2024 March 29 - جمعه 10 فروردين 1403
جستاری در ازدواج دو نور
کد مطلب: ١٢٧٩٤ تاریخ انتشار: ٠٩ تير ١٣٩٨ - ١٧:٢٩ تعداد بازدید: 3499
مقالات » عمومي
جستاری در ازدواج دو نور

 
 

ازدواج یکی از مقدس ترین بنیان های اسلام بوده و روایات اهل بیت علیهم السلام بر اهمیت این مساله تاکید دارد. اصل این بنای اسلامی مستحب بوده اما اگر کسی به سبب ازدواج دچار حرام شود، بر او واجب است که ازدواج کند. در روایتی نورانی، رسول خدا صلی الله علیه و آله کامل شدن نصف دین را در گرو ازدواج بیان فرمودند:

مَنْ تَزَوَّجَ فَقَدْ أَحْرَزَ نِصْفَ دِینِه‏.

الکلینی الرازی، محمد بن یعقوب بن إسحاق (المتوفى329 ق)، الکافی، ج5، ص329، صححه وعلق علیه علی أکبر الغفاری، ناشر: دار الکتب الاسلامیة ‏، تهران‏، الطبعة الثالثة، 1388هـ.

هر که ازدواج کند نصف دین خود را حفظ کرده‏ است.

یکی از نمونه ترین ازدواج های صورت گرفته در تاریخ اسلام، ازدواج حضرت علی علیه السلام و حضرت زهرا سلام الله علیها می باشد که ثمره این ازدواج، فرزندانی بود که مسیر امامت را پیمودند و راه سعادت بشری را هموار کردند.

از جمله مهم ترین شرایط ازدواج، هم شأن بودن خانواده ها و دو طرف می باشد. اساسا هم فرهنگی و وجود اشتراکات اعتقادی و ساختاری خانواده ها یکی از مهم ترین اولویت های ازدواج بوده و مسیر زندگی را هموار تر و مشکلات بعدی که منجر به طلاق می شود را به حداقل خود می رساند که لازم است در مسیر انتخاب همسر مورد توجه قرار بگیرد چرا که یکی از موارد ایجاد اختلاف در بین خانواده ها، یکسان نبودن رسومات بوده که خود شروعی برای برخی از اختلافات ولو ساده می باشد.

امیرالمؤمنین و حضرت زهرا سلام الله علیهما از نظر شأنیت و دیگر موارد هم کفو یکدیگر بودند که در روایات متعددی بدان اشاره شده است.

در روایتی رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند:

عَنْ عَلِیٍّ علیه السلام قَالَ: قَالَ لِی رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله یَا عَلِیُّ لَقَدْ عَاتَبَتْنِی رِجَالٌ مِنْ قُرَیْشٍ فِی أَمْرِ فَاطِمَةَ وَ قَالُوا خَطَبْنَاهَا إِلَیْکَ فَمَنَعْتَنَا وَ تَزَوَّجْتَ عَلِیّاً فَقُلْتُ لَهُمْ وَ اللَّهِ مَا أَنَا مَنَعْتُکُمْ وَ زَوَّجْتُهُ بَلِ اللَّهُ تَعَالَى مَنَعَکُمْ وَ زَوَّجَهُ فَهَبَطَ عَلَیَّ جَبْرَئِیلُ علیه السلام فَقَالَ یَا مُحَمَّدُ إِنَّ اللَّهَ جَلَّ جَلَالُهُ یَقُولُ لَوْ لَمْ أَخْلُقْ عَلِیّاً علیه السلام لَمَا کَانَ لِفَاطِمَةَ ابْنَتِکَ کُفْوٌ عَلَى وَجْهِ الْأَرْضِ آدَمُ فَمَنْ دُونَه‏.

الصدوق، محمد بن علی بن الحسین بن بابویه (المتوفی381ق)، عیون أخبار الرضا علیه السلام، ج1، ص203، تحقیق: تصحیح وتعلیق وتقدیم: الشیخ حسین الأعلمی، ناشر: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات - بیروت – لبنان، سال چاپ: 1404 – 1984م.

حضرت علی علیه السلام نقل کردند که رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند: یا علی، مردانی از قریش مرا در امر [ازدواج] فاطمه مورد سرزنش خود قرار دادند و گفتند: ما از او خاستگاری کردیم، [از ازدواج] او با ما منع کردی و علی را به ازدواج او در آوردی. من به آنان گفتم: به خدا قسم من شما را منع نکردم و او را به تزویج در نیاوردم، بله خداوند متعال شما را منع کرد و او را به تزویج [علی] در آورد. جبرئیل بر من نازل شد و عرضه داشت: ای محمد، خداوند بزرگ مرتبه می فرماید: اگر علی علیه السلام را خلق نمی کردم برای دخترت فاطمه از آدم تا پایین تر از او، کفو و هم شأنی برایش وجود نداشت.

با دقت در این متن روایت، خداوند متعال امیرالمؤمنین و حضرت زهرا سلام الله علیهما را هم کفو خود قرار داده که اهمیت این مساله را نیز می رساند.

از آنجائی که رسول خدا صلی الله علیه و آله از جانب خداوند مأمور بود تا این ازدواج و وصلت را سامان دهد، خطاب به ام ایمن تصریح فرمودند که حضرت علی علیه السلام بهترین کفو آن حضرت بوده است:

وَ اللَّهِ یَا أُمَّ أَیْمَنَ، زَوَّجْتُهَا کُفْوًا شَرِیفاً وَجِیهاً فِی الدُّنْیا وَ الْآخِرَةِ وَ مِنَ الْمُقَرَّبِینَ.

الطوسی، ابوجعفر، محمد بن الحسن (المتوفى460هـ)، الأمالی، ص355، تحقیق : قسم الدراسات الاسلامیة - مؤسسة البعثة، ناشر: دار الثقافة ـ قم ، الطبعة: الأولى، 1414هـ

ای ام ایمن، به خدا قسم او را به هم کفوی شریف تزویج کردم که که در دنیا و آخرت دارای شرافت و برتری بوده و از نزدیکان [نسبت به خداوند] می باشد.

زندگی سراسر نور حضرت علی و حضرت زهرا صلوات الله علیهما هر چند مدت کم و کوتاهی را به خود دید و با هجوم منفعت طلبانانِ دنیا دوست و با شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها به پیایان رسید، نمونه ترین ازدواجی است که در عالم امکان به وقوع پیوست و سرمشقی نیکو در زندگی همه خواهد بود.

از آنجائی که حضرت علی علیه السلام نمونه یک مرد کامل مسلمان بوده، برای حضرت زهرا سلام الله علیها بهترین شوهر بوده است چنان چه رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند:

وَ اللَّهِ لَوْ کَانَ فِی أَهْلِی خَیْرٌ مِنْهُ مَا زَوَّجْتُکِهِ وَ مَا أَنَا زَوَّجْتُهُ وَ لَکِنَّ اللَّهَ زَوَّجَکِ.

الکلینی الرازی، محمد بن یعقوب بن إسحاق (المتوفى329 ق)، الکافی، ج5، ص378، صححه وعلق علیه علی أکبر الغفاری، ناشر: دار الکتب الاسلامیة ‏، تهران‏، الطبعة الثالثة، 1388هـ.

به خدا قسم اگر در بین اهلم بهتر از علی بود، تو را به تزویج او در نمی آوردم [بلکه تو را به آن فرد بهتر تزویج می کردم]، من تو را به تزویج او در نیاوردم، بلکه خدا وند تو را به ازدواج او در آورد.

در این روایت نیز رسول خدا تصریح کردند که حضرت علی علیه السلام بهترین همسر برای حضرت زهرا سلام الله علیها بوده است.

فضیلت و برتری حضرت علی علیه السلام در مقام ازدواج با حضرت زهرا سلام الله علیها تا جایی دارای اهمیت بوده است که وجود مقدس حضرت ابا عبد الله الحسین سلام الله علیه در استدلال خود در مقابل یک صد نفر از صحابه رسول خدا صلی الله علیه و آله چنین فرمودند:

قَالَ أَ تَعْلَمُونَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص فَضَّلَهُ عَلَى جَعْفَرٍ وَ حَمْزَةَ حِینَ قَالَ لِفَاطِمَةَ علیها السلام زَوَّجْتُکِ خَیْرَ أَهْلِ بَیْتِی أَقْدَمَهُمْ سِلْماً وَ أَعْظَمَهُمْ حِلْماً وَ أَکْثَرَهُمْ عِلْماً قَالُوا اللَّهُمَّ نَعَم‏.

الهلالی، سلیم بن قیس (المتوفى80هـ)، کتاب سلیم بن قیس الهلالی، ج2، ص792، تحقیق محمد باقر الأنصاری الزنجانی، ناشر : دلیل ما، چاپخانه : نگارش، چاپ : الأولى، سال چاپ : 1422 - 1380 ش.

حضرت [سید الشهداء سلام الله علیه] فرمود: آیا می دانید که رسول خدا ایشان [حضرت علی علیه السلام] را بر جعفر و حمزه هنگامی که به فاطمه سلام الله علیها فرمود: همسر تو بهترینِ اهل من، با سابقه ترین مسلمان و از نظر حلم بزرگترین و از نظر علم بزرگترین آنان است، برتری داد؟ آنان گفتند: آری.

در این روایت نیز که یک صد نفر از صحابه رسول خدا گواهی دادند، امام حسین سلام الله علیه برتری امیرالمؤمنین علیه السلام بر جعفر و حمزه گوشرد نمودند و به ازدواج آن حضرت اشاره فرمودند.

آنچه نیز باید مورد عنایت قرار بگیرد، مهریه معنوی حضرت زهرا سلام الله علیها می باشد که در روایات متعدد بدان اشاره شده است.

در روایتی رسول مهر و رحمت، حضرت محمد مصطفی صلی الله علیه و آله ضمن گفتگو با امیرالمؤمنین سلام الله علیه، مهریه حضرت زهرا صلوات الله و سلامه علیها را زمین معرفی فرمودند:

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله یَا عَلِیُّ إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى زَوَّجَکَ فَاطِمَةَ وَ جَعَلَ صَدَاقَهَا الْأَرْضَ فَمَنْ مَشَى عَلَیْهَا مُبْغِضاً لَهَا مَشَى حَرَاماً.

ابن طاووس الحلی، ابی القاسم علی بن موسی (المتوفی664هـ)، الطرائف فی معرفة مذاهب الطوائف، ج1، ص254، چاپخانه: الخیام ـ قم، چاپ: الأولى1399ق.

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله فرمودند: یا علی، خداوند متعال فاطمه را به ازدواج تو در آورد و مهریه او را زمین قرار داد، هر کسی که بغض او را داشته باشد و بر روی زمین راه برود، راه رفتنش حرام است.

این روایت که در منابع بسیاری نقل شده است، حاکی از مقام والای حضرت زهرا سلام الله علیها می باشد که خداوند علاوه بر ازدواج ایشان، مهریه آن حضرت را زمین قرار داده تا همگان ملزم به محبت صدیقه کبری سلام الله علیها باشند حال تکلیف کسانی که ایشان را به شهادت رسیدند و دستان ناپاکی که دست به تحریف فضائل ایشان در کتب مختلف می زنند، آیا براستی محب آن بانوی یگانه هستند و یا دشمن؟ تکلیفشان چیست؟

در روایتی دیگر امام صادق سلام الله علیه مهریه حضرت زهرا سلام الله علیها را چنین بیان فرمودند:

إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى أَمْهَرَ فَاطِمَةَ عَلَیْهَا السَّلَامُ رُبُعَ الدُّنْیَا، فَرُبُعُهَا لَهَا، وَ أَمْهَرَهَا الْجَنَّةَ وَ النَّارَ، تُدْخِلُ أَعْدَاءَهَا النَّارَ، وَ تُدْخِلُ أَوْلِیَاءَهَا الْجَنَّةَ، وَ هِیَ الصِّدِّیقَةُ الْکُبْرَى.

الطوسی، ابوجعفر، محمد بن الحسن (المتوفى460هـ)، الأمالی، ص668، تحقیق : قسم الدراسات الاسلامیة - مؤسسة البعثة، ناشر: دار الثقافة ـ قم ، الطبعة: الأولى، 1414هـ

خداوند متعالی مهریه فاطمه سلام الله علهیا را یک چهارم دنیا قرار داد که یک چهارم دنیا از آن اوست، همچنین مهر او را بهشت و جهنم قرار داد، دشمنان او را بر جهنم وارد و دوستان او را به بهشت وارد می کند، اوست که زنی راستگو و والا مرتبه است.

آری محبت حضرت زهرا سلام الله علیها چیزی جز بهشت نیست. در روایتی دیگر رسول خدا صلی الله علیه و آله ثمره محبت حضرت زهرا سلام الله علیها را چنین فرمودند:

یا سلمان حبّ فاطمة ینفع فی مائة من المواطن أیسر تلک المواطن الموت و القبر و المیزان و الحشر و الصراط و المحاسبة.

الدیلمی، الحسن بن محمد (متوفای قرن 8)، إرشاد القلوب، ج2، ص294، ناشر: انتشارات الشریف الرضی، چاپ : الثانی، سال چاپ : 1415 - 1374ش.

ای سلمان، محبت فاطمه در یک صد جا مفید است که راحت ترین آنها عبارت است از: مرگ، قبر، میزان، حشر [در آن دنیا]، پل صراط و و حساب [نامه اعمال].

آری این چنین محبان حضرت زهرا سلام الله علیها از محبت آن بانوی مظلومه بهره مند می گردند.

در بحث تاریخ ازدواج آن دو نور الهی روایات و نقل های متعددی وجود دارد که مرحوم انصاری زنجانی در مجموعه سترگ «الموسوعة الکبری عن فاطمة الزهراء سلام الله علیها» تفصیل روایات را چنین بیان فرموده اند:

ازدواج پنج ماه بعد از هجرت 11 حدیث؛

ازدواج یک سال بعد از هجرت 16 حدیث؛

ازدواج دو سال بعد از هجرت 90 حدیث؛

ازدواج سه سال بعد از هجرت 12 حدیث؛

ازدواج در اول و یا ششم ذی الحجة 16 حدیث؛

ازدواج بعد از جنگ بدر 6 حدیث؛

ازدواج بعد از جنگ احد 10 حدیث؛

ازدواج بدون ذکر سال 7 حدیث.

که قضاوت و داوری در این زمینه کمی مشکل به نظر می رسد چرا که در هر دسته از موارد هشتگانه مذکور، روایات و اقوالی وجود دارد.

آری ازدواج نورانی امیرالمؤمنین سلام الله علیه و حضرت زهرا صلوات الله علیها از بهترین ازدواج هایی است که صورت پذیرفته است تا الگویی نیکو برای همه ما قرار بگیرد ان شاءالله.

موفق باشید

مؤسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر

عجل الله تعالی فرجه الشریف

 



مطالب مرتبط:
پيوند آسماني
Share
1 | شمه | Iran - Tehran | ٢٢:٠٩ - ١٠ تير ١٤٠١ |
آخر این مقاله از کانال تلگرام زیر کپی شده است، بهتر بود منبع را می نوشتید:
https://t.me/negaresh_virayesh/259

پاسخ:
 با سلام
اگر به تاریخ انتشار مطلب در کانال تلگرامی نگاه کنید، این مطلب در کانال تلگرامی که شما معرفی کردید در تاریخ 8 آگوست 2019 منتشر شده است که مطابق با 17 مرداد 1398 است؛ در حالی که مقاله سایت ما در 9 تیر سال 1398 روی سایت قرار گرفته است، دقیقا 39 روز قبل از انتشار این مطلب در کانال تلگرامی شما، این مطلب در سایت ما قرار گرفته است، حال شما بگویید که چه کسی کپی کرده است؟
موفق و موید باشید
گروه پاسخ به شبهات
موسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
   
* نام:
* پست الکترونیکی:
* متن نظر :
  

آخرین مطالب
پربحث ترین ها
پربازدیدترین ها