته باشد.

ابن الجوزي الحنبلي، جمال الدين ابوالفرج عبد الرحمن بن علي بن محمد (متوفاى597 هـ)، كشف المشكل من حديث الصحيحين، ج1، ص449، تحقيق: علي حسين البواب، ناشر: دار الوطن  - الرياض - 1418هـ - 1997م

ابن بطال بكرى قرطبى در شرح صحيح بخارى، ابن حجر عسقلانى در فتح البارى و بدر الدين عينى در عمدة القارى از مُهَلَّب نقل مى‌كنند كه هيچ كس سخن قطعى را در مورد تعيين مصداق دوازده خليفه در اين روايت ارائه نكرده است و همواره اقوال در مورد روايت مختلف است:

لم ألق أحدا يقطع في هذا الحديث بمعني- يعني بشئ معين.

هيچ كس نتوانسته است معناى قطعى اين روايت را مشخص و سخن معينى را در تفسير آن بگويد.

إبن بطال البكري القرطبي، ابوالحسن علي بن خلف بن عبد الملك (متوفاى449هـ)، شرح صحيح البخاري، ج8، ص287، تحقيق: ابوتميم ياسر بن إبراهيم، ناشر: مكتبة الرشد - السعودية / الرياض، الطبعة: الثانية، 1423هـ - 2003م.

العسقلاني الشافعي، أحمد بن علي بن حجر ابوالفضل (متوفاى852 هـ)، فتح الباري شرح صحيح البخاري، ج13، ص211، تحقيق: محب الدين الخطيب، ناشر: دار المعرفة - بيروت.

العيني الغيتابي الحنفي، بدر الدين ابومحمد محمود بن أحمد (متوفاى855هـ)، عمدة القاري شرح صحيح البخاري، ج24، ص281، ناشر: دار إحياء التراث العربي – بيروت.

بزرگان اهل سنت در ذيل روايت «اثنا عشر خليفة» احتمالات فراوانى را براى بيان مقصود از اين حديث ابراز داشته‌اند. عمده ترين احتمالات شان اين است كه مقصود از خلفاى اثنا عشر، خلفاى بنى اميه هستند. بررسى و نقد اين احتمالات، مجالى ديگر مى‌طلبد كه در مقاله ديگر به آن خواهيم پرداخت.

ب: ديدگاه شيعيان

از ديدگاه شيعيان، تنها مصداق اين روايات، «ائمه اهل بيت عليهم السلام» هستند نه كسان ديگر و در اين باره روايات صحيحى وجود دارد كه ائمه اهل بيت را علاوه بر تعداد، با اسم و نسب معرفى كرده‌است.

بهترين و جامع ترين روايت در اين باره، لوح جابر بن عبد الله انصارى است كه از جانب خدا به پيامبر اسلام داده شد و در آن، اسامى تمامى ائمه عليهم السلام درج شده و محدث توانا، ثقة الإسلام كلينى اين روايت را با سند موثق نقل كرده است.

به عقيده‌ى ما خلفاء رسول خدا صلى الله عليه وآله از بنى هاشم و عترت آن حضرت است، نه اين‌كه تنها قريشى باشند و اين مطلب در منابع معتبر خود آنان آمده است.

طبق تصريح برخى از محققان و علماى اهل سنت، فراز آخر روايت «اثنا عشر»، دستخوش تحريف واقع شده و به اين واقعيت دوتن از علماى خود شان تصريح كرده اند.

1. علامه سيد على همداني:

طبق گزارش ينابيع الموده، سيد على همدانى اين روايت را با همان سند و متن كه بخارى و منابع ديگر آورده‌اند، به جاى جمله‌ «كلهم من قريش»، جمله «كلهم من بنى هاشم» را نقل كرده‌است؛ اما در خود بخارى به گونه‌اى ديگر آمده است:

 عن عبد الملك بن عمير عن جابر بن سمرة قال: كنت مع أبي عند النبي صلي الله عليه وآله فسمعته يقول: بعدي إثنا عشر خليفة، ثم أخفى صوته، فقلت لأبي: ما الذي أخفى صوته؟ قال: قال: كلهم من بني هاشم. وعن سماك بن حرب مثل ذلك.

جابر بن سمره رضى الله عنه گفت: من با پدرم نزد رسول خدا صلى الله عليه وآله وسلم بودم و شنيدم كه آن حضرت مى‌فرمود: « پس از من دوازده خليفه خواهد بود » سپس صداى خود را پايين آورد، به پدرم گفتم: آن چه بود كه صدايش را برايش پايين آورد ؟ جواب داد: فرمود: « همگى از بنى هاشم‌اند»

 (مولف مى‌گويد: ) از طريق سماك بن حرب، مثل اين حديث روايت شده است.

القندوزي الحنفي، الشيخ سليمان بن إبراهيم (متوفاى1294هـ) ينابيع المودة لذوي القربى، ج3، ص290، تحقيق سيد علي جمال أشرف الحسيني، ناشر: دار الأسوة للطباعة والنشر ـ قم، الطبعة:الأولى، 1416هـ.

2. علامه قندوذى

  شيخ سليمان ابن ابراهيم قندوزى حنفى، نيز با همان سند و متن از عبد الملك بن عمير «كلهم من بنى هاشم» آورده است:

  عن عبد الملك بن عمير عن جابر بن سمرة رضي الله عنه قال: كنت مع أبي عند رسول الله صلى الله عليه وآله وسلم فسمعته يقول: بعدي إثنا عشر خليفة ثم أخفى صوته فقلت لأبي: ما الذي [قال في] أخفى صوته؟ قال: قال: كلهم من بني هاشم. وعن سماك بن حرب مثله.

القندوزي الحنفي، الشيخ سليمان بن إبراهيم (متوفاى1294هـ) ينابيع المودة لذوي القربى، ج2، ص315، ح 908، تحقيق سيد علي جمال أشرف الحسيني، ناشر: دار الأسوة للطباعة والنشر ـ قم، الطبعة:الأولى، 1416هـ.

نكته قابل دقت اين است كه عبد الملك بن عمير از رجال صحاح سته و سماك بن حرب به غير از صحيح مسلم و بخارى از رجال بقيه صحاح اربعه است. اين دو نفر روايت را به اين صورت نقل كرده اند.

شايد سرو صدايى كه هنگام سخن گفتن رسول خدا صلى الله عليه وآله برپا شده به خاطر تعيين مصداق اين دوازه نفر بوده است تا ديگران نشنوند. در اين فرض بايد ريشه يابى كرد كه چه كسانى اين سر و صداها را به راه اندختند.

 نظير اين جريان در آخرين لحظات حيات رسول خدا صلى الله عليه وآله كه مى‌‌خواست چيزى بنويسد بعد از آن امت گمراه نشوند، نيز اتفاق افتاد و در حضور رسول خدا منازعه و سرو صدا بلند شد. در اين جا چه كسانى عامل ايجاد اين سرو صدا شد و منظورشان چه بود و چه گفتند؟!

امامان اهل بيت، مصداق «اثناعشر» به اعتراف اهل سنت

قندوزى حنفى نظر برخى محققان اهل سنت را در مصداق «دوازده خليفه» منعكس نموده و خود نيز بر اين باور است كه مصداق روايت‌، ائمه طاهرين عليهم السلام هستند نه ديگران:

قال بعض المحققين:

إن الأحاديث الدالة على كون الخلفاء بعده صلي الله عليه وآله إثنا عشر، قد اشتهرت من طرق كثيرة، فبشرح الزمان وتعريف الكون والمكان، علم أن مراد رسول الله صلي الله عليه وآله من حديثه هذا الأئمة الاثنا عشر من أهل بيته وعترته، إذ لا يمكن أن يحمل هذا الحديث على الخلفاء بعده من أصحابه، لقلتهم عن اثني عشر، ولا يمكن أن يحمله على الملوك الأموية لزيادتهم على اثني عشر، ولظلمهم الفاحش إلا عمر بن عبد العزيز، ولكونهم غير بني هاشم، لان النبي صلي الله عليه وآله قال: «كلهم من بني هاشم» في رواية عبد الملك عن جابر، وإخفاء صوته صلي الله عليه وآله في هذا القول يرجح هذه الرواية، لأنهم لا يحسنون خلافة بني هاشم و لا يمكن أن يحمله على الملوك العباسية لزيادتهم على العدد المذكور ولقلة رعايتهم الآية «قل لا أسألكم عليه أجرأ إلا المودة في القربى» وحديث الكساء فلا بد من أن يحمل هذا الحديث على الأئمة الاثني عشر من أهل بيته وعترته صلي الله عليه وآله لأنهم كانوا أعلم أهل زمانهم وأجلهم وأورعهم وأتقاهم، وأعلاهم نسبا، وأفضلهم حسبا، وأكرمهم عند الله، وكان علومهم عن آبائهم متصلا بجدهم صلي الله عليه وآله وبالوراثة واللدنية، كذا عرفهم أهل العلم والتحقيق وأهل الكشف والتوفيق.

 ويؤيد هذا المعنى أي أن مراد النبي صلي الله عليه وآله الأئمة الاثنا عشر من أهل بيته ويشهده ويرجحه حديث الثقلين، والأحاديث المتكثرة المذكورة في هذا الكتاب وغيرها.

بعضى از محققان گفته‏اند: احاديثى كه جانشينان بعد از رسول خدا صلى الله عليه وآله را دوازده نفر مى‏دانند از راههاى زياد مشهور شده‏اند. و معلوم است كه منظور رسول خدا صلى الله عليه و آله از امامان دوازده‏گانه، اهل‏بيت او مى‏باشد؛ زيرا امكان ندارد اين حديث را بر خلفاى بعد از او كه تعدادشان كمتر از دوازده نفر است حمل كرد و نيز ممكن نيست بر حاكمان بنى اميّه حمل شود؛ چرا كه آنها زياده بر دوازده نفرند و ظلم آنان نيز زياد بود؛ مگر عمر بن عبدالعزيز، به علاوه، آنان از غير بنى هاشم مى‏باشند و حال آن‏كه رسول خدا  در حديثى كه عبد الملك آن را از جابر روايت نموده است، فرمود: « آن دوازده‏نفر از بنى هاشم هستند»  و مخفى كردن صداى رسول خدا صلى الله عليه وآله با همهمه صحابه (وقتى كه آن حضرت مى‌خواست نسب امامان را اعلام فرمايد) موجب ترجيح اين روايت است؛ زيرا آنان خلافت بنى هاشم را خوش نداشتند.

و نيز ممكن نيست بر حاكمان عباسى حمل گردند چرا كه اولاً: عدد آنان از عدد مذكور در اين روايات زيادتر است و ثانياً: به دليل كم توجهى آنان به آيه مودت كه در آن خداوند به رسول خدا خطاب مى كند: « اى پيامبر بگو: من هيچ پاداشى از شما بر رسالتم درخواست نمى كنم جز دوست داشتن نزديكانم » شورى/23 و نيز به حديث كساء؛ لذا بايد اين حديث (حديث اثناعشر) بر دوازده امام كه از اهل بيت پيامبر (ص) و عترت او شمرده مى‌شوند، حمل گردد زيرا آنان عالم ترين و برترين و باتقواترين افراد زمان خود بوده، و عالى تر از نظر نسب، و برترين از منظر حسب، و گرامى‌ترين در نزد خداوند بوده‌اند و علومشان از پدرانشان متصل به جدشان (ص) از طريق وراثت و الهى بوده است و اين چنين أهل علم و تحقيق و أهل كشف و توفيق آنان را مى‌شناختند و آنچه اين معنا را تاييد مى‌كند و شاهد بر آن است ـ يعنى اين كه مراد پيامبر (ص)، أئمه ثنا عشر از أهل بيت ايشان بوده است ـ حديث ثقلين (مبنى بر اين كه رسول خدا صلى الله عليه و آله پس خود دو چيز گران بها باقى گذاردند كه عبارت باشد از قرآن و اهل بيت عليهم السلام)، و نيز أحاديث فراوان ديگرى است كه در همين كتاب و كتاب ديگر مطرح شده است.

القندوزي الحنفي، الشيخ سليمان بن إبراهيم (متوفاى1294هـ) ينابيع المودة لذوي القربى، ج3، ص291، تحقيق سيد علي جمال أشرف الحسيني، ناشر: دار الأسوة للطباعة والنشر ـ قم، الطبعة:الأولى، 1416هـ.

 «حضرت مهدي» از خلفاي اثناعشر و از نسل رسول خدا (ص) به اعتراف محققان اهل سنت

با اين‌كه علماى اهل سنت سعى دارند مصداق «خلفاى اثنا عشر» را حاكمان بنى اميه بدانند، اعتراف كرده‌اند كه «حضرت مهدى عليه السلام» يكى از اين خلفاء است.

1. ابن كثير دمشقي:

ابن كثير دمشقى سلفى در تفسيرش اقرار كرده كه اين روايت بر وجود دوازده خليفه صالح كه حق را بر پا مى‌دارند دلالت دارد و از جمله آنها همان مهدى است كه در روايات به آمدنش بشارت داده شده است:

ومعنى هذا الحديث (البشارة) بوجود اثني عشر خليفة صالحا يقيم الحق ويعدل فيهم...

والظاهر أن منهم المهدي المبشر به في الأحاديث الواردة بذكره أنه يواطئ إسمه إسم النبي صلى الله عليه وسلم وإسم أبيه إسم أبيه فيملأ الأرض عدلا وقسطا كما ملئت جورا وظلما.

اين روايت بشارت مى‌دهد كه اين دوازده خليفه صالح كه حق را برپا مى‌دارند و در ميان مردم به عدالت رفتار مى‌كنند موجود است.

و ظاهر اين است كه از جمله آن دوازده جانشين، حضرت مهدى است همان مهدى كه در روايات اسم او اسم پيامبر و اسم پدرش اسم پدر رسول خداست، او زمين را از عدل و قسط آكنده مى‌سازد همانگونه كه از ظلم و جور پر شده‌است.

ابن كثير الدمشقي،  ابوالفداء إسماعيل بن عمر القرشي (متوفاى774هـ)، تفسير القرآن العظيم، ج2، ص33، ناشر: دار الفكر - بيروت – 1401هـ.

2. جلال الدين سيوطي:

سيوطى از مفسران به نام اهل سنت مى‌گويد: ابو داود در سنن خود بابى را راجع به حضرت مهدى گشوده و در صدر روايات، حديث جابر بن سمره را ذكر كرده و گفته است: مهدى يكى از آن دوازده نفر است:

أن المهدي أحد الاثني عشر

السيوطي، جلال الدين أبو الفضل عبد الرحمن بن أبي بكر (متوفاى911هـ)، الحاوي للفتاوي في الفقه وعلوم التفسير والحديث والاصول والنحو والاعراب وسائر الفنون، ج2، ص80، تحقيق: عبد اللطيف حسن عبد الرحمن، ناشر: دار الكتب العلمية - بيروت، الطبعة: الأولى، 1421هـ - 2000م.

سيوطى در كتاب ديگرش (در ضمن احتمال اينكه مراد از آنها، خلفاى اثناعشر در طول مدت اسلام باشد كه ده نفر آنها آمده‌اند و دو تن از آنان متنظر‌اند و خواهد آمد) اعتراف مى‌كند كه يكى از آن دو، مهدى، از اهل بيت رسول خدا صلى لله عليه وآله است:

وعلى هذا فقد وجد من الاثني عشر خليفة: الخلفاء الأربعة، والحسن ومعاوية وابن الزبير وعمر بن عبد العزيز، ويحتمل أن يضم إليهم المهتدي من العباسيين، لأنه فيهم كعمر بن عبد العزيز، وكذلك الطاهر لما أوتيه من العدل، وبقي الاثنان المنتظران، أحدهما المهدي، لأنه من أهل بيت محمد صلى اللّه عليه وآله وسلم.

بنابراين، خلفاى دوازده گانه از اين قرارند: خلفاى چهارگانه، امام حسن، معاويه، ابن زبير، عمر بن عبد العزيز. و احتمال دارد كه مهتدى عباسى نيز از اين ها باشد؛ زيرا او در ميان عباسيان همانند عمر بن عبد العزيز بود و نيز طاهر كه به عدالت رفتار مى‌كرد. و دو نفر از اين دوازده نفر، منتظر هستند، يكى از آنها مهدى  از اهل بيت رسول خداست.

السيوطي، جلال الدين أبو الفضل عبد الرحمن بن أبي بكر (متوفاى911هـ)،  تاريخ الخلفاء، ج1، ص12، تحقيق: محمد محي الدين عبد الحميد، ناشر: مطبعة السعادة - مصر، الطبعة: الأولى، 1371هـ - 1952م.

3. محمد بن يوسف صالحي شامي:

صالحى شامى نيز طبق رواياتى كه بزرگان نقل كرده، پذيرفته است كه حضرت مهدى از عترت رسول خدا صلَى الله عليه و آله است و اين گونه روايت را نقد نكرده است:

وروى الإمام أحمد والباوردي عنه [ابي سعيد الخدري] قال: قال رسول الله صلى الله عليه وسلم: (أبشروا بالمهدي، رجل من قريش من عترتي يخرج في اختلاف من الناس، فيملأ الأرض قسطا وعدلا كما ملئت ظلما وجورا، ويرضى عنه ساكن السماء وساكن الأرض ويقسم المال صحاحا.

 امام احمد و بارودى از ابو سعيد خدرى روايت كرده است كه رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود: شما را به مهدى كه از قريش و از عترت من است بشارت مى‌دهم او در حالى كه مردم اختلاف دارند ظهور مى‌كند؛ پس زمين را از قسط و عدالت آكنده مى‌سازد همانگونه كه از ظلم و جور پر شده‌است و ساكنان زمين و آسمان از او خشنودند  و او مال را به صورت عادلانه تقسيم مى‌كند.

الصالحي الشامي، محمد بن يوسف (متوفاى942هـ)، سبل الهدي والرشاد في سيرة خير العباد، ج10، ص171، تحقيق: عادل أحمد عبد الموجود وعلي محمد معوض، ناشر: دار الكتب العلمية - بيروت، الطبعة: الأولى، 1414هـ.

4. ابن حجر هيتمي:

و ابن حجر هيتمى نيز پذيرفته است كه آخرين خلفاى دوازده گانه، حضرت مهدى است:

والظاهر أن آخرهم المهدى فإنه بملك جميع الأرض.

وظاهر اين است كه آخرين نفر اين دوازده خليفه، مهدى است كه تمام زمين را مالك خواهد شد.

الهيتمي، أبو العباس أحمد بن محمد بدر الدين ابن محمد شمس الدين ابن علي نور الدين ابن حجر (متوفاي973 هـ)، مبلغ الأرب في فخر العرب، ج1، ص38، تحقيق: يسري عبد الغني عبد الله، دار النشر: دار الكتب العلمية - بيروت / لبنان، الطبعة: الأولى 1410هـ - 1990م،

5. عظيم آبادي شارح سنن ابو داود:

عظيم آبادى شارح سنن ابو داود، و نيز مباركفورى شارح جامع ترمذى، اين سخن ابن كثير نقل كرده‌اند كه او مى‌گويد:

ومعنى هذا الحديث البشارة بوجود اثني عشر خليفة صالحاً يقيم الحق، ويعدل فيهم.

و آن را پذيرفته اند.

المباركفوري، أبو العلا محمد عبد الرحمن بن عبد الرحيم (متوفاى1353هـ)، تحفة الأحوذي بشرح جامع الترمذي، ج6، ص293، دار الكتب العلمية – بيروت.

العظيم آبادي، محمد شمس الحق (متوفاى1329هـ)، عون المعبود شرح سنن أبي داوود، ج11، ص247، ناشر: دار الكتب العلمية - بيروت، الطبعة: الثانية، 1995م.

6. مجمع فقهي رابطة العالم الاسلامي:

مجمع فقهى رابطة العالم الاسلامى در مكه مكرمه نيز گفته اند: آخرين خلفاى اثنا عشر كسى است كه رسول خدا از آمدنش خبر داده است:

 «ويظهر عند فساد الزمان وانتشار الكفر وظلم الناس ويملأ الأرض قسطاً وعدلاً، كما ملئت ظلماً وجوراً، يحكم العالم كله، وتخضع له الرقاب... وهو آخر الخلفاء الاثني عشر، أخبر النبي صلى اللّه عليه وسلّم عنهم في الصحاح».

هنگامى‌كه زمانه فاسد شود و كفر و ظلم در ميان مردم گسترش يابد او ظهور مى‌كند و زمين را از قسط و عدل آكنده مى‌سازد همانگونه كه از ظلم و جور پر شده‌است. او بر كل جهان حكم مى‌كند و گردنها در مقابل او متواضع مى‌شوند... او آخرين خلفاى دوازده گانه‌اى است كه رسول خدا صلى الله عليه وآله در روايات صحاح از آمدنش خبر داده‌است.

 الفتوى التي أصدرها المجمع الفقهي في رابطة العالم الإسلامي في مكة المكرمة المؤرخة في (31 / أيار/ 1976 م.

استدلال بر وجود و حيات امام زمان (ع) در اين روايت

نكات مهم اين روايت:

با توجه به متن روايت و تعبيرهاى مختلف آن، چند نكته مهم و ظريفى به دست مى‌آيد كه با در نظر داشت اين نكات، مى‌توان بر وجود امام زمان عليه السلام استدلال كرد:

1. تعداد خلفاى بشارت داده شده، منحصر به دوازده نفر‌است؛

2. هويت آنها قريشى؛ بلكه با توجه به روايت قندوزى حنفى، هاشمى هستند؛

3. ويژگى آنها اين است كه عزت و عظمت دين و اسلام وابسته آنها است و موافقت و مخالفت مردم هيچ تأثير در تلاش و هدايت گرى آنها ندارد؛

4. تشبيه آنها به نقباء بنى اسرائيل روشنگر اين نكته است كه انتخاب آنان به اين مقام، به دست خدا است؛‌ نه در اختيار مردم،‌ همان‌گونه خداوند نقباء بنى اسرائيل را برگزيده‌است: «وَبَعَثْنَا مِنهُمُ اثْنَيْ عَشَرَ نَقِيباً (مائده/ 12) و آنان همانند پيامبران بنى اسرائيل، داراى مقام عصمت اند كه تنها خداوند از عصمت افراد با خبر است؛

5. آنها در راه عزت بخشى دين و سرپرستى از آن، به رهنمودهاى الهى عمل مى‌كنند؛ نه از روى هواى نفس و كارشان عدالت گسترى و ظلم ستيزى است نه بى عدالتى و ظلم كردن؛

6. اين خلفاى رسول خدا پشت سر هم و به صورت متوالى در هر زمانى براى هدايت مردم مى‌آيند،‌ به گونه‌اى كه تا هنگامه‌ى قيامت هيچ زمانى، از وجود آنها خالى نخواهد بود،‌ كلمه «لايزال» در اين جمله: «لا يزال الاسلام عزيزا إلى اثنا عشر خليفة» و جمله هاى ديگر، كه همه‌ منابع معتبر آنها نقل كرده، معناى اتصال و استمرار و توالى ائمه را در كل زمان مى‌رساند و اگر زمانى فرا رسد كه يكى از آنها و آخرين آنها وجود نداشته باشد، نظام عالم برهم ريخته و هنگامه برپايى قيامت خواهد شد،‌ اين نكته را روايت ذيل بيان مى‌كند:

لَنْ يَزَالَ الدينُ قَائِماً إِلَى اثْنَيْ عَشَرَ مِنْ قُرَيْشٍ، فَإِذَا هَلَكُوا مَاجَتِ الأَرْضُ بِأَهْلِهَا.

الهندي، علاء الدين علي المتقي بن حسام الدين (متوفاى975هـ)، كنز العمال في سنن الأقوال والأفعال، ج12، ص17،‌ ح33861، تحقيق: محمود عمر الدمياطي، ناشر: دار الكتب العلمية - بيروت، الطبعة: الأولى، 1419هـ - 1998م.

حال اگر روايت اثنا عشر را در كنار روايت ثقلين بگذاريم و طبق قاعده «ان الحديث يفسر بعضه بعضا» كه علماى اهل سنت آن را قبول دارند، معناى روشن ترى پيدا مى‌كند.

روايت ثقلين تصريح دارد قرآن و اهل بيت كه خلفاى رسول خدا هستند، تا هنگام ورد بر حوض، از همديگر جدا نمى‌شوند و تا قيامت،‌ هيچ زمانى از وجود آنها خالى نيست.

بنابراين،‌ طبق اين روايت،‌ خلفاى رسول خدا به صورت متوالى پشت سر هم مى‌آيند و هيچ زمانى از وجود يكى از آنها خالى نخواهد بود.

علاوه بر اين روايت، برخى از منابع اهل سنت،‌ توالى و پى هم آمدن خلفاء را از بعضى اصحاب رسول خدا نقل كرده اند:

 حدثنا ابن وهب عن عبد الرحمن بن زياد بن أنعم عن أبي عبد الرحمن الحبلي عن عبد الله بن عمرو بن العاص رضى الله عنهما قال: سيلي أمر هذه الأمة خلفاء يتوالون، كلهم صالح وعليهم تفتح الأرضين كلها...

عبد الله بن عمرو بن العاص رضى الله عنهما گفت: به زودى خلفايى كه به دنبال هم مى‌آيند، صاحب ولايت اين امت مى‌شوند و همگى صالحند و تمامى زمين‌ها براى آنان گشوده مى‌گردد.

المروزي، نعيم بن حماد أبو عبد الله متوفاي 288هـ)، كتاب الفتن، ج1، ص117، تحقيق: سمير أمين الزهيري،‌ دار النشر: مكتبة التوحيد – القاهرة، الطبعة: الأولى 1412

كيفيت استدلال

با توجه به اين نكات، نحوه استدلال براى اثبات اين مطلب اين گونه است:

اولاً: به اعتقاد شيعيان، جانشينان رسول خدا صلى الله عليه وآله، دوازده نفر، برگزيده شده از جانب الهى،‌ داراى علم و عصمت ذاتى و ويژگى‌هاى خارق العاده هستند و تمامى صفاتى كه در اين روايات آمده همانند: عدد دوازده، صالح و عادل بودن، عزت بخشى و استوارى دين و اسلام، هدايت انسان‌ها بر اساس رهنمودهاى الهي(قرآن) و رفتار عادلانه)، بر وجود آن امامان حق منطبق است.

ثانياً: در روايت تصريح شده است كه قوام دين و اسلام وابسته به وجود آنها است و از طرفى طبق اين روايت، دين هم تا قيامت باقى است: لَا يَزَالُ الدِّينُ قَائِمًا حتى تَقُومَ السَّاعَةُ. پس وجود يكى از اين دوازده نفر، تا هنگامى‌كه دين پا برجا است، ضرورى خواهد بود؛ زيرا وجود دين وابسته به وجود آنها است.

ثالثاً: خود بزرگان اهل سنت اعتراف كرده‌اند كه آخرين نفر اين خلفاء، شخصى به نام مهدى است و مهدى نيز از خاندان رسول خدا و هم نام او است كه با آمدنش زمين را از عدل و داد پر خواهد كرد.

قندوزى حنفى از دو طريق از رسول خدا صلى الله عليه وآله نقل كرده‌است كه حضرت نخستين جانشينش را امير‌مؤمنان و آخرين آنها حضرت مهدى عليه السلام معرفى كرده است:

روايت اول:

وعن عباية بن ربعي، عن جابر قال: قال رسول الله صلي الله عليه وآله: أنا سيد النبيين، وعلي سيد الوصيين، وإن أوصيائي بعدي إثنا عشر، أولهم علي، وآخرهم القائم المهدي.

جابر مى‌گويد: رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود:‌ من آقاى پيامبران و على آقاى اوصياء است و اوصياء بعد از من دوازده نفر هستند؛ نخستين آنها على و آخرين آنها حضرت مهدى است.

القندوزي الحنفي، الشيخ سليمان بن إبراهيم (متوفاى1294هـ) ينابيع المودة لذوي القربى، ج3، ص291، تحقيق سيد علي جمال أشرف الحسيني، ناشر: دار الأسوة للطباعة والنشر ـ قم، الطبعة:الأولى، 1416هـ.

روايت دوم:

عن سعيد بن جبير، عن ابن عباس قال: قال رسول الله صلي الله عليه وآله: إن خلفائي وأوصيائي وحجج الله على الخلق بعدي الاثنا عشر، أولهم علي، وآخرهم ولدي المهدي، فينزل روح الله عيسى بن مريم فيصلي خلف المهدي، وتشرق الأرض بنور ربها، ويبلغ سلطانه المشرق والمغرب.

ابن عباس مى‌گويد: رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود:‌ جانشينان و اوصياء و حجت‌هاى خدا بر مردم، بعد از من دوازده نفر هستند؛ نخستين آنها على و آخرين آنها فرزندم مهدى است پس عيسى روح اللَّه از آسمان فرود آيد و پشت سر او نماز گزارد. زمين، بنور پروردگارش روشن شود و سلطنتش در شرق و غرب عالم گسترش يابد.

القندوزي الحنفي، الشيخ سليمان بن إبراهيم (متوفاى1294هـ) ينابيع المودة لذوي القربى، ج3، ص295، تحقيق سيد علي جمال أشرف الحسيني، ناشر: دار الأسوة للطباعة والنشر ـ قم، الطبعة:الأولى، 1416هـ

و از طرفى سخن عده‌اى از علماى اهل سنت را نقل كرديم كه آنها اعتراف دارند آخرين اين خلفاء، حضرت مهدى است.

 در نتيجه اين روايت ثابت مى‌كند كه منظور از خلفاى رسول خدا صلى الله عليه وآله همان ائمه دوازده‌گانه اهل بيت است و اين دوازده نفر، به صورت متوالى در همه زمانها وجود دارند و هيچ زمانى از وجود آنان خالى نيست كه نخستين جانشين رسول خدا امير مؤمنان و آخرين آنها حضرت مهدى عليه السلام است و در نهايت روايت ثابت مى‌كند كه حضرت مهدى عليه السلام وجود دارد و تا هنوز در قيد حيات و باقى است.

استدلال علامه عسكري (ره) بر وجود امام زمان عليه السلام

مرحوم علامه سيد مرتضى عسكرى يكى از پژوهشگران برجسته معاصر شيعه، بعد از اين‌كه روايت «اثنا عشر» را با تعبيرات مختلف آن از منابع اهل سنت نقل كرده، بر وجود امام زمان عليه السلام اين‌گونه استدلال مى‌كند:

نستخلص مما سبق ونستنتج:

أن عدد الأئمة في هذه الأمة اثنا عشر على التوالي، وان بعد الثاني عشر منهم ينتهي عمر هذه الدنيا.

فقد ورد في الحديث الأول: «لا يزال هذا الذين قائما حتى تقوم الساعة أو يكون عليكم اثنا عشر خليفة... ». فان هذا الحديث يعين مدة قيام الدين ويحددها بقيام الساعة ويعين عدد الأئمة في هذه الأمة باثني عشر شخصا.

وفي الحديث الخامس: «لن يزال هذا الدين قائما إلى اثني عشر من قريش فإذا هلكوا ماجت الأرض بأهلها». ويدل هذا الحديث على تأبيد وجود الدين بامتداد الاثني عشر وأن بعدهم تموج الأرض.

وفي الحديث الثامن: حصر عددهم باثني عشر بقوله. «يكون بعدي من الخلفاء عدة أصحاب موسى». ويدل هذا الحديث على أنه لا خليفة بعد الرسول عدا الاثني عشر.

وأن ألفاظ هذه الروايات المصرحة بحصر عدد الخلفاء بالاثني عشر وأن بعدهم يكون الهرج وتموج الأرض وقيام الساعة تبين ألفاظ الأحاديث الأخرى التي قد لا يفهم من ألفاظها هذا التصريح. وبناءا على هذا لابد أن يكون عمر أحدهم طويلا خارقا للعادة في اعمار البشر كما وقع فعلاً في مدة عمر الثاني عشر من الأئمة أوصياء النبي صلي الله عليه و‌آله.

خلاصه و نتيجه آنچه گفته شد اين است تعداد امامان در ميان اين امت كه پشت سر هم مى‌آيند دوازده نفر است و بعد از دوازدهم آنان، عمر دنيا پايان مى‌يابد.

 روايت نخست: «لا يزال هذا الذين قائما حتى تقوم الساعة أو يكون عليكم اثنا عشر خليفة» مدت پايدارى دين را تا هنگامه قيامت را معين مى‌كند و نيز مشخص مى‌نمايد كه عدد امامان در ميان امت منحصر به دوازده نفر است.

حديث پنجم دلالت مى‌كند تا زمانى كه اين دوازده نفر باقى باشند، دين جاودانى خواهد بود و بعد از آنها زمين فرو خواهد ريخت.

روايت هشتم تعداد آنان را همانند نقباء بنى اسرائيل به دوازده نفر منحصر كرده و دلالت مى‌كند كه بعد از رسول خدا صلى الله عليه وآله جز اين دوازده نفر، كسى خليفه نخواهد بود.

الفاظ اين روايات كه بر عدد خلفاء دوازده گانه و آغاز هرج  و مرج و رخ نمايى هنگامه قيامت بعد از آنها تصريح دارند؛ الفاظ روايات ديگرى را كه اين صراحت را ندارند روشن مى‌كند. بنابراين، نتيجه اين است كه عمر يكى از اين خلفاء، به طور خارق العاده طولانى باشد كه فعلاً‌ اين موضوع در مورد امام دوازدهم از اوصياء رسول خدا تحقق پيدا كرده است.

العسكري، السيد مرتضى (متوفاي 1386هـ)،‌ معالم المدرستين، ج1، ص336، ناشر: مؤسسة النعمان للطباعة والنشر والتوزيع - بيروت – لبنان، سال چاپ: 1410 - 1990 م

نتيجه بحث:

روايت «اثنا عشر» از ديدگاه اهل سنت يك روايت خدشه ناپذير است و يكى از رواياتى است كه بر وجود امام زمان عليه السلام و حيات آن‌حضرت دلالت مى‌كند.

 

موفق باشيد

گروه پاسخ به شبهات

مؤسسه تحقيقاتى حضرت ولى عصر (عج)

 



    فهرست نظرات  
1   نام و نام خانوادگي:  مسلمان     -   تاريخ:  08 آبان 89 - 20:31:15
ز پس پرده برون آي تو خورشيد تو ماهي / تور همان نور خدايي که کني خلق هدايت / صاحب عصر و زمان مهدي موعود امامي .
2   نام و نام خانوادگي:  سينا     -   تاريخ:  09 آبان 89 - 02:13:58
سلام.......................والله من از برادران اهل سنت مي پرسم اگه شما اعتقاد دارين که امام زمان بدنيا نيامده و الان در قيد حيات نيستن ...................خوب اگه بقول شما حالا درست باشه!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! کي به امام ميگه جهاد کنه و عدل وداد کنه مگه نميگين که مساله وحي تمام شده و ديگه وحي نمياد پس اقا اولا از کجا مي فهمه ثانيا با کدوم قدرت ؟ قدرت بشري يا به استعانت قدرت الهي..............................من هنوز به اين جواب نرسيدم فقط ميگين بدنيا نيومده خوب بقيه شو هم بگين چطوري؟؟؟؟؟؟؟؟
3   نام و نام خانوادگي:  مهدي     -   تاريخ:  09 آبان 89 - 15:10:57
سلام
برخي ادعا مي كنند كه چهار عالم
1. قندوزي حنفي
2. علامه همداني
3. خطيب بغداد و
4. گنجي شافعي
همگي شيعي مذهب هستند . همچنين تمام كساني كه ايشان را توثيق نموده اند خودشان يا شيعه بوده و يا به سني بودن آنها اشاره اي ننموده اند .
يا علي مدد
4   نام و نام خانوادگي:  مجيد م علي     -   تاريخ:  10 آبان 89 - 08:59:05
با سلام
جناب مهدي در قاموس اهل عامه بنو اميه علما را اينطور شرح ميدهد :

1 ) هر كس قائل به ارجحيت 1 ,2,3 را بر حضرت علي عليه السلام باشد وحضرت علي را بمثل صحابه عادي ذكر كند او عالم سني است .
2 ) هر كس قائل به ارجحيت 1 ,2,3 را بر حضرت علي عليه السلام باشد ولي مقامات رباني حضرت علي را ذكر كند و او را ازصحابه بالاتر به پندارد او شيعي است .
3 ) اگر كسي قائل به امامت حضرت علي و اولادش باشد و رفض خلفاي غاضب را بكند او رافضي است .

پس احتمال زياد است كه اين اقايان همان سني بوده باشند , يا در اخر عمر شيعه شده باشند ولي از ترس كشته شدن انرا بر زبان نياورده باشند .

يا علي
5   نام و نام خانوادگي:  Sunnah Soldier     -   تاريخ:  15 آبان 89 - 22:49:35
با عرض سلام شما شيعيان اگر ميخواهيد به اين روايت استناد کنيد بايد اول دليل بياريِد که اين دوازده خليفه متصلاً يکي بعد از ديگري مي آيند. ممکن هست که بعضي از آنها در يک زمان بودند، و بعضي ديگر در زمان ديگري؟ ثابت کنيد که ۱۲ خليفه بلا فاصله يکي بعد از ديگري آمدند.
جواب نظر:

با سلام

دوست گرامي

ما نياز به ثابت كردن اين مطلب نداريم ! زيرا در اين روايات آمده است كه تا دوازده خليفه به صورت استمرار ، اسلام دين عزيز است ! اگر اين دوازده خليفه به صورت استمرار نباشند ، ديگر عزت اسلام به صورت استمراري معني ندارد !!!

جداي از اينكه در بسياري از متون ، تصريح به تواتر آنها شده است ؛ كه ان شاء الله به زودي ، در مقاله‌اي مستقل در مورد اين روايت ، بر روي سايت قرار خواهد گرفت !

البته شما هنوز در مورد پاسخ سوالات شما كه علني شده و بر روي سايت نيز قرار گرفته است ، هيچ جوابي نداده‌ايد ، و ما منتظر پاسخ شما هستيم !

موفق باشيد

گروه پاسخ به شبهات

6   نام و نام خانوادگي:  محمد امين     -   تاريخ:  23 آبان 89 - 01:25:25
هي حرف بزن هي حرف بزن ولي چه فايده اينا زرت و زرت ميگن پاسخ به شبهات//// شما اول برو قبل وضو پاتو بشور تا مسجد رو به گند نكشي/// بعد برو وقتي سنگ واسه سجده نداشتي رو دستت سجده كن(بت پرستي) اگه احيانا در حين نماز يادت اومد سنگت رو كجا گذاشتي برو برش دار(اينو من نمي گم به جون خودم تو شبكه سيما شنيدم)/// در ضمن اگه دخترا نتونستن ازدواج كنن بريد خونه ي عفاف((موقتيه))
7   نام و نام خانوادگي:  مهدي     -   تاريخ:  23 آبان 89 - 15:24:35
با سلام
احتمالا اشتباه از من بود كه كامنت 3 را به صورت سوالي مطرح نكردم . از دوستان عزيزم در موسسه حضرت وليعصر (ع) خواهش دارم كه اين شبهه را براي اينجانب حل كنند.
و اما جناب محمد امين!!!
1. موضوع مقاله را ديدم كه نوشته بود (آيا حديث «خلفائى إثنا عشر»، بر وجود و حيات حضرت مهدى دلالت مى‏كند؟) . هر قدر موضوع مقاله را با كامنت شما مقايسه كردم نفهميدم چه ربطي به هم دارند . موضوعاتي از قبيل حليت سجده بر مهر ، جواز متعه يا طريقه وضو مورد بحث نبوده است اما شما نظري در اين موضوعات داده ايد . به هر ترتيب اميدوارم خشم ناشي از كشف حقيقت و تعارض آن با عقايد شما باعث اين خشم شيرين نشده باشد.
2. هي حرف بزن هي حرف بزن :: واقعا متوجه منظورتان نشدم . در دو سوم مقاله تنها شواهدي از كتب اهل سنت نگارش شده است . اگر نگاهي به منابع بياندازيد دانشمنداني همچون ابوالحسين مسلم بن الحجاج و ابوعيسي محمد بن عيسي ترمذي و ابوعبد الله أحمد بن حنبل به قول شما "زرت زرت" پاسخ مي دهند. دقت كنيد لطفا!
3. شما اول برو قبل وضو پاتو بشور تا مسجد رو به گند نكشي :: واقعا در عجبم. شما وقتي به دستور امامانتان به نجاست خشك شده سجده مي كنيد صورت خود و شان نماز را به گند نمي كشيد؟ يا وقتي ايستاده بول مي كنيد و آن را به پيامبر نسبت مي دهيد، خودتان و آبروي اسلام را به گند نمي كشيد؟ وقتي مني و شراب را نجس نمي دانيد و با حال جنابت و مخمور نماز مي خوانيد نماز را به گند نمي كشيد؟ دوست عزيز اول تفكر بعد تكلم!
4. بعد برو وقتي سنگ واسه سجده نداشتي رو دستت سجده كن(بت پرستي) :: اولا كه علماي اهل سنت ثابت كرده اند كه پيامبر بر حصير سجده مي كرده است. لطفا بنابه عادت ديرين اهل سنت از اين انگها به رسول خدا ندهيد! ثانيا شما دنبال نجاست خشك شده بگرد و وقتي كه به مراد دلت رسيدي روي آن سجده كن . يادت نرود كه سجده ات را طولاني كني! دوست عزيز وقتي با چشم بسته به عقايد كسي حمله مي كني مواظب خودت باش.
5. در ضمن اگه دخترا نتونستن ازدواج كنن بريد خونه ي عفاف((موقتيه)) :: شايد در كتب اهل سنت نوشته شده است كه دختران بايد سراغ متعه شدن بروند ولي در هيچ كتاب فقهي شيعي چنين فتوائي پيدا نمي شود . اما در مورد اصل متعه ، علماي سني معترفند كه ما كاري را مي كنيم كه رسول خدا انجام مي داده است . شما نمونه اي سراغ داريد كه بگويد رسول خدا از اين كار شيعيان دور بوده است؟ ابن جرير طبري و سيوطي در تفسيرشان از امير مومنان علي عليه السلام نقل مي کنند که فرمود: لولا أنّ عمر رضي اللّه عنه نهى عن المتعة ما زنى إلاّ شقي.
اگر عمر از متعه نهي نمي کرد جز افراد بد بخت زنا نمي کردند ( بلکه به متعه رو مي آوردند) :تفسير الطبري ج5 ص13 چاپ دار الفکر بيروت - الدر المنثور ج2 ص486 دار الفکر بيروت عبد الرزاق نيز شبيه همين مطلب را از امير مومنان در المصنف (ج7 ص500 شماره14029) نقل مي کند .قرطبي نيز در تفسيرش ج 5 ص 130 (چاپ دار الشعب قاهره) شبيه همين مطلب را از ابن عباس نيز نقل مي کند .
كسي كه خانه شيشه اي دارد سنگ پراني نمي كند . جالبست بدانيد كه عبدالملك بن جريج كه علماي رجالتان درباره او مى گويند: وثاقت او مورد اجماع است و تمامى صحاح از او حديث نقل مى كنند، ذهبى درباره اش مى گويد: او هفتاد زن متعه داشت، و امام شافعى مى گويد: نود زن متعه داشت. من جاي شما بودم از رفتار زشت خودم شرمنده مي شدم . شما در عوض حرف نامربوط زدن و سنگ روي يخ شدن بهتر است كمي در مورد حقيقت اين فتوا و در نتيجه حقيقت دينتان تفكر كنيد : امام اهل سنت شرنبلالى مى گويد: «اذا اجتمع قوم ولم يكن بين الحاضرين صاحب منزل اجتمعوا فيه.. فالأحسن زوجة لشدة عفته، فأكبرهم رأساً، وأصغرهم عضواً، فأكثرهم مالا فأكبرهم جاهاً...» .
8   نام و نام خانوادگي:  جعفر نظر     -   تاريخ:  15 آذر 89 - 14:44:09
احسنت به پاسخ دندان نواز
9   نام و نام خانوادگي:  سيد حسين ( آملي )     -   تاريخ:  24 آذر 89 - 03:15:11
سلام

رفتم كه فتاواي اكابر منحرفين اين دوستان سني به سنت اميه را براي وقاحت امين بياورم . خواندم كه از كجايش گرفتي و به كجايش اماله كردي .

خسته نباشي اقا مهدي

اگر دوباره بيايد به ان جناب ثابت خواهيم كرد اشكال از مادر ادم است كه دشمني علي و اولاد علي دارد .


فقه مغلوط و مشوش عاليجنابان اهل بدهت در خدمت جباريت كجا عقل استدلالي پيروان علي كجا . خواجه نصير كجا و جناب احمد حنبل كجا . شيخ مفيد كجا و انس مالك كجا . بوعلي كجا و فخر رازي كجا .
اندسته از اهل معرفت هم كه سني مي خوانندشان از شر عامه و جباريت حاكمان تقيه مي كردند . وگر نه علي شناشند جناب مولوي و ابن عربي .

ابن عربي كه در معرفي حضرت مهدي ( خاتم ولايت خاصه ) مي فرمايند كه زيارت كردم جواني 40 ساله را در شهر فاس و جميع صفات در او جمع و نامش مهدي ست . او خاتم ولايت مقيده يا خاصه است . ادرسش را هم برايتان مي گزارم . فعلا در مكان مناسبي نيستم .

جهان بدون كامل چكونه متصور است . ولي از اسامي خداوند است كه تعطيلي پذير نمي باشد .

بهر هر دوري ولي قائم است
آزمايش تا قيامت دائم است

مهدي و هادي وي است اي راه جو
هم نهان و هم نشسته پيش رو


مولوي
10   نام و نام خانوادگي:  سيد حسين ( آملي )     -   تاريخ:  24 آذر 89 - 03:25:50
(ولي ) داراي دومعني ست يکي به معني ولايت تکويني و يکي به معناي ولايت تشريعي . ولايت تشريعي به معناي بيان احکام الهي که فقط ذوات مقدسه ( امامان) بيان مي شود و منطق شان هم منطق خداست و امامت در اين مرتبه رياست ديني ،مشتمل بر ترغيب مردمان در حفظ مصالح ديني و دنيايي آنهاست و همچنين باز داشتن آنان از آنچه که در دنيا و آخرت به ضررشان است. . همانگونه که امام امام صادق (ع) فرمودند : (( ولايتنا ولايت الله)) . مقام تکويني و تشريعي که در امام است در تصرف الهي ست که ظهور کرده است. هر چه امام سربزند ظهور صفات جلال و جمال الهي ست و مدرک ولايت الله اي امامان از خدا اين آيه ي شريفه است : (( انما وليکم الله و رسول الذين آمنو ا الذين يقيمون الصلوه يوتون الزکوه و هم راکعون. )) اي بندگان من از ازل تا ابد بدانيد ولي شما خداست.بنابر اين همانطور که ولايت الهي بر امور ازلي و ابدي حاکم و ساري ست مظهر و صاحب اين ولايت هم ولي خدا و امامان هستند .

ولايت تكوينى يعنى سرپرستى موجودات جهان و عالم خارج و تصرف عينى داشتن در آنها، مانند ولايت نفس انسانى بر قواى درونى خودش. هر انسانى نسبت به قواى ادراكى خود مانند نيروى وهمى و خيالى و نيز بر قواى تحريكى خويش مانند شهوت و غضب، ولايت دارد؛ بر اعضاء و جوارح سالم خود ولايت دارد؛ اگر دستور ديدن مى‏دهد، چشم او را اطاعت مى‏كند و اگر دستور شنيدن مى‏دهد، گوش او مى‏شنود و اگر دستور برداشتن چيزى را صادر مى‏كند، دستش فرمان مى‏برد و اقدام مى‏كند؛ البته اين پيروى و فرمانبرى در صورتى است كه نقصى در اين اعضاء وجود نداشته باشد. بازگشت ولايت تكوينى به "علت و معلول" است. اين نوع ولايت، تنها بين علت و معلول تحقق مى‏يابد.) جوادي املي ، 1379ص 123) .
بر اساس ولايت تکوين امام متصرف در عالم وجوداست . امام صادق مي فرمايند : تو يک دانه درهم کف دستت بگذار ، چقدر بر آن مسلطي ؟ زير و رو مي کني و بالا و پايين مي اندازي ،تمام دنيا نزد ما مثل يک درهم است درد ست شما .لذا ما مسلط بر تمام عوالم وجود يم . (( الامام بحيث نجم)). امام در يک مرتبه ي بلند ي جاي دارد که به مانند ستاره ايست (( لا تناله ايدي المتوهمين ))و دست همه ي خلق به کنه حقيقت امام نميرسد. (( نزلونا عن الربوبيه)) ما را از خدا بودن پايين بياوريد (( و قولو فينا ماشئتم)) هر چه مي خواهيد در فضيلت ما بگوييد، بدانيد((ولن تبلغوا)) هيچ وقت به کنه حقيقت ما نمي رسيد.
پس معرفت امام به معرفت جسم ظاهري و محسوس او محدود نيست.معرفت امام و امام شناسي ، به مراتب فراتر از اين معرفت حسي ست که دشمنان و منکران امام نيز توانايي آن را دارند .به همين دليل عالمي ماند خواجه نصير الدين طوسي بر آن است که معرفت امام بما هو امام ،ممکن نيست . و چيزي که به نام معرفت امام مي شناسيم در حقيقت به حکم اضافه با خلق است و تازه اين هم خود ذو مراتب است و هرکس به حسب مرتبه ي وجودي خويش از مرتبه ان برخوردار مي گردد.
اگر ولايت را به فتح واو بخوانيم چنانچه در اين آيه اينطور است(( هنالک الولايه لله الحق)) (( هنا لک )) يعني قيامت . ولايت به فتح واو يعني معرفت به اينکه اين ذوات مقدسه معرفت در ما سوي الله دارند . در کتاب مدينه المعاجز حر عاملي از پيغمبر اکرم گرفته تا امام زمان (عج) ، بيان شده است که امامان چه آثار تکويني دارند .بر اساس اين جهانبيني منبعث از کلام و فلسه الهي اسلام دستگاه وجودي منقاد چهارده معصوم است. دستگاه وجود مطيع تکويني امام زمان (عج) است و صاحب ختم ولايت خاصه است . اين را ولايت به فتح واو ميگويد و مخصوص چهارده معصوم است. ختم ولايت، يكي از مسايل مهم عرفان است كه بسياري از عارفان بزرگ، جنبه‏هاي مختلف آن را مورد بحث قرار داده‏اند . سيد حيدر آملي، از عارفان بزرگي است كه نه تنها به دقت اين مسأله را به بحث گذاشته است ، بلکه بر خلاف ديگران كه سعي در توجيه سخنان عارف نامدار، ابن عربي، داشته‏اند، به صراحت با او به مخالفت برخاسته و با توجه به دلايل عقلي، نقلي و كشفي، نظر وي را مبني بر اين كه حضرت عيسي (عليه السلام) خاتم ولايت مطلقه است، رد مي‏كند و ختم ولايت مطلقه را ويژه حضرت امير مؤمنان (عليه السلام) و ختم ولايت خاصه را ويژه‏ي حضرت مهدي (ع )‌ مي‏داند . ابن عربي در فتوحات پس از آن كه نوع آفرينش حضرت مهدي (عج) را مانند نوع آفرينش رسول خدا (صلي الله عليه و آله و سلم ) مي‏داند و درباره او مي‏گويد: «خاتم اوليا و چشم امام همه عالم كه از ما پوشيده و پنهان است، مهدي (عج) سرور آل محمد (صلي الله عليه و آله و سلم ) است. و خورشيدي است كه آن گاه كه بتابد، ابرها و تاريكيها را از هم بپراكند.» (ابن عربي، 3/327 ـ 329). همچنين مي‏گويد: خدا خليفه‏اي دارد كه زمين را از عدل پر كرده .... حقيقت دين را آشكار مي‏كند .... اهل حقيقت و شهود و كشف با هدايت الهي، با او بيعت مي‏كنند .... عيسي (عليه السلام) در عصر وي پيرو اوست. خداوند گروهي را كه در غيب خويش پنهان داشته، به خدمت او وا مي‏دارد .... او خليفه‏الله است كه زبان حيوان را مي‏داند، عدل و دادش جن و انس را فرا مي‏گيرد .... (ابن عربي، همان) توصيف او از حضرت مهدي (عج) منحصر به فرد است؛ به گونه‏اي كه هيچ وليّي يا نبيّي بدان متصف نمي‏گردد. از اين رو آن حضرت حتي بر اساس توصيف ابن عربي نيز به ختم ولايت خاصه، سزاوارتر است.
اما ولايت به کسر واو براي عام به معني غير چهارده معصوم است که به اقرار بر ولايت اللهي محمد (ص) و ال محمد(ص) مختص است . در روايت از حضرت رسول آمده خداوند پيغمبري را نفرستاد مگر از او اقرار گرفت به ولايت الهي امير مومنين ، هر ملکي که زود قبول کرد شد ملک مقرب و هر مومني که زود قبول کرد شد مومن ممتحن .
11   نام و نام خانوادگي:  نجات قاضي پور     -   تاريخ:  06 دي 89 - 04:07:23
سلام، دوازده امام معصوم آيا به خلافت رسيدند؟ منظور از خلافت چيست؟ ممنون خدا نگهدار
جواب نظر:

با سلام

دوست گرامي

آيا آدم خليفة‌الله بود يا خير قطعا آري ؟ آيا آدم خلافت داشت ؟! قطعا خير !

خليفه الله بودن به معني حكومت ظاهري نيست ، بلكه يكي از لوازم آن ، به دست گرفتن حكومت ظاهري براي ترويج دين در صورت امكان است

موفق باشيد

گروه پاسخ به شبهات

12   نام و نام خانوادگي:  نجات قاضي پور     -   تاريخ:  07 اسفند 89 - 21:56:46
سلام
چرا پيامبر صلي آلله عليه و آله نام دوازده نفر را ذكر نكردند؟

چرا اصحاب نپرسيدند؟


اگر موضوع مهمي است پس چرا نام ايشان ذكر نميشود؟
13   نام و نام خانوادگي:  مجيد م علي     -   تاريخ:  08 اسفند 89 - 21:02:28
با سلام
جناب نجات قاضي پور اگر ايم موضوع براي شما اينقدر مهم است چرا تحقيق نميكنيد ؟؟؟؟
مثلاً
رواية عبد الله بن عباس :

عن عبد الله بن عباس قال : قال رسول الله صلى الله عليه وآله : إن خلفائي و أوصيائي ، وحجج الله على الخلق بعدي اثنا عشر : أولهم أخي وآخرهم ولدي ، قيل : يا رسول الله ومن أخوك ؟ قال : علي بن أبي طالب ، قيل : فمن ولدك ؟ قال : المهدي الذي يملاها قسطا وعدلا كما ملئت جورا وظلما ، والذي بعثني بالحق نبيا لو لم يبق من الدنيا إلا يوم واحد لطول الله ذلك اليوم حتى يخرج فيه ولدي المهدي فينزل روح الله عيسى بن مريم فيصلي خلفه وتشرق الارض بنوره ويبلغ سلطانه المشرق والمغرب .
عن الاصبغ بن نباته ، عن عبد الله بن عباس قال : سمعت رسول الله صلى الله عليه وآله يقول : أنا وعلي والحسن والحسين وتسعة من ولد الحسين مطهرون معصومون .
عن عبد الله بن عباس قال : قال رسول الله صلى الله عليه وآله : أنا سيد النبيين ، وعلي بن أبي طالب سيد الوصيين ، وإن أوصيائي بعدي اثنا عشر أولهم علي بن أبي طالب ، وآخرهم القائم عليهم السلام .

صحابه پرسيدن بخ بخ هم گفتند اما زود فراموش كردن البته نه همشون

لبيك يا علي
14   نام و نام خانوادگي:  momen abdullah     -   تاريخ:  08 اسفند 89 - 23:04:59
نجات قاضي پور
پرسيده اي که «چرا اصجاب نپرسيدند؟»
اصحاب؟ اصحاب و پرسش؟
مگر همين اصحاب نبودند که فقط بعد از چند هفته از درگذشت آقا محمد مصطفي (صلي الله عليه و آله) «مرتد» شدند و از دادن زکات به ابوبکر خودداري کردند؟
پس خيلي دل به اصحاب خوش نکن!!

يا علي

15   نام و نام خانوادگي:  بهروز     -   تاريخ:  01 فروردين 90 - 03:49:07
اقاي مومن عبدالله من تعجبم كه چطوري اسم خودتو گذاشتي مومن مومني كه از ياران رسول الله اگاهي نداره چه مومنيه من وتو بيست وسه سال در رنجها وسختيها با رسول الله بوديم يا صحابه ياران رسول الله كساني هستن كه هم خدا از انها راضي بود وهم خدا از انها برو يه خورده قران بخون شايد راه مستقيم رو يافتي
16   نام و نام خانوادگي:  momen abdullah     -   تاريخ:  08 فروردين 90 - 23:55:49
جناب بهروز
مگر بنده جز از همان صحابه مومن دفاع کردم؟
بنده هم خيلي متعجبم از ابوبکر که ناگهان هوس کرد 20 هزار از همان صحابه‌اي که شما مي‌فرماييد را به جرم ندادن خراج قتل عام کند.
البته امروزه هم بکريون هم به تاسي از امامشان ابوبکر، بي‌شرمانه و وقيحانه صحابه مومن آقا محمد مصطفي (صلي الله عليه و آله) يعني حضرت ابوطالب (عليه السلام) را مشرک مي‌خوانند (نعوذ بالله).
وانگهي قرآن چه نيک شرح حال امثال اين صحابه منافق يعني ابوبکر را بيان فرموده است:
«وكفروا بعد اسلامهم وهموا بما لم ينالوا»

يا علي
17   نام و نام خانوادگي:  بي اسم     -   تاريخ:  23 خرداد 90 - 12:36:18
باسلام

آيا تا بحال حديث" خلفايي اثني عشر" و حديث" دوات وبياض" را در کنار هم مطالعه کرده ايد.ابتدا يکبار مرور کنيم.

حديث "خلفايي اثني عشر":

حدثنا مُوسَى بن إسماعيل ثنا وُهَيْبٌ ثنا دَاوُدُ عن عَامِرٍ عن جَابِرِ بن سَمُرَةَ قال: سمعت رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يقول: لَا يَزَالُ هذا الدِّينُ عَزِيزًا إلى اثْنَيْ عَشَرَ خَلِيفَةً قال فَكَبَّرَ الناس وَضَجُّوا ثُمَّ قال: كَلِمَةً خفية قلت لِأَبِي يا أَبَتِ ما قال؟ قال: كلهم من قُرَيْشٍ.

جابر بن سمره گفت: رسول خدا (ص) فرمود: همواره اين دين عزيز است تا دوازده خلفيه بيايد. جابر مى‌گويد: مردم تكبير گفتند و ضجه زدند. سپس رسول خدا سخنى فرمود كه من ندانستم، به پدرم گفتم: رسول خدا چه فرمود: گفت: رسول خد فرمود:‌ همه آنها از قريش اند.

(السجستاني الأزدي، ابوداود سليمان بن الأشعث (متوفاى275هـ)، سنن أبي داود، ج4، ص106، ح4280، تحقيق: محمد محيي الدين عبد الحميد، ناشر: دار الفكر.)

حديث" دوات وبياض":

ايتوني بدوات و بياض لاکتب لکم کتابا لن تضلوا بعدي ابدا
فقال عمربن الخطاب دعوا الرجل فانه ليهجر! حسبنا کتاب الله
(امام محمد غزالي در مقاله چهارم سرالعالمين سبط ابن جوزي در تذکره بخاري در جلد دوم صحيح و مسلم در صحيح خود در آخر کتاب وصيت)

نکات بسيار مهم وکليدي زير از اين روايات بدست مي آيد.

1- درهردو روايات، پيامبراکرم(ص) مي خواهند چيزي را بيان کنند که ضامن دوام دين وهدايت امت اسلام ،پس از ايشان است.
حديث "خلفايي اثني عشر": لَا يَزَالُ هذا الدِّينُ عَزِيزًا............
حديث" دوات وبياض": ................. لن تضلوا بعدي ابدا

2- در حديث اثني عشر پيامبر اکرم گمراه نشدن امت ودوام دين را در پيروي ازجانشينان خود( اثْنَيْ عَشَرَ خَلِيفَةً ) بيان مي کنند. لذا به قطع ويقين درحديث دوات وبياض نيز که ايشان باز مسئله گمراه نشدن امت را مطرح مي کنند،منظور ايشان خلافت بوده است نه چيز ديگري مثل نماز، احکام،..... (دلايل ديگري نيزدر اين ارتباط وجود دارد)

3- متاسفانه در هر دو اين روايات ، پيامبر اکرم نتوانستند منظور خود را کامل بيان کنند،چراکه اصحاب کودن ويا مغرض، مانع ايشان مي شوند.
درروايت "خلفايي اثني عشر" مردم تكبير گفتند و ضجه زدند و در اين همهمه صداي پيامبراکرم شنيده نمي شود و جمله ايشان( وشايد مصاديق خلفاء) ،کامل ادا نمي گردد.
در روايت" دوات وبياض" عمر مي گويد دعوا الرجل فانه ليهجر! حسبنا کتاب الله و مانع مي شود.

4- واقعا آيا مي توان پذيرفت که در هر دو مورد، اصحاب بر اساس نيت پاک خود ،عمل کرده اند؟
احمق و نادان، حداقل نامي است که مي توان بر اين اصحاب گذاشت.گرچه سياست باز وخائن متناسب تر است0(فراموش نکنيم موضوع گمراهي يا رستگاري امت مطرح بود)

5- سروصدا وضجه و همهمه برخي صحابه درحديث"خلفايي اثني عشر" صحت روايت شيعه را تاييد مي کند که پيامبر فرمود: کلهم من بني هاشم . چرا که گويا اين موضوع به مذاق قريش خوش نيامده بود.

6- اميدوارم پيامبر اکرم بخاطر اين جسارت مرا ببخشند.به عقيده بنده اينکه پيامبر اکرم اغلب، جانشين خود را بطور غير مستقيم وبا اشاره معرفي مي کردند تقيه ايشان نسبت به برخي اصحاب نا نجيب بوده است.


والسلام
18   نام و نام خانوادگي:  سيد     -   تاريخ:  25 بهمن 90 - 14:26:54
بنده نظر آقاي بي اسم را تاييد مي کنم . با سپاس فراوان از گروه پاسخ به شبهات
19   نام و نام خانوادگي:  محمد فيضي     -   تاريخ:  27 تير 91 - 23:55:02
عهد ما با لب شيرين دهنان بست خدا ماهمه بنده و اين قوم خداوندانند (حافظ)
20   نام و نام خانوادگي:  حسين قديري     -   تاريخ:  24 مرداد 91 - 02:18:51
از مقاله زيبا و جامع و کاملتان تشکر مي کنم . خدا به شما پاداش زياد مرحمت بفرمايد .
21   نام و نام خانوادگي:  محمد رضا خاکسار     -   تاريخ:  29 مرداد 91 - 02:45:02
ترمذي به سند خود از پيامبر (ص) نقل ميکند: قيامت بر پا نمي شود تا شخصي از اهل بيت من بر کل زمين ولايت کند که هم نام من است. (جامع ترمذي - جلد 4 - صفحه 505) (مسند احمد حنبل - جلد 1 - صفحه 376)
22   نام و نام خانوادگي:  احمد     -   تاريخ:  19 خرداد 93 - 19:54:26
با سلام
اهل سنت جواب دهند
چطور ميشود خليفه اول پيامبر(ص) كه ميبايست سريع زمام امور را بدست گيرد بايستي بوسيله مردم تعيين شود اما اخرين خليفه پيامبر (ص) انهم كه ميبايست در اخر الزمان بيايد بوسيله خدا و پيامبر تعيين شود ؟؟
ايا اين تناقض قابل حل ميباشد ؟؟؟
23   نام و نام خانوادگي:  سرخابي     -   تاريخ:  19 تير 93 - 10:10:41
هوالعالم
با سلام.ضمن تشکر از نگارنده . لطفا اين روايت و حواشي آنرا بيشتر شرح دهيد . از منابع خودمان هم بياوريد. طاهرا وهابي ها به يقين نرسيدند.
البته کجا به يقين رسيدند که اينجا برسند؟؟
من يک سوال از اهل سنت دارم. چه امامان اثني عشر را قبول داشته باشيد چه نداشته باشيد .وجود مبارک ايشان قطعي بوده و مناقب و فضايل و کرامات ايشان ثبت و ضبط شده.
فقط مراقب باشيد ناصبي نباشيد . مگر محبت اهل بيت اينقدر در دين شما ايراد وارد ميکند که لجاجت ميکنيد؟؟؟
تاريخ بهترين گواه است. تفکر غير شيعه و وهابيت نتيجه اش سر بريدن کودکان اعم از شيعه و سني است. فکر کنيد . پيامبر اکرم ص فرمودند يک دقيقه
فکر کردن از 70سال عبادت است.
اللهم عج الوليک الفرج
جواب نظر:
باسلام
دوست گرامي؛ منابع شيعي و توضيحات بيشتر از اين روايت در مقاله «روايت امامان دوازدگانه» بيان شده است مراجعه نماييد.
موفق باشيد
گروه پاسخ به شبهات
(1)
24   نام و نام خانوادگي:  سرخابي     -   تاريخ:  29 تير 93 - 03:42:49
بسمه رب الشهداء و الصديقين
ابتدا به ساکن من از مديريت و مسوولين سايت گلايه دارم. آيا ما بايد در سايت خودمان هم مظلوم باشيم؟ در فضاي مجازي که به مقدسات ما اهانت ميشود .به ناموس ما اهانت ميشود . پس کجا از خودمان دفاع کنيم؟ چشمان من از گريه کور شد.دلمان که از دست به اصطلاح اهل سنت خون است.جگرمان تکه تکه شد.دست ما را که نميگيرند هيچ باري سنگين بر دوش ما شدند.
برادر عزيزم آقاي احمد .من سوال شما را در يک گروه مثلا اهل سنت وابسته به يکي از شبکه هاي وهابيت مطرح کردم. هر چه آيه و روايت برايشان نقل کرديم افاقه نداد.دو ماه تمام مورد هتاکي واقع شدم و شب شهادت مولي الموحدين يعسوب الدين امير المونين علي ابن ابي طالب عليه السلام هر چه لايق خودشان بود نثار حضرت کردند. خداي من شاهد است که من يک کلمه در اين دو ماه به مقدسات اهل سنت هم اهانت نکردم.
ايشان آيات راجع به اذن و مشيت الله را قبول ندارند.امام زمان ع را ميگويند : يک خليفه آخر زمان است و حضرت رسول ع فقط پيشگويي کردند. عرضه شد شما که به علم لدني و علم غيب و امامت اعتقاد نداريد چطور است که چنين پيشگويي ما فوق حد تواتر از پيامبر منقول است؟و شما قبول داريد؟
چطور است که خليفه آخر زمان به اذن الله است اما خليفه بلافصل نبي اکرم ص در سقيفه تعيين ميشود؟
من از اهل سنت سوال نکردم . من از پيروان ابن تيميه و م عبدالوهاب اين سوال را دارم. اگر خدا به يکي از شما وهابي ها ترحم کرد و قسمت شما نمود که از اين سايت مبارک گذري داشته باشيد .جواب دهيد.
جواب نداريد. چون ايمان نداريد.مثل تمام عقايد خودتان .
مديريت محترم شما را قسم ميدهم به فرق شکافته حضرت علي ع و عصمت ام ابيها نظر من را منعکس کنيد.به ناسزاهايي که شنيدم. به هتاکي هايي که شب شهادت به ساحت مولا نمودند.جواب بگيريد از وهابي ها.
يا علي يا مولا يا شير خدا يا حيدر کرار برسان صداي شيعه را به الله متعال تا در فرج آخرين حجتش تعجيل کند که 1400 سال صبر کرديم. صبر شيعه از صبر ايوب ع بالاتر رفت و دلها پاره پاره شد.




   

آموزش رجال | مناظرات | فتنه وهابيت | آرشيو اخبار | آرشيو يادداشت | پايگاه هاي برتر | گالري تصاوير | خارج فقه مقارن | درباره ما | شبکه سلام |  ارتباط با ما