* ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ *
ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ (ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½) ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½
  ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ |  ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ |  ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ |  ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ |  ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ |  ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ |  ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ |  ï؟½ï؟½ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ ï؟½ï؟½ï؟½شگï؟½ï؟½
تاريخ: 08 مرداد 1390 تعداد بازديد: 5704 
آيا حديث قرطاس، تنها از طريق ابن عباس نقل شده است؟
گروه اهل سنت  

 

سؤال كننده: دلداده علي

طرح شبهه:

«شيخ عبد الرحيم خطيب در كتاب شيخين و نويسنده كتاب سيماى فاروق اعظم وبرقعى در كتاب رهنمود سنت معتقد هستند كه حديث قرطاس از سند ضعيف است.

استاد طه در كتاب مرآة الاسلام مى گويد: اين خبر گرچه در كتب صحاح هم روايت شده ولى علماء براى ضعف و معلول قرار دادن حديث به امورى استدلال مى كنند از قرار ذيل است:

1 - از ميان آن همه صحابه كه در جلسه حضور داشتند به غير از عبد الله بن عباس هيچ كسى رواى حديث قرطاس نيست و بنا به قول ابن عباس كه مى فرمايد: «توفى رسول الله و انا ابن عشر سنين» (آن حضرت در حالى كه من ده ساله بودم وفات كردند) معلوم مى شود كه در آن جلسه افراد خردسال حضور نداشته اند لذا ابن عباس در جلسه حضور نداشته و اگر پيامبر چنين سخنى را بيان مى داشتند، حتماً صحابه ديگر آن را روايت مى نمودند، عدم روايت ديگران بيانگر اين است كه پيامبر صلى الله عليه وسلم چنين سخنى را بيان نداشته است.»

نقد و بررسي:

حديث قرطاس، يكى از اشكالات مهم و اساسى است كه بر عمر بن خطاب گرفته شده است،‌ اين روايت ثابت مى‌كند كه او رسول خدا صلى الله عليه وآله را متهم به هذيان‌گويى كرده و اجازه نداده است كه وصيت خود را مكتوب نمايد.

از نظر سندى نيز نمى‌توانند اشكال مهمى به اين روايت بگيرند؛ چون در چندين جا از صحيح بخارى نقل شده است.

صحيح البخاري، ج1، ص36،  ح 114، كتاب العلم، ب 39 ، باب كِتَابَةِ الْعِلْمِ.

صحيح البخارى، ج4، ص 31، ح 3053، كتاب الجهاد والسير  ب 176 ،  باب هَلْ يُسْتَشْفَعُ إِلَى أَهْلِ الذِّمَّةِ وَمُعَامَلَتِهِمْ.

صحيح البخاري، ج4، ص66، ح 3168، كتاب الجزية باب اخراج اليهود من جزيرة العرب،

صحيح البخاري، ج5، ص137، ح 4431، كتاب المغازي، باب مرض النبى ووفاته.

صحيح البخاري، ج7، ص9، ح 5669، كتاب المرضى باب قول المريض قوموا عنّى.

صحيح البخاري، ج8، ص161، ح 7366، كتاب الاعتصام بالكتاب والسنة، ب 26 ، باب كَرَاهِيَةِ الْخِلاَفِ

علماى اهل سنت تلاش كرده‌اند كه از اين روايت پاسخ دهند، يكى از اين پاسخ‌ها همين است كه اين خواننده سايت ارسال كرده است.

در پاسخ به اين ادعا بايد به چند نكته اشاره  نماييم:

نكته اول: زير سؤال بردن تمام احاديث ابن عباس

اگر قرار باشد كه روايت ابن عباس را از آخرين جلسه رسول خدا صلى الله عليه وآله با اصحاب نپذيريم، بايد تمام روايات او را در تمام ابواب فقه، تاريخ، كلام، تفسير و ... رد نماييم.

در حالى كه مجموع روايات عبد الله بن عباس در تمام كتاب‌هاى اهل سنت 3835 بدون تكرار و 34425 با مكررات آن است.

اين آمارى است كه برنامه جوامع الكلم داده است.

آيا اهل سنت مى‌توانند از اين همه روايت بگذرند؟

نكته دوم : ابن عباس 15 ساله بوده است:

در باره سن ابن عباس در زمان رحلت رسول خدا صلى الله عليه وآله اختلاف است، برخى ده سال ، عده‌اى سيزده و حتى پانزده سال ذكر كرده‌اند. ابن حجر عسقلانى مى‌نويسد كه احمد بن حنبل پانزده سال را سن واقعى ابن عباس مى‌دانسته است:

قبض النبي (ص) ... وأنا ابن خمس عشرة . وصوبه أحمد بن حنبل.

رسول خدا از دنيا رفت؛ در حالى كه من پانزده ساله بودم . احمد بن حنبل همين نظريه را صحيح دانسته است.

العسقلاني الشافعي، أحمد بن علي بن حجر ابوالفضل (متوفاى852هـ)، تهذيب التهذيب، ج 5   ص 244 ، ناشر: دار الفكر - بيروت، الطبعة: الأولى، 1404 - 1984 م.

بنابراين به طور قاطع كسى نمى‌تواند ثابت كند كه ابن عباس در آن زمان تنها ده سال داشته است.

نكته سوم: ابن عباس «حبر الأمة» است

موقعيت علمى ابن عباس به صورتى است كه شيعه و سنى به روايات او عمل مى‌كنند و او را در تفسير، فقه و ... قبول دارند.

روايات فراوانى در مدح ابن عباس در كتاب‌هاى اهل سنت نقل شده است كه ما به تكه‌هاى از گفتار ابن حجر در شرح ابن عباس اشاره مى‌كنيم:

وقال ابن مسعود: " نِعْمَ تَرْجُمَانُ الْقُرْآنِ ابْنُ عَبَّاسٍ "...

عن بن عمر قال كان عمر يدعو بن عباس ويقربه ويقول أني رأيت رسول الله صلى الله عليه وسلم دعاك يوما فمسح رأسك وتفل في فيك وقال اللهم فقهه في الدين وعلمه التأويل...

عن عبد الله بن بريدة عن بن عباس قال انتهيت إلى رسول الله e وعنده جبريل فقال له جبريل إنه كائن حبر هذه الأمة فاستوص به خيرا.

عبد الله بن مسعود گفته: بهترين مفسر قرآن، ابن عباس است.

از پسر عمر نقل شده است كه عمر، ابن عباس را پيش خود مى‌خواند و پيش خود مى‌نشاند و مى‌گفت: من ديدم كه رسول خدا (ص) روزى تو را خواست، پس بر سرت دست كشيد و آب دهانش را بر دهان تو انداخت و فرمود: خدايا او را فقيه در دين گردان و تفسير قرآن به او بياموز.

از عبد الله بن بريده از اين عباس نقل شده است كه من پيش رسول خدا (ص) رفتم؛ در حالى كه جبرئيل نيز نزد آن حضرت بود؛ پس جبرئيل به آن حضرت گفت: او (ابن عباس) حبر اين امت (دانشمند امت) خواهد شد؛ در باره او به نيكى سفارش كن.

العسقلاني الشافعي، أحمد بن علي بن حجر ابوالفضل (متوفاى852هـ)، تهذيب التهذيب، ج 5   ص 244 ، ناشر: دار الفكر - بيروت، الطبعة: الأولى، 1404 - 1984 م.

محمد بن سعد در الطبقات الكبرى و ابن اثير در اسد الغابه مى‌نويسند:

عَنْ لَيْثِ بْنِ أَبِي سُلَيْمٍ، قَالَ: قُلْتُ لِطَاوُسٍ لَزِمْتَ هَذَا الْغُلامَ، يَعْنِي ابْنَ عَبَّاسٍ، وَتَرَكْتَ الأَكَابِرَ مِنْ أَصْحَابِ رَسُولِ اللَّهِ (ص) فَقَالَ: " إِنِّي رَأَيْتُ سَبْعِينَ مِنْ أَصْحَابِ رَسُولِ اللَّهِ (ص) إِذَا تَدَارَءُوا فِي شَيْءٍ صَارُوا إِلَى قَوْلِ ابْنِ عَبَّاسٍ ".

از ليث بن سعد نقل شده است كه به طاووس گفتم: تو ملازم اين پسر ؛ يعنى ابن عباس شدى و بزرگان اصحاب را ترك كرده‌اي؟ پس گفت: من هفتاد نفر از اصحاب رسول خدا را ديدم كه وقتى در باره چيزى اختلاف مى‌كردند، به ابن عباس مراجعه مى‌نمودند.

الزهري، محمد بن سعد بن منيع ابوعبدالله البصري (متوفاى230هـ)، الطبقات الكبرى، ج 2   ص 367 ، ناشر: دار صادر - بيروت.

ابن أثير الجزري، عز الدين بن الأثير أبي الحسن علي بن محمد (متوفاى630هـ)، أسد الغابة في معرفة الصحابة، ج 3   ص 297، تحقيق عادل أحمد الرفاعي، ناشر: دار إحياء التراث العربي - بيروت / لبنان، الطبعة: الأولى، 1417 هـ - 1996 م.

نكته چهارم: روايت قرطاس از زبان عمر بن الخطاب

سند اين روايت منحصر به ابن عباس نيست؛ بلكه حتى از زبان خود عمر بن خطاب نيز نقل شده است.

طبرانى در المعجم الأوسط مى‌نويسد:

عَنْ زَيْدِ بْنِ أَسْلَمَ، عَنْ أَبِيهِ، عَنْ عُمَرَ بْنِ الْخَطَّابِ، قَالَ: لَمَّا مَرِضَ النَّبِيُّ (ص) قَالَ: " ادْعُوا لِي بِصَحِيفَةٍ وَدَوَاةٍ، أَكْتُبُ لَكُمْ كِتَابًا لا تَضِلُّوا بَعْدَهُ أَبَدًا "، فَكَرِهْنَا ذَلِكَ أَشَدَّ الْكَرَاهَةِ، ثُمَّ قَالَ: " ادْعُوا لِي بِصَحِيفَةٍ أَكْتُبُ لَكُمْ كِتَابًا لا تَضِلُّوا بَعْدَهُ أَبَدًا "، فَقَالَ النِّسْوَةُ مِنْ وَرَاءِ السِّتْرِ: أَلا تَسْمَعُونَ مَا يَقُولُ رَسُولُ اللَّهِ (ص) فَقُلْتُ: إِنَّكُنَّ صَوَاحِبَاتُ يُوسُفَ، إِذَا مَرِضَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) عَصَرْتُنَّ أَعْيُنَكُنَّ، وَإِذَا صَحَّ رَكَبْتُنَّ عُنُقَهُ !، فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): " دَعُوهُنَّ؟ فَإِنَّهُنَّ خَيْرٌ مِنْكُمْ "

از عمر بن خطاب نقل شده است كه رسول خدا (ص) در هنگام بيماريش فرمود: «براى من كاغذ و دواتى بياوريد تا كتابى بنويسم كه بعد از آن گمراه نشويد» اين سخن او، ما را به شدت ناراحت كرد. رسول خدا (ص)  دو باره سخنش را تكرار كرد؛ پس زنان از پشت پرده گفتند: آيا سخن رسول خدا را نمى‌شنويد ؟ پس من گفتم: شما همانند زن‌هاى همراه يوسف هستيد [زنان فاحشه‌اى كه نيت بد نسبت به يوسف داشتند] وقتى رسول خدا مريض مى‌شود، چشمانتان اشك مى‌ريزد، وقتى سالم مى‌شود، بر گردن او سوار مى‌شويد. پس رسول خدا (ص) فرمود: كارى به آن‌ها (زنان) نداشته باشيد كه از شما ها بهتر هستند.

الطبراني،  ابوالقاسم سليمان بن أحمد بن أيوب (متوفاى360هـ)، المعجم الأوسط، ج 5   ص 288، ح5338 ، تحقيق: طارق بن عوض الله بن محمد،‏عبد المحسن بن إبراهيم الحسيني، ناشر: دار الحرمين - القاهرة – 1415هـ.

و محمد بن سعد در الطبقات الكبرى، آن را به صورت ديگر نقل كرده است :

عَنْ زَيْدِ بْنِ أَسْلَمَ، عَنْ أَبِيهِ، عَنْ عُمَرَ بْنِ الْخَطَّابِ، قَالَ: كُنَّا عِنْدَ النَّبِيِّ (ص) وَبَيْنَنَا وَبَيْنَ النِّسَاءِ حِجَابٌ، فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): " اغْسِلُونِي بِسَبْعِ قِرَبٍ، وَأْتُونِي بِصَحِيفَةٍ وَدَوَاةٍ أَكْتُبْ لَكُمْ كِتَابًا لَنْ تَضِلُّوا بَعْدَهُ أَبَدًا "، فَقَالَ النِّسْوَةُ: ائْتُوا رَسُولَ اللَّهِ (ص) بِحَاجَتِهِ. قَالَ عُمَرُ: فَقُلْتُ: اسْكُتْنَ فَإِنَّكُنَّ صَوَاحِبُهُ، إِذَا مَرِضَ عَصَرْتُنَّ أَعْيُنَكُنَّ، وَإِذَا صَحَّ أَخَذْتُنَّ بِعُنْقِهِ ! فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): " هُنَّ خَيْرٌ مِنْكُمْ ! "

از عمر بن خطاب نقل شده است كه ما پيش رسول خدا (ص) بوديم، بين ما و زنان پرده‌اى بود، پس رسول خدا (ص) فرمود: مرا با هفت دلو بشوييد، كاغذ و دواتى بياوريد تا چيزى بنويسم كه بعد از آن هرگز گمراه نشويد. يكى از زنان گفت: آن چه را كه رسول خدا خواسته است برآورده سازيد. عمر گفت: من گفتم: ساكت باشيد كه شما همراهان او هستيد (اشاره به صواحب يوسف) وقتى مريض مى‌شود، چشمانتان اشك مى‌ريزد و وقتى سالم مى‌شود، سوار گردنش را مى‌گيريد. پس رسول خدا فرمود: آن‌ها بهتر از شما هستند.

الزهري، محمد بن سعد بن منيع ابوعبدالله البصري (متوفاى230هـ)، الطبقات الكبرى، ج 2   ص 243 ، ناشر: دار صادر - بيروت.

نكته پنجم: روايت قرطاس از زبان جابر بن عبد الله

اين روايت با چندين سند صحيح از طريق جابر بن عبد الله انصارى نيز نقل شده است؛ از جمله ابو يعلى موصلى در مسند خود مى‌نويسد:

حَدَّثَنَا ابْنُ نُمَيْرٍ، حَدَّثَنَا سَعِيدُ بْنُ الرَّبِيعِ، حَدَّثَنَا قُرَّةُ بْنُ خَالِدٍ، عَنْ أَبِي الزُّبَيْرِ، عَنْ جَابِرٍ، أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ (ص) " دَعَا عِنْدَ مَوْتِهِ بِصَحِيفَةٍ لِيَكْتُبَ فِيهَا كِتَابًا لا يَضِلُّونَ بَعْدَهُ وَلا يُضَلُّونَ "، وَكَانَ فِي الْبَيْتِ لَغَطٌ، وَتَكَلَّمَ عُمَرُ بْنُ الْخَطَّابِ فَرَفَضَهَا رَسُولُ اللَّهِ.

از جابر نقل شده است كه رسول خدا در هنگام از دنيا رفتن، كاغذى خواست كه تا در آن چيزى بنويسد كه بعد از آن نه گمراه بشوند و نه كسى را گمراه كنند. در خانه سر و صداى فراوانى بود، عمر بن الخطاب سخن گفت، پس رسول خدا آن را رد كرد.

أبو يعلي الموصلي التميمي، أحمد بن علي بن المثني (متوفاى307 هـ)، مسند أبي يعلي، ج 3   ص 394، ح1871 ، تحقيق: حسين سليم أسد، ناشر: دار المأمون للتراث - دمشق، الطبعة: الأولى، 1404 هـ – 1984م.

هيثمى بعد از نقل اين روايت مى‌نويسد:

رواه أبو يعلي وعنده في رواية يكتب فيها كتابا لأمته قال لا يظلمون ولا يظلمون ورجال الجميع رجال الصحيح.

ابويعلى آن را نقل كرده است . در روايت ديگرى آمده است كه : نامه‌اى براى امتش در آن بنويسد كه نه به كسى ظلم كنند و نه به آن‌ها ظلم شود» روايان تمام آن‌ها، راويان صحيح بخارى هستند.

الهيثمي، ابوالحسن نور الدين علي بن أبي بكر (متوفاى 807 هـ)، مجمع الزوائد ومنبع الفوائد، ج 4   ص 215 ، ناشر: دار الريان للتراث/‏ دار الكتاب العربي - القاهرة، بيروت – 1407هـ.

و صالحى شامى مى‌نويسد:

وروى أبو يعلى بسند صحيح عن جابر - رضي الله تعالى عنه - أن رسول الله - صلى الله عليه وسلم - دعا عند موته بصحيفة ...

ابو يعلى با سند صحيح از جابر بن عبد الله نقل كرده است كه رسول خدا در هنگام وفاتشان صحيفه‌اى خواست ... .

الصالحي الشامي، محمد بن يوسف (متوفاى942هـ)، سبل الهدي والرشاد في سيرة خير العباد، ج 12   ص 247 ، تحقيق: عادل أحمد عبد الموجود وعلي محمد معوض، ناشر: دار الكتب العلمية - بيروت، الطبعة: الأولى، 1414هـ.

ابن الاعرابى همين روايت را با سند ذيل نقل كرده است:

(541)- [539] نا مُحَمَّدُ بْنُ سَعْدٍ الْعَوْفِيُّ، نا إِسْمَاعِيلُ بْنُ عَبْدِ الْكَرِيمِ، قَالَ: حَدَّثَنِي إِبْرَاهِيمُ بْنُ عَقِيلٍ، عَنْ أَبِيهِ، عَنْ وَهْبِ بْنِ مُنَبِّهٍ، عَنْ جَابِرٍ، أَنَّ النَّبِيَّ (ص): " دَعَا عِنْدَ مَوْتِهِ بِصَحِيفَةٍ لَنَا لِيَكْتُبَ فِيهَا كِتَابًا لا تَضِلُّوا، قَالَ: فَحَلَفَ عَلَيْهِمْ عُمَرُ، حَتَّى نَقَضَهَا النَّبِيُّ (ص) "

ابن الأعرابي، أبو سعيد أحمد بن محمد بن زياد بن بشر (متوفاى340هـ) معجم ابن الأعرابي ، ج1، ص286، تحقيق: أحمد ميرين سياد البلوشي ، ناشر: مكتبة الكوثر / دار الكتب العلمية ـ الرياض / بيروت، الطبعة: الأولى.

سند اين روايت نيز مشكلى ندارد و تمام آن‌ها ثقه هستند.

احمد بن حنبل نيز همين روايت را با سند ديگر نقل كرده است:

حدثنا عبد اللَّهِ حدثني أبي ثنا مُوسَى بن دَاوُدَ حدثنا بن لَهِيعَةَ عن أبي الزُّبَيْرِ عن جَابِرٍ أَنَّ النبي صلى الله عليه وسلم دَعَا عِنْدَ مَوْتِهِ بِصَحِيفَةٍ لِيَكْتُبَ فيها كِتَاباً لاَ يضلون بَعْدَهُ قال فَخَالَفَ عليها عُمَرُ بن الْخَطَّابِ حتى رَفَضَهَا .

الشيباني،  ابوعبد الله أحمد بن حنبل (متوفاى241هـ)، مسند أحمد بن حنبل، ج 3   ص 346، ح14768 ، ناشر: مؤسسة قرطبة – مصر.

بنابراين، حتى اگر روايت ابن عباس و عمر قابل پذيرش نباشد، اين روايت از طريق جابر بن عبد الله با سند صحيح نقل شده است.

نكته ششم: نقل روايت از كودكان خردسال در منابع اهل سنت

پيش از اين گفتيم كه از ديدگاه احمد بن حنبل، ابن عباس در زمان وفات رسول خدا صلى الله عليه وآله، پانزده سال سن داشته است.

اهل سنت بر اين مطلب اتفاق دارند كه از يك كودك سيزده ساله و حتى پايين‌تر از آن مى‌توان روايت نقل كرد.

خطيب بغدادى در اين باره مى‌نويسد:

وقال قوم الحد في السماع خمس عشرة سنة وقال غيرهم ثلاث عشرة وقال جمهور العلماء يصح السماع لمن سنه دون ذلك وهذا هو عندنا الصواب .

گروهى گفته‌اند كه حد شنيدن ورايت پانزده سال است، ديگران گفته‌اند كه سيزده سال است؛ اكثر علما گفته‌اند كه شنيدن روايت از كسانى كه كمتر از اين نيز سن داشته‌اند نيز صحيح است. اين ديدگاه از نظر من ، صحيح است.

البغدادي، ابوبكر أحمد بن علي  بن ثابت الخطيب (متوفاى463هـ)، الكفاية في علم الرواية، ج 1   ص 54 ، تحقيق: ابوعبدالله السورقي، إبراهيم حمدي المدني، ناشر:المكتبة العلمية - المدينة المنورة.

عبد الله بن زبير در جنگ خندق حد اكثر پنج سال داشته است؛ اما مى‌بينيم كه در صحيح مسلم و ديگر كتاب‌هاى اهل سنت ، وقايع جنگ خندق از زبان او نقل شده است:

حدثنا إسماعيل بن الْخَلِيلِ وَسُوَيْدُ بن سَعِيدٍ كلاهما عن بن مُسْهِرٍ قال إسماعيل أخبرنا عَلِيُّ بن مُسْهِرٍ عن هِشَامِ بن عُرْوَةَ عن أبيه عن عبد اللَّهِ بن الزُّبَيْرِ قال كنت أنا وَعُمَرُ بن أبي سَلَمَةَ يوم الْخَنْدَقِ مع النِّسْوَةِ في أُطُمِ حَسَّانَ فَكَانَ يطأطىء لي مَرَّةً فَأَنْظُرُ وأطأطىء له مَرَّةً فَيَنْظُرُ فَكُنْتُ أَعْرِفُ أبى إذا مَرَّ على فَرَسِهِ في السِّلَاحِ إلى بنى قُرَيْظَةَ.

از عبد الله بن زبير نقل شده است كه من و عمر بن أبى سلمه در روز خندق به همراه زنان در قلعه حسان بوديم، گاهى او بر پشت من بالا مى‌رفت و گاهى من بر پشت او تا جنگ را نگاه كنيم؛ من پدرم را شناختم كه مسلح بود و با اسبش به طرف بنى قريظه مى‌رفت...

النيسابوري القشيري ، ابوالحسين مسلم بن الحجاج (متوفاى261هـ)، صحيح مسلم، ج 4   ص 1879، ح2416، كتاب فضائل الصحابة، باب من فضائل طلحة والزبير ، تحقيق: محمد فؤاد عبد الباقي، ناشر: دار إحياء التراث العربي - بيروت.

نووى در شرح اين روايت مى‌گويد:

وفي هذا الحديث دليل لحصول ضبط الصبي وتمييزه وهو بن اربع سنين فان بن الزبير ولد عام الهجرة في المدينة وكان الخندق سنة اربع من الهجرة على الصحيح فيكون له في وقت ضبطه لهذه القضية دون اربع سنين وفي هذا رد على ما قاله جمهور المحدثين انه لا يصح سماع الصبي حتى يبلغ خمس سنين والصواب صحته متى حصل التمييز وان كان بن اربع أو دونها.

اين حديث دلالت مى‌كند بر حصول ضبط كودك و تمييز او؛ در حالى كه او چهار ساله بوده است. زيرا ابن زبير در سال اول هجرت در مدينه به دنيا آمده و جنگ خندق كبنابر نظر صحيح در سال چهارم بوده است؛ پس او در زمان ضبط اين روايت، كمتر از چهار سال داشته است.

اين روايت ردى است بر آن چه كه اكثر علما گفته‌اند كه «صحيح نيست شنيدن روايت از كودك تا اين پنج ساله شود» نظر صحيح اين است كه وقتى كودك مميز شود، نقل روايت از او صحيح است؛ حتى اگر چهار ساله يا كمتر از آن باشد.

النووي الشافعي، محيي الدين أبو زكريا يحيى بن شرف بن مر بن جمعة بن حزام (متوفاى676 هـ)، شرح النووي علي صحيح مسلم، ج 15   ص 189 ، ناشر: دار إحياء التراث العربي - بيروت، الطبعة الثانية، 1392 هـ.

وقتى عبد الله بن زبير چهار ساله بتواند روايت نقل كند و روايت او در صحيح مسلم نيز بيايد، چرا ابن عباس كه پانزده سال داشته است، روايتش قبول نشود؟

معيار نقل روايت از كودك،‌ از ديدگاه اهل سنت:

همان‌طور كه نووى تصريح كرد، در نقل روايت از كودك سن او مهم نيست؛ بلكه مهم اين است كه آيا مميز هست يا خير . اما به چه كودكى مى‌توان مميز گفت؟

خطيب بغدادى در اين باره مى‌نويسد:

سألت موسى بن هارون الحمال متى يسمع الصبي الحديث قال إذا فرق بين البقرة والحمار.

از موسى بن هارون حمال سؤال كردم: چه زمانى مى‌شود از يك كودك روايت شنيد؟ گفت: زمانى كه بين گاو و خر فرق بگذارد.

البغدادي، ابوبكر أحمد بن علي  بن ثابت الخطيب (متوفاى463هـ)، الكفاية في علم الرواية، ج 1   ص 65 ، تحقيق: ابوعبدالله السورقي، إبراهيم حمدي المدني، ناشر:المكتبة العلمية - المدينة المنورة.

همين مطلب را ابو عمرو شهرزورى در مقدمه ابن الصلاح، شمس الدين سخاوى در فتح المغيث و ابراهيم بن موسى الأنباسى در الشذاء الفياح نوشته‌اند:

الكردي الشهرزوري ، أبو عمرو عثمان بن عبد الرحمن بن عثمان (متوفاى643هـ) ، علوم الحديث (مقدمة ابن الصلاح)، ج 1   ص 129 ، تحقيق : نور الدين عتر ، ناشر : دار الفكر المعاصر - بيروت - 1397هـ - 1977م.

السخاوي، شمس الدين محمد بن عبد الرحمن (متوفاى902هـ)، فتح المغيث شرح ألفية الحديث، ج 2   ص 15 ، ناشر: دار الكتب العلمية - لبنان، الطبعة: الأولى، 1403هـ.

الأبناسي المصري الشافعي ، أبو إسحاق برهان الدين إبراهيم بن موسى بن أيوب (متوفاى802هـ)، الشذا الفياح من علوم ابن الصلاح ،  ج 1   ص 275 ، تحقيق : صلاح فتحي هلل ، ناشر : مكتبة الرشد - الرياض ، الطبعة : الأولى، 1418هـ ـ 1998م .

سراج الدين انصارى معرف به ابن ملقن در المقنع در اين باره مى‌نويسد:

وأما كتابته وتقييده فمن حين أهله له ويختلف باختلاف الأشخاص ولا يتقيد بسن مخصوص . فقال موسى بن هارون إذا فرق بين البقرة والدابة.

اما نوشتن و شروط آن: پس از زمانى است كه شايسته اين كار بشود. اين شايستگى، در مقياس با اشخاص مختلف است و مقيد به سن خاصى نيست. موسى بن هارون گفته: زمانى مى‌شود از كودك روايت نقل كرده كه بين گاو و ديگر جانداران تفاوت قائل شود.

الأنصاري الشافعي، سراج الدين أبي حفص عمر بن علي بن أحمد المعروف بابن الملقن(متوفاى804هـ)، المقنع في علوم الحديث ، ج 1   ص 290 ، تحقيق : عبد الله بن يوسف الجديع ، ناشر : دار فواز للنشر - السعودية  ، الطبعة : الأولى ، 1413هـ

بدر الدين عينى در شرح صحيح بخارى در اين باره مى‌نويسد:

واختلفوا في السن الذي يصح فيه السماع للصغير ، فقال موسى بن هارون الحافظ : إذا فرق بين البقرة والدابة .

علما در باره سنى كه شنيدن روايت از كودك درست است،‌ اختلاف كرده‌اند، پس موسى بن هارون حافظ گفته: زمانى مى‌شود از او روايت نقل كرده كه بين گاو و ديگر جانداران فرق بگذارد.

العيني الغيتابي الحنفي، بدر الدين ابومحمد محمود بن أحمد (متوفاى 855هـ)، عمدة القاري شرح صحيح البخاري، ج 2   ص 68 ، ناشر: دار إحياء التراث العربي – بيروت.

دختر شيرخواري كه پاسخ مسائل فقهي را مي‌داد

محيى الدين ابن عربى داستان‌هاى مختلفى را در باره كودكانى كه در گهواره و يا حتى در شكم مادر سخن گفته‌اند، در كتاب الفتوحات المكيه جمع‌آورى كرده است .

وى در دامه داستانى را از دختر خودش نقل مى‌كند كه واقعا شنيدنى است:

وأما ما يناسب الكلام فإن ابنتي زينب سألتها كالملاعب لها وهي في سنّ الرضاعة وكان عمرها في ذلك الوقت سنة أو قريباً منها فقلت لها في حضور أمها وجدتها يا بنية ما تقولين في الرجل يجامع أهله ولا ينزل فقالت يجب عليه الغسل فتعجب الحاضرون من ذلك.

آن چه شايسته است در اين جا گفته شود اين است كه : من از دخترم زينب سؤال كردم؛ در حالى كه با او بازى مى‌كردم و او در سن شيرخوارگى ، يك ساله و يا نزديك به آن بود. به او در حضور مادر و مادر بزرگش گفتم: اى دخترم ! نظر تو در باره مردى كه با همسرش نزديكى مى‌كند؛ اما انزال صورت نمى‌گيرد چيست؟ پس گفت: غسل بر او واجب است. پس حاضران از اين مسأله تعجب كردند.

ابن العربي الطائي الخاتمي ، محيي الدين بن علي بن محمد (متوفاى638هـ)، الفتوحات المكية في معرفة الاسرار الملكية ، ج 4   ص 120 ، ناشر : دار إحياء التراث العربي - لبنان ، الطبعة : الأولى 1418هـ ـ 1998م.

حلبى نيز همين قضيه را از ابن عربى نقل كرده است:

الحلبي، علي بن برهان الدين (متوفاى1044هـ)، السيرة الحلبية في سيرة الأمين المأمون، ج 1   ص 127 ، ناشر: دار المعرفة - بيروت – 1400.

نتيجه:

وقتى بشود از كودكى كه كمتر از چهار سال داشته و تنها مى‌تواند بين گاو و خر فرق بگذارد، روايت نقل كرد، همچنين وقتى دختر شيرخواره بتواند به سؤالات فقهى پاسخ دهد، نقل روايت از ابن عباس پنج ساله و يا حتى ده ساله چه اشكالى خواهد داشت؟

 

موفق باشيد

گروه پاسخ به شبهات

مؤسسه تحقيقاتى حضرت ولى عصر

 



    فهرست نظرات  
1   نام و نام خانوادگي:  حسين أسيري     -   تاريخ:  09 مرداد 90 - 08:36:21
دست شما درد نكند
قصه اى كه محية الدين ابن عربي ناصبى تأليف ميكنه واقعاً خنده دار است
خواهشمندم يك مقاله درباره حقيقت مذهب واعتقادات ابن عربى براى ما بنويسيد
موفق وسربلند باشيد
2   نام و نام خانوادگي:  سني اصيل     -   تاريخ:  09 مرداد 90 - 11:35:59
باسلام خدمت دوستان عزيز گروه پاسخ به شبهات ...من مطلبي خدمت تمام كساني كه لطف ميكنند و توجه دارند اين است چون تمام وجود عمر پر از كينه به اقا اميرالمومنين است از اين رو دنبال بهانه ميگردد كه به عقل خود خورشيد را خاموش كند..درباب بي حيائي و گستاخي و بي شرمي, يگانه تاريخ است.شما ببينيد يك فردي كه سر سوزني داراي اخلاق وادب انساني است به فرزند خود دريك جمع توهين نميكند ولي عمر چه موجود ناشناخته اي است كه خود با كمال بي شرمي رفتار خودبا رسول خدا (ص) اظهار ميكند....واقعا بايد به اين مادر و پدران عمر افرين گفت كه فرزندي با همكاري يك مادر فداكار و از جان گذشته با عده اي پدر مهربان و دلسوز در توليد اين فرزند(عمر بن الخطاب) افرين ومرحبا گفت.لعنت خدا بر كساني كه در مقابل رسول خدا (ص)گستاخي وبي شرمي ميكنند.
3   نام و نام خانوادگي:  احسان تقربيان     -   تاريخ:  10 مرداد 90 - 00:07:12
بسم الله الرحمن الرحيم با عرض سلام خدمت شما استاد بزرگوار جناب آيت الله دکتر قزويني خدمت شما عرض کنم که اگر امکان داره شما لطف کنيد براي اين محصولات نرم افزاري که در سايت قرار داديد يک کاري کنيد که ماها بتوانيم از طريق اينترنتي محصولات شما را بخريم.حساب من در بانک ملي است.خواهشمندم شما اين امکان را براي ما فراهم کنيد. با تشکر
جواب نظر:

با سلام

برادر بزرگوار جناب آقاي تقربيان

در مرحله اول اکثر نرم افزارهاي ما به صورت نسخه تحت وب و عينا مشابه نرم افزار ارائه شده (تحت ويندوز) قابل دسترس بوده (ليست آنها در بخش پايگاه هاي برتر موجود است مانند: ضيافت نور، درّ نجف، کريم اهل بيت و...) و شما مي توانيد به رايگان از آن بهره برداري و استفاده نماييد

و در صورت تأکيد بر تهيه نرم افزار تحت وب جهت خريد اينترنتي شما ميتوانيد با هر يك از كارتهاي عضو شتاب هزينه خريد خود را پرداخت كنيد. توجه داشته باشيد كه در قسمت تاريخ انقضا ماه و سال بايد دورقمي باشند مثلا 04 و 91 اگر تاريخ انقضا روي كارت قيد نشده است اعداد 10 و 99 را وارد كنيد.
خريد اينترنتي چگونه است؟
امروزه در جهان بيشتر خريدها و انتقال پول از طريق اينترنت و كارتهاي اعتباري صورت ميگيرد و در ايران نيز ميتوان با داشتن حساب در يكي از بانكهاي عضو شتاب و فعال كردن رمز دوم كارت اين كار را انجام داد. در اين فرايند کافي است به سايت بانکداري اينترنتي بانک خود وارد شده و از طريق قابليت حواله اينترنتي و يا کارت به کارت مبلغ موردنظر خود را واريز نماييد.
از سامانه هاي انتقال وجه بانک هاي خود براي انتقال وجه اينترنتي استفاده کنيد.
بانک ملي: https://epayment2.bmi.ir/SecurePages/CardToCard.aspx
بانک تجارت: https://pg.tejaratbank.net/paymentGateway/moneyTransfer
بانک پارسيان: https://pib24.com/CustomerService/jsp/Login.jsp
بانک پاسارگاد: https://epayment.bankpasargad.com/PayOrder.aspx
بانک سامان: https://acquirer.sb24.com/CustomerService/jsp/Login.jsp
با استفاده از لينک زير مي توانيد موجودي حساب خود را با استفاده از شماره کارت و رمز اينترنتي (رمز دوم) چک کنيد:(موجودي حساب هاي همه بانک ها را مي توانيد از طريق لينک زير مشاهده کنيد)
https://epayment.bankpasargad.com/BalanceInquiry.aspx

موفق و مؤيد باشيد

معاونت اطلاع رساني
4   نام و نام خانوادگي:  عبد العلي حسني     -   تاريخ:  31 مرداد 90 - 15:05:14
... و در حاشيه بايد مرحبا!! گفت به كساني كه به جاي الگوهاي تضمين شده الهي يعني ائمه هدي عليهم السلام به دنبال محي الدين عربي ها!! مي افتند و حقايق عرفان اسلامي! را از آنان مي جويند وااسفاه!!!
5   نام و نام خانوادگي:  ذوالفقار2     -   تاريخ:  03 شهريور 90 - 16:34:23
دوستان عزيز سخن گفتن در مورداولياءالله بسيارمشكل است ما درك مقام آنها را نداريم همانطوركه امام خميني فرمودنداگرمسئله اولياي الهي را نمي داني انكارهم نكن.ما نبايدبي دليل به بزرگان تهمت بزنيم در حالي كه ازدوران آنها بي خبريم ونمي دانيم عصري كه آنها درآن زندگي كرده اندخفقان به چه صورت بوده كسي در شيعه بودن فردوسي شايدشكي نداشته باشداما نگاه كنيددرشاهنامه چگونه آن سه غاصب را مي ستايد.نبايدفراموش كرد كه در قبل اززمان صفويه هركس كه حتي به اوظنين مي شدندكه شيعه است جان ومال وناموسش به يغما مي رفت نگاه كنيدبه شهيداول وثاني شيعيان را به عنوان رافضي قتل وعام مي كردنداين ها همه درتاريخ وجود داردلذا علماي بزرگ اسلامي درآن زمان ها روزگار را به تقيه مي گذراندند.آن داستان مشهوراست كسي را به جرم صيغه گرفته بودندومي خواستنددودمانش را به باددهندكه دردستگاه قاضي شيعه اي بودوبه آن مرددرپنهاني گفت بگو زنا كرده ام تا رها شوي واوهم چنين كردوبعدازاومعذرت خواستندوآزادشد.درجامعه اي كه زنا بهتر از صيغه است چه انتظاري مي توان داشت. محي الدين در شام بود.در شام تقيه بسيار شديدبوددر آن شهركسي جرأت نداشت حتي كلمه اي بگويد كه ظن به شيعه بودنش را برساند لذا شيخ بزرگوار مجبور بودولايي بودن خود را مخفي دارد.در اين شكي نيست كه شيخ درابتداي امردرمذهب خلاف بوده باشدچون در خانواده اي وجايي بودكه همه عمري بودنداما موقعي كه پي به حق بردبرگشت.شيخ بزرگوار داراي دشمنان بسياري بود كه حتي اگرلحظه اي در شيعه بودنش شك مي كردندحكم تكه تكه شدنش را ازقاضيان متعصب مي گرفتند تكه هاي بدنش را براي رضاي خدا آتش مي زدند وخاكسترش را به دريا مي ريختندهمانطوري كه با ديگران چنين كاري كردند.در زمان شيخ كافران حربي راپناه مي دادنداگركسي مي گفت محمدرسول الله نيست متعرض به اونمي شدنداما اگركسي مي گفت علي ولي خداست اورا آتش مي زدند.بله دربعضي ازتأليفاتش مواردي هست كه برخلاف عقايدماشيعيان است ولي بايدبه دنبال چرايي آنها بود.خيلي ازمطالب كه دربعضي ازكتب به نقل از شيخ ذكرشده به هيچ وجه از ايشان نيست ودر كتاب هايش دستكاري شده.ملا صدراي بزرگ با آن سوادعلميش صاحب اسفاراربعه به نام شيخ كه مي رسدبسيار تواضع مي كند واورا استادخودمي داندومي گويدهرچه داردازشيخ است اسفا را چقدر از آدم ها مي دانندآن سفرهاي چهارگانه را چه كسي به جزبزرگاني چون امام خميني وقاضي ها متوجه مي شوندهمين اسفارهرچه دارداز تفكرات محي الدين است شيخ به قول آقاي قاضي ازكاملين است وما چه مي دانيم كاملين يعني چه .يك عمري چگونه مي تواندچنين سوادي داشته باشدكه ملا صدرا اورا استادخودمي داندودربرابرعظمتش عبارات سنگيني را بيان مي دارد.كساني كه با فلسفه وعرفان آشنايي دارندشايداندكي به عظمت علمي وروحي شيخ پي ببرند.واقعا يك عمري مي تواند چنين باشد مي تواندملاصدرا را به كرنش واداردمي تواندپدرعرفان اسلامي باشدعمري هايي كه ما مي شناسيم ازيك بچه شيعه هم در مناظره شكست مي خورندآنوقت مي تواننددم از وحدت وجودبزنندوخدا را وجودمطلق بدانند،وحدت وجودي كه منكرآن منكرتوحيداست زيرا وحدت به معني استقلال ذات حق تعالي شأنه دروجوداستكه با وجوداين استقلال وعزت هيچ موجودديگري توان استقلال را نداشته ووجودش وجودي ظلي وتبعي است.تمام موجودات وجودشان از حق است همه آيه ونماينده مي باشند همه ظهورات اوهستند وتجليات ذات اقدس وي وظاهر هم ازمظهرجدا نيست وگرنه ظهور وتجلي نيست و وجودشان جدا از هم مي شوددراينصورت عنوان خالق ومخلوق وربط ورابط برداشته مي شود وتمام كائنات مواليدخدا مي گردند در حالي كه اولم يلداست.قرآن مي فرمايدوهومنكماين ما كنتم اوبا شماست هركجا كه بوده باشيد.آيا اين معيت حقيقي است يا اعتباري ومجازي؟اگراعتباري است پس تمام ذرات عالم موجودات مستقله مي گردند وميان او وما هيچ رابطه اي وجودنخواهدداشت پس خدا با ما معيت حقيقي دارديعني معيت وجودي اوچون خورشيداست وما چون شعاع ويا به تعبيرقرآن چون سايه اواستقلال است وما تبعيت اوعزيز است وما ذليل .آيا آيه اي به اين روشني براي اثبات معيت وجود دارد(هوالاول والاخره والظاهروالباطن وهوبكل شي عليم).عمري هايي كه خدا را با چشم سرمي خواهندببيننداصلا مي دانندوحدت وجودچيست؟.شيخ محي الدين در باب سيصدوشصت وششم ازفتوحات مكيه مي گويد (خداوند خليفه اي داردكه خروج مي كند ازعترت رسول الله ازپسران فاطمه(س)نامش بانام رسول الله مطابقت دارد.جداوحسين بن علي ين ابي طالب(ع) است.مردم با اودر ركن ومقام بيعت مي نمايند در خلقتش با رسول الله شباهت داردودرخلقش از اوپايين تراست.تمام مذهب ها را ازروي زمين برمي داردوغيرازدين خالص چيزديگري باقي نمي ماند.دشمنان اومردمي هستندكه ازعلمايي كه فقط آنان را مجتهد مي دانسته اندتقليدمي كنند،چون مي بينندكه اوبرخلاف رأي وفتواي ائمه آنها حكم وفتوي مي دهد،بنابراين از روي كراهت فرمان اورا مي پذيرندوازترس شمشيراو.اومعينان وياوراني داردكه رجال الهي هستندواورا ياري مي رسانندواگرشمشيربركفش نبودفقها فتوي به كشتنش مي دادندوليكن خدا ظهوراورا با كرم وبا بخشش وايضا با شمشيروقهرتوأم فرموده است.پس ازروي طمع به كرم او وهم ازخوف شمشيراوحكمش را بدون ايمان قلبي به اومي پذيرندامادردل خلاف آن را عقيده دارندچون اوبرخلاف مذاهب ائمه شان حكم مي دهدچون آنها اعتقاد دارندكه هم صاحبان اجتهادوهم زمان اجتهادسپري شده استودرعالم ديگرمجتهدي نمي تواندبوده باشدوخداوندبعدازائمه آنها كسي را كه داراي مرتبه اجتهادباشدبه وجودنمي آوردواما كسي كه ازروي عرفان الهي وشناخت خداوندي ادعاي احكام شرعيه را بنمايد،وي در نزدآنان مجنون وفاسدالخيال است.)آيا صاحب چنين سخني شيعه نيست؟آيا پيروان مذهب دروغين سقيفه چنين سخناني مي گويندبايددر موضع گيري هاي خودنسبت به بزرگان هشيارباشيم فرداي قيامت مؤاخذه خواهيم شداگرما در زمان شيخ بوديم با آنوضعيت نسبت به شيعيان مطمئنا موضعگيريهايمان نسبت به شيعه ازشيخ بيشتربودخدا مي داندچقدر ازشيعيان را به آتش كشيدند.محي الدين درموردقياس كه اساس مذهي عمري هاست وهمه آنها براساس قياس عمل مي كنندمي گويد(واما القياس فلااقول به ،ولا اقلدفيه جملة واحده)واما قياس پس من رأي برطبق آن نمي دهم ويكسره وبه طوركلي دراين مسئله تقليدنمي كنم.بسياري ازعلماي بزرگ شيعه شيخ را شيعه مي دانندازجمله عارف بزرگ استادعلامه طباطبايي حاج سيدعلي آقاي قاضي بزرگ ومحدث نيشابوري ابن فهدحلي شيخ بهايي محقق فيض كاشاني ومجلسي اول قاضي نورالله تستري و....وهمينطوردرفتوحات شيخ ج 1باب 29 در موردسلمان فارسي مي گويد(اين شهادت وگواهي است ازرسول خداراجع به سلمان فارسي به طهارت او وبه محفوظ بودن اومعني آل در اوآنجائيكه درباره اوفرمود:سلمان ازما اهل بيت است وچون مي دانيم كه خداونددرباره اهل بيت شهادت به به تطهيروازميان رفتن رجس وپليدي را داده است وايضا چون نمي تواندبا اهل بيت نسبت پيدا كندمگروجودمطهرومقدس وبه مجردنسبت با اهل بيت اين عنايت الهيه براي سلمان پيدا شده است بنابراين گمان توچه خواهدبوددرباره خوداهل بيت كه نفوسشان مطهربلكه عين طهارت است)آيا گوينده چنين سخناني مي تواندپيروعثمان باشد؟محقق فيض كاشاني افتخارالعلما ءوالمفسرين در كتاب كلمات مكنونه مطلبي از شيخ بزرگوارمحي الدين عربي نقل مي كند كه چون خورشيدمي درخشد.اومي گويد(صاحب فتوحات پس ازآنكه شرحي درباره پيامبر(ص)آورده وگفته است:اواولين اسم ظاهر خداونددرصحنه وجودوعالم هستي است،گفته است:ونزديكترين مردم به اوعلي بن ابي طالب است،امام همه عوالم وسر جميع انبياءومرسلين.)دوستان قضاوت بيجا ما را در فرداي قيامت به دردسرخواهدانداخت اگرنمي دانيم نبايد در مورداين بزرگان حرفي بزنيم شايداز كساني باشندكه تمام درجات ايمان را كسب كرده باشند.لقاي او فناي در ذات است زيرا در غيرفناء اوشناخته نشده است ودرصورت تحقق فناءديگرغيري برجاي باقي نمانده است تا غيرخدا بتوانداورا بشناسد ودر آنجا خداست كه خود را مي شناسد.خداوندما را از سوء ظن ها حفظ فرمايد.
6   نام و نام خانوادگي:  امير حسين از بيرجند     -   تاريخ:  26 شهريور 90 - 08:08:51
جناب خليفه دوم که در جريان حديبيه به نبوت رسول گرامي اسلام ص شک کرد، چرا نتواند به پيامبر ص تهمت هذيان بزند و جلوي قلم وکاغذ را هنگام وصيت آن بزرگوار بگيرد؟؟؟ جناب خليفه صاحب فضلي که در سال هشتم هجري شراب مي نوشند و به نقل از ابن حزم اندلسي اين عالم بزرگ اهل سنت در دره تبوک به همراه آن دو خليفه ديگر قصد ترور پيامبر را داشتند وووووووووووووووووو هزاران کرامات ديگر. چرا اين شخص نتواند جلوي قلم وکاغذ را بر پيامبر بگيرد؟؟؟
7   نام و نام خانوادگي:  جاويد     -   تاريخ:  06 بهمن 90 - 13:55:50
با سلام
اما در مورد ابن عربي (ره)
شما كه آقاي قاضي را قبول داريد؟
بنا به نظر ايشان هيچ كس نمي تواند به اوج عرفان برسد مگر اينكه ولايي باشد، پس به نظر ما محي الدين ولايي است.
ثانيا هيچ كس جاي ائمه را نمي گيرد چه كسي گفته احترام به بزرگان توهيم به ائمه هست.
ثالثا كمي درك عميق داشته باشيم
8   نام و نام خانوادگي:  عبدالرضا محمدي     -   تاريخ:  09 بهمن 90 - 19:22:42
با سلام در اين واقعه شوم و دردناک امام علي(ع) حضور داشتند در صورت حضور چرا مبادرت به آوردن قلم و کاغذ نکردند حال آنکه فرمان نبي اکرم(ص) در همه حال مطاع است؟روحي و ارواح العالمين لتراب مقدمهم الفدا و قل الفدا و اللعنه علي الوهابيه الضاله المضله
جواب نظر:
باسلام
دوست گرامي
درباره اين موضوع به اين ادرس مراجعه كنيد 
موفق باشيد
گروه پاسخ به شبهات
 
 
9   نام و نام خانوادگي:  حسين شفيقي     -   تاريخ:  15 ارديبهشت 91 - 09:08:51
انشااله موفق باشيد
10   نام و نام خانوادگي:  حسين     -   تاريخ:  10 شهريور 91 - 09:13:15
اين ها هر راهي که منجر به منتهي به خلافت اميرالمومنين شود قبول ندارند
11   نام و نام خانوادگي:  عبدالله     -   تاريخ:  26 آذر 91 - 19:23:38
اختيار معرفة الرجال - ابى جعفر الطوسي (ج 1 / ص 382) وقال صاحب الكشاف في الفائق: النبي صلى الله عليه وآله قال في مرضه ايتوني بدواة وقرطاس أكتب لكم كتابا لا تضلون بعده أبدا آقاي ابو جعفر طوسي روايت مي کند : که رسول گرامي اسلام قلم و دوات خواستند تا کتابي بنويسند تا امّتش بعد از او گمراه نشود! اين جمله رسول الله صلي الله عليه وسلم ثابت مي کند که رسول الله نياز شديد امتش به خليفه اي بعد از خود را احساس نمودند همچنانکه اين حديث در کتب شيعه و سني موجود است. اينکه پيامبر صلي الله عليه وسلم دستور قلم و دوات را دادند براي امتحان اصحابش بود و دليل بر اين قول امي بودن ( کسي که قادر به خواندن و نوشتن نيست که اين از معجزات رسول اکرم است) پيامبر اسلام صلي الله عليه و سلم است که وقتي ايشان قادر به نوشتن نيستند يعني سواد نوشتن را ندارند پس خواستن دوات و قلم چه معنايي مي تواند داشته باشد جز اينکه بگوييم رسول اکرم صلي الله عليه وسلم مي خواسته شاگردان مکتب خود را امتحان نمايد که الحمد لله از اين امتحان حضرت عمر رضي الله عنه سربلند بيرون آمدند و گفتند حسبنا کتاب الله و پس از آن طلب ننمودن رسول الله صلي الله عليه وسلم دوات و قلم را نشانه اين است که رسول الله دريافت که شاگردان مکتب آموزش خود را کامل نمودند و رسول الله صلي الله عليه وسلم فهميد که شاگردان من بعداز من مطابق قرآن حکم خواهند نمود البته رسول الله اشارتا خليفه را تعيين نموده بودند : مروا ابابکر فليصل بالناس يعني بعد من ابوبکر لياقت و امامت و ايستادن در جايگاه مرا دارد او را خليفه کنيد وشاگردان مکتب رسول الله اين موضوع را فهميدند و ابوبکر رضي الله عنه را امام و خليفه نمودند. تمامي اين قضايا اين را مي رساند که رسول اکرم صلي الله عليه وسلم درتربيت شاگردان مکتبش کامياب بوده است چرا که همين شاگردان بودند که به اقصا نقاط دنيا اسلام را رسانيده و شناسانيدند
12   نام و نام خانوادگي:  سعيد     -   تاريخ:  07 تير 92 - 18:57:06
با سلام به همه دوستان اهلبيت!من چون معلومات کافي ندارم اين سوال برايم پيش مياد که چرا پيامبر با در نظر داشت اينکه خلافت و اوضاع نابه سامان بعد رحلتش را ميدانست چرا بار ديگر اين را به مردم تاکيد نکرد و ننوشت.موفق باشيد
جواب نظر:
با سلام
دوست گرامي
اولا: وقتي كه پيامبر صلي الله عليه و آله  ديد در حضورش سخنان ناروا و توهين آميز گفته مي شود بديهي است كه پس از رحلت آن حضرت به محتواي وصيت عمل نخواهد شد و اگر اصرار در نوشتن مي كرد, آن ها نيز در اين كه وي هذيان مي گويد, پافشاري مي كردند و اين كار منشأ اختلاف دربين امت اسلامي بود. حتى اگر پيامبر صلي الله عليه و اله وصيت‌نامه را مى‌نوشتند، باز هم گروه مخالف نمى‌پذيرفت و هزاران بهانه هاي بني اسرائيلي مي آوردند (چنانچه درباره داستان غدير وسفارشات ديگري كردند و..) و نوشتن وصيت‌نامه هيچ اثرى نداشت شاهد اين مطلب  اين است وقتي صحابه از خانه بيرون رفتند به پيامبر پيشنهاد نوشتن وصيت نامه شد ولي پيامبر در جواب فرمودند که بعد از چه ؟ يعني حتي اگر من اين وصيت را بنويسم مخالفان مي گويند که بيماري بر من غلبه کرده و  هذيان نوشته ام.
جهت اطلاع بيشتر در اين مورد به اين آدرس رجوع كنيد
ثانيا: اگر پيامبر صلي الله عليه و اله مي فرمايد : اعطوني بكتف ودواة ، وظيفه پيامبر دستور دادن است ، اگر مردم تخلف كردند و  گوش ندادند و  دچار گمراهي شدند ، مسؤوليتش به عهده خود مانعين كتابت است نه به عهده  رسول خدا . در سوره مائده ، آيه 92 اين قضيه را خيلي روشن بيان كرده است  «وأَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَاحْذَرُوا فَإِنْ تَوَلَّيْتُمْ فَاعْلَمُوا أَنَّمَا عَلَى رَسُولِنَا الْبَلَاغُ الْمُبِينُ .خدا و پيامبر را اطاعت كنيد ، از مخالفت بپرهيزيد .  اگر مخالفت كرديد ، وظيفه پيامبر رساندن است .
ثالثا: درباره خلافت حضرت علي عليه السلام چيزي نمانده كه پيامبر صلي الله عليه و اله از نوشتن آن دريغ كند؛ زيرا گفتني ها گفته شده بود فقط حضرت در هنگام مرگش مي خواست دو كلمه درباره حضرت عليه عليه السلام بنويسد كه مخالفت كردند
رابعا: در برخي از روايات شيعه نقل شده است بعد از اينكه صحابه از خانه  رسول خدا بيرون رفتند، پيامبر صلي الله عليه و آله  از حضرت علي عليه السلام صحيفه اي خواست و نام تمام جانشينان خود از امام علي عليه عليه السلام تا امام مهدي عجل الله فرجه الشريف را  املاء كردند  و افرادي مثل سلمان، ابوذر و مقداد  نيز شاهد بودند.
براي اطلاع بيشتر به اين آدرس مراجعه كنيد
موفق باشيد
پاسخ به شبهات
 




   

آموزش رجال | مناظرات | فتنه وهابيت | آرشيو اخبار | آرشيو يادداشت | پايگاه هاي برتر | گالري تصاوير | خارج فقه مقارن | درباره ما | شبکه سلام |  ارتباط با ما