اميرالمؤمنين عليه السلام در روز عيد فطر ، پس از اقامه نماز عيد، در جمع مردم به خطابه ايستاد و فرمود:
... اي بندگان الهي، شما را به تقواي پروردگار سفارش مي كنم؛ (همان خدايي كه) نعمتش به آخر نمي رسد و رحمتش پاياني ندارد، بندگانش از او بي نياز نمي گردند و تمامي اعمال، پاداش نعمتهايش را نمي دهد. (هم او) كه (ما را) نسبت به تقوا تشويق نمود و درباره دنيا زهد آموخت، و از گناهان بر حذر داشت.
(پروردگاري كه) به جاودانگي و بقا عزيز گشته و خلقش را با مرگ و نيستي كوچك ساخته است، در حاليكه، مرگ سرانجام مخلوقات و مسير روشن جهانيان است و بر پيشاني زنده ها نوشته شده است. مرگ را گريز فرار كننده ها درمانده نمي كند و چون فرارسيد، هواپرستان را اسير مي نمايد، هر لذتي را ويران مي سازد، تمامي نعمتها را نابود مي كند و تمامي خوشي ها را قطع مي نمايد.
و دنيا سرايي است كه خداوند، فنا را براي آن نوشته و براي ساكنانش، خروج از آن را رقم زده، (اما) بيشتر مردم قصد ماندن در آنرا دارند و آباد ساختن آن را بزرگ مي پندارند، در حاليكه دنيا (چيز) خرم و شيريني است و براي آنكس كه آن را مي خواهد، به سرعت مي گذرد و قلب آنكس كه به آن مي نگرد را فريب مي دهد...
پس - خدا رحمت خويش را شامل حالتان كند -، به همراه بهترين چيزي كه در اختيار داريد، از آن كوچ كنيد، و بيشتر از مقداري اندك، از آن چيزي نجوييد و بيش از حد كفاف از آن نخواهيد، به كم آن راضي باشيد و به آنچه افراد خوشگذران از آن بهره مند هستند، چشم مدوزيد.
دنيا را سبك بشماريد و آنرا وطن خود قرار ندهيد، مبادا به انواع نعمتها و سرگرمي ها مشغول شويد، چرا كه آنها باعث غفلت و فريب مي گردند.
همانا دنيا خود را به نشناختن زده (گويي كه اصلا شما را نمي شناسد)، و پشت كرده، بار سفر بسته و خداحافظي نموده و آخرت (به سوي ما) كوچ مي كند، مي آيد، نزديك رسيده و اعلام ورود مي كند.
آگاه باشيد كه هنگام آماده شدن، امروز است و مسابقه، فرداي قيامت خواهد بود، خط پايان بهشت است و آنكه بدان نرسد در دوزخ خواهد بود.
آيا كسي نيست كه از گناهان خويش پيش از رسيدن مرگش توبه كند؟ آيا كسي نيست پيش از آنكه روز بدبختي و نيازش فرا برسد، براي خويش كاري نمايد؟ خدا ما و شما را جزو كساني قرار دهد كه از او مي ترسند و به ثوابش اميد دارند.
امروز، روزيست كه خداوند آنرا براي شما عيد قرار داده و شما را شايسته آن نموده است، پس خدا را ياد كنيد تا شما را ياد نمايد و او را بخوانيد، تا شما را اجابت كند و فطريه خويش را بپردازيد، چرا كه سنت پيامبرتان و فريضه اي واجب از جانب پروردگار شماست...
خداوند ما و شما را بوسيله تقوا حفظ كند و آخرت را برايمان بهتر از دنيا قرار دهد...» (1)
1- شيخ صدوق، كتاب "من لايحضره الفقيه"، جلد 1، صفحات 517 - 515،