روايتى که به جاى «اهل بيتى» لفظ «سنتى» را آورده حديثى است مجعول که علاوه بر ضعف سند، عوامل وابسته به امويها آن را ساخته و پرداخته اند:



1 ـ حاکم نيشابورى در مستدرک، متن ياد شده را با اسناد زير نقل کرده است:



«اسماعيل بن أبى اُويس»، عن «ابى اويس» عن «ثور بن زيد الديلمى»، عن «عکرمه»، عن «ابن عباس» قال رسول الله:



«يا ايها الناس انى قد ترکت فيکم، ان اعتصمتم به فلن تضلّوا ابدا کتاب الله و سنة نبيه!»(حاکم، مستدرک، ج 1، ص 93 )



ـ اى مردم من در ميان شما دو چيز را ترک کردم، مادامى که به آن دو، چنگ زنيد هرگز گمراه نمى شويد کتاب خدا و سنت پيامبر!



در ميان راويان اين متن، پدر و پسرى است که آفت سندند و آن دو اسماعيل بن ابى اويس و ابو اويس هستند، پدر و پسرى که نه تنها توثيق نشده اند، بلکه متهم به کذب و وضع و جعل هستند.





سخن علماى رجال در مورد آن دو



حافظ مزِّى در کتاب تهذيب الکمال، از محققان فنّ رجال درباره اسماعيل و پدرش نقل مى کند:

يحيى بن معين (که از علماى بزرگ علم رجال است) مى گويد: ابو اويس و فرزند او ضعيف اند، و نيز از يحيى بن معين نقل شده که مى گفته: اين دو نفر حديث را مى دزدند. ابن معين همچنين درباره فرزند ابواويس گفته است: نمى توان به او اعتماد کرد.



نسائى درباره فرزند گفته: او ضعيف است وثقه نيست.



ابوالقاسم لالکائى گفته است: «نسائى» عليه او زياد سخن گفته، تا آنجا که گفته است، بايد حديث او را ترک کرد.



ابن عدى (که از علماى رجال است) مى گويد: ابن ابى اويس از دايى خود مالک، احاديث غريبى را روايت مى کند که هيچ کس آن را نمى پذيرد.(حافظ مزى، تهذيب الکمال، ج 3، ص 127 - 129 )



ابن حجر در مقدمه فتح البارى آورده است: هرگز با حديث ابن ابى اويس نمى توان احتجاج نمود، به خاطر قدحى که نسايى درباره او انجام داده است.( ابن حجر عسقلانى، مقدمه فتح البارى، ص 391، چاپ دارالمعرفه ) و ( ص 388 &ndash چاپ دار احياء التراث العربيه &ndash بيروت 1408 )



حافظ سيد احمد بن صديق در کتاب فتح الملک العلى از سلمة بن شيب نقل مى کند: از اسماعيل بن ابى اويس شنيده که مى گفت: آنگاه که اهل مدينه درباره موضوعى، دو گروه مى شوند، من حديث جعل مى کنم.(حافظ سيد احمد، فتح الملک العلى، ص 36 )



بنابر اين، پسر (اسماعيل بن ابى اويس) متهم به جعل حديث است و  ابن معين به او نسبت دروغگويى داده است. گذشته از اين، حديث او در هيچ يک از دو صحيح مسلم و ترمذى و ديگر کتب صحاح نقل نشده است.



درباره ابو اويس همين بس که ابوحاتم رازى در کتاب «جرح و تعديل» مى گويد: حديث او نوشته مى شود ولى با آن احتجاج نمى شود،و حديث او قوى و محکم نيست.( ابوحاتم رازى، الجرح والتعديل، ج 5، ص 92 )

و نيز ابوحاتم از ابن معين نقل کرده که ابو اويس، مورد اعتماد نيست.



روايتى که در سندهاى اين دو نفر باشد، هرگز صحيح نيست. گذشته از اين، با روايت صحيح و ثابت مخالف مى باشد.



نکته قابل توجه اين است که ناقل حديث يعنى حاکم نيشابورى بر ضعف حديث اعتراف کرده و لذا به تصحيح سند آن نپرداخته است، ليکن بر صحت مفاد آن، شاهدى آورده که آن نيز از نظر سند سست و از درجه اعتبار ساقط است. از اين جهت به جاى تقويت حديث، بر ضعف آن مى افزايد. اينک شاهد واهى او:





سند دوم روايت «وسنتى»



حاکم نيشابورى با سندى که خواهد آمد، از ابوهريره بطور مرفوع(حديثى که رواى، آن را به معصوم نسبت ندهد، مرفوع مى نامند )  نقل مى کند:



«انى قد ترکت فيکم شيئين لن تضلّوا بعدهما: کتاب الله و سنتى ولن يفترقا حتى يردا علىَّ الحوض»( حاکم، مستدرک، ج 1، ص 93 )



اين متن را حاکم با چنين سندى نقل کرده است:



«الضبى»، عن: «صالح بن موسى الطلحى» عن «عبدالعزيز بن رفيع»، عن «أبى صالح» عن «أبى هريره».



اين حديث بسان حديث پيشين مجعول است و در ميان رجال سند، صالح بن موسى الطلحى آمده است.