صبح زیبای بهاری بود! هوای دلچسب. باد ملایم نوازشم می داد. تنهایی در راه یکی از روستاهای دلگان در ایرانشهر بودم. از دور رهگذری دیدم او را سوار کردم. نامش «مولوی خالد» بود. محاسن بلند. لباس سفید. بعد سلام و احوالپرسی، گرم گفتگو شدیم.
مولوی خالد: می توانم یک انتقاد به شما شیعیان بکنم؟
سید مهدی: بفرمایید. استفاده میکنم از محضر شما.
مولوی خالد: شما شیعیان چرا به امامت اعتقاد دارید؟ یک آیه صریح هم در قرآن برای امامت نداریم!
سید مهدی: [با تعجب] منظور شما از آیه صریح چیست؟ ثانیا: آیا شما همه اصول اعتقادی خود را فقط از قرآن می گیرید؟ سنت نبوی که تفسیر قرآن هست، نزد شما ارزشی ندارد؟ ثالثاً: به نظر شما با حکمت الهی سازگار است که برای امر بسیار کلیدی امامت و مسائل سیاسی اسلام، خداوند هیچ آیه و حکمی نداشته باشد؟ ارزش امامت که کمتر از حکم حیض زنان، چگونگی وضو گرفتن و ... که نیست.
مولوی خالد: [مقداری جاخورده بود] شما شیعیان می گویید امامت از اصول دین است چرا هیچ آیهای برای آن ندارید؟ بله قبول دارم اهمیت امامت از خیلی از احکام بیشتر است.
سید مهدی: شما اول توضیح بدهید منظور شما از «آیه صریح در موضوع امامت» چیست تا بتوانیم آن را بررسی کنیم.
مولوی خالد: منظور ما این است که یک آیه که صریحاً بحث از امامت کرده باشد. همانند صدها آیه در موضوع توحید و نبوت و معاد.
سید مهدی: از شما در تعجب هستم! مسئله بسیار روشن است. دهها آیه در قرآن وجود دارد که بحث امامت و ولایت انبیاء و اولیای الهی را مطرح کرده است. آیا مرتبط با حضرت داود، سلیمان، یوسف (علیهم السلام) و ...! حتی بالاتر مبارزات سیاسی موسی علیه السلام برای سرنگون کردن فرعون همگی اشاره به امامت و ولایت سیاسی دارد! اگر کسی یک مقدار دقت کند، می فهمد که صدها آیه مرتبط با جهاد با کفار، نفی سبیل کفار، اجرا حدود الهی و ... همگی برای امور سیاسی و ولایت انبیاء و اولیای الهی هست.
مولوی خالد: این ها کلیات هست برادر یک آیه را مطرح کن تا بررسی کنم!
سید مهدی: کلیات؟ ما هم مدعی همین هستیم. کلیت بحث از امور سیاسی و مرتبط با امامت امت، از امور قطعی در قرآن است؛ اما آیه ۱۲۴ سوره بقره را مگر ندیدی؟
«وَإِذِ ابْتَلَى إِبْرَاهِیمَ رَبُّهُ بِکَلِمَاتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قَالَ إِنِّی جَاعِلُکَ لِلنَّاسِ إِمَامًا قَالَ وَمِنْ ذُرِّیَّتِی قَالَ لَا یَنَالُ عَهْدِی الظَّالِمِینَ»
«و چون ابراهیم را پروردگارش با کلماتى بیازمود و وى آن همه را به انجام رسانید [خدا به او] فرمود من تو را پیشواى مردم قرار دادم [ابراهیم] پرسید از دودمانم [چطور] فرمود پیمان من به بیدادگران نمى رسد (۱۲۴)»
این آیه صراحتا می گوید: حضرت ابراهیم، بعد از مقام نبوت، از طرف خداوند به مقام امامت رسید و این مقام به فرزندان معصوم و غیر ظالم او نیز می رسد!
مولوی خالد: این آیه ارتباطی به امامت ندارد؛ زیرا در آیه دیگری خداوند میفرمایند که به خاندان ابراهیم علیه السلام کتاب و حکمت دادیم و صحبتی از امامت نمیکند:
أَمْ یَحْسُدُونَ النَّاسَ عَلَىٰ مَا آتَاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ ۖ فَقَدْ آتَیْنَا آلَ إِبْرَاهِیمَ الْکِتَابَ وَالْحِکْمَةَ وَآتَیْنَاهُمْ مُلْکًا عَظِیمًا [نساء/54]
آیا به مردم [= محمد و یارانش] به خاطر آنچه الله از فضل خویش به آنان بخشیده است حسد میورزند؟ در حقیقت، ما [پیشتر نیز] به خاندان ابراهیم کتاب و حکمت دادیم و به آنان فرمانرواییِ بزرگی بخشیدیم.
سید مهدی: تعجبم هستم! آیا «ملک عظیم به معنی فرانروایی بزرگ» اشاره به حکومت و ولایت سیاسی ندارد؟ بسیار روشن است که هر امام منصوب از جانب خداوند باید دارای حکمت و نیز کتاب باشد. خود رسول الله صلی الله علیه و آله از فرزندان ابراهیم علیه السلام بود که به مقام امامت نیز رسیده بود. او نیز دارای حکمت و کتاب نیز بود. امامان 12 گانه تا روز قیامت همینطور. همگی دارای علم لدنی و حکمت و کتاب [قرآن] هستند.
مولوی خالد: شما شیعیان می گوید امامت ائمه از نبوت نیز بالاتر است. دلیل شما چیست؟
سید مهدی: بسیار روشن است. حضرت ابراهیم اول مقام نبوت را داشت، بعد از ابتلاء ها و موفقیت در آنها، خداوند او را امام کرد. این نشان می دهد که خداوند به او مقامی بالاتر داده است.
مولوی خالد: آقا شما معنی آیه را نفهمیدی! همه انبیاء هم امام بودند و هم نبی
سید مهدی: برای این اتهام دلیلی داری؟ اعتراض جالبی کردی! اگر همه انبیاء هم امام باشند هم نبی، این نشان می دهد اهمیت امامت، مثل نبوت است.
مولوی خالد: اگر این روش استدلال شما را قبول کنیم، این به ضرر خودتان خواهد بود و عقیده شیعه را باطل خواهد کرد!
سید مهدی: استدلال ما چه اشکالی دارد؟ استدلال ما عقلی است برادر! حضرت ابراهیم اگر به مقامی بالاتر نرسد و یا امامت همان نبوت باشد، این یعنی تحصیل حاصل. مثل اینکه شما را کسی ملزم کند دوباره راه رفتن یا بگیری در حالی است که سال ها است از کودکی بلدی. حالا استدلال خودتان را بگویید.
مولوی خالد: از این باب که شما ملزم میشوید بپذیرید در قرآن کریم، مقامی بالاتر از مقام امامت هم وجود دارد. با رویکرد خودتان به آیه زیر نگاهی خواهیم کرد:
فَهَزَمُوهُمْ بِإِذْنِ اللَّهِ وَقَتَلَ دَاوُودُ جَالُوتَ وَآتَاهُ اللَّهُ الْمُلْکَ وَالْحِکْمَةَ وَعَلَّمَهُ مِمَّا یَشَاءُ وَلَوْلَا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَفَسَدَتِ الْأَرْضُ وَلَکِنَّ اللَّهَ ذُو فَضْلٍ عَلَى الْعَالَمِینَ [بقره/251]
پس آنان را به اذن خدا شکست دادند و داوود جالوت را کشت و خداوند به او پادشاهى و حکمت ارزانى داشت و از آنچه مى خواست به او آموخت و اگر خداوند برخى از مردم را به وسیله برخى دیگر دفع نمیکرد قطعا زمین تباه مى گردید ولى خداوند نسبت به جهانیان تفضل دارد
اکنون باید قبول کنید که داود علیه السلام، مقام امامت و نبوت را داشت و اما مَلِک نبود و سپس مقام ملک را خداوند به او اعطا کرد. پس مقام ملک و پادشاهی از امامت هم بالاتر است
سید مهدی: خیلی جالب شد! اولش که گفتی که گفتی هیچ آیه ای در قرآن درباره ولایت و امامت نیست! الان می گویید که داود و طالوت هم به مقام امامت و ملک و فرمانروایی رسیدن؟ بالاخره امامت در قرآن آمده؟ نیامده؟ در ضمن امام داود در جنگ با جالوت، طالوت بوده! برنامه کودکش هم ساختن! ندیدی! بچه ها هم خبر دارند که داود بعد از طالوت به امامت و پادشاهی و حکومت رسید!
مولوی خالد: [آرم و قرار نداشت] ببخشید برادر اینجا دیگه باید پیاده بشم!
سید مهدی: خوش آمدی برادر!
نظر این حقیر اینه چرا ما اینهمه ساله برای بحث امامت در قرآن دلیل و برهان میاریم اینا که قبول نمیکنند آقا شما توپ بندازین تو زمین خودشون بگید باشه امامت در قرآن نیست حالا شما ما را از گمراهی در بیارید و بفرمایید خلافت سه خلیفه خودتونو از قرآن و سنت و روایات و از طریق عقلی و یا اگر شورایی هم در کار بوده برای ما اثبات کنید تا ما از گمراهی خارج بشیم این بهتر نیست؟؟؟؟