سؤال كننده : سوده اميني
توضيح سؤال :
با سلام
يكي از مسائلي كه اخيرا توسط گروهي از برادران اهل سنت بر روي سايتي فرانسوي زبان مطرح شده بود اين بود كه مخصوصا شيعيان ايراني ازدواج با سنيها را ممنوع اعلام كرده اند . آيا فقهاي شيعه اين امر را مجاز دانسته اند ؟ لطفا نظر تني چند از اين بزرگان را اعلام بفرمائيد ؟
با تشكر .
پاسخ :
اما در بين اهل تسنن فتواي به حرمت ازدواج اهل برخي فرق با فرق ديگر مطرح شده است :
حرمة الزواج الحنفي من الشافعية
قال الشيخ أبو حفص في فوائده :
لا ينبغي للحنفي أن يزوّج بنته من رجل شافعيّ المذهب . وهكذا قال بعض مشايخنا ولكن يتزوج بنتهم . زاد في البزازية تنزيلا لهم منزلة أهل الكتاب .
البحر الرائق لابن نجيم المصري ، ج2 ، ص80 .
سزاوار نيست كه حنفي دخترش را به مردي از شافعي دهد-اينچنين گفته اند بعضي از اساتيد ما - ولي دختر از شافعي ها مي توان گرفت. در بزازيه گفته است جون ايشان مانند اهل كتابند!!!
اما در بين شيعه چنين مطلبي به عنوان حكم اولي موجود نيست و بلكه فتواي به جواز داده شده است :
ولعله أشار بذلك إلي ما في النكاح من عدم جواز تزويج المخالف المؤمنة مخافة علي دينها فلا يكون كفوا لها ولكنه كما تري ، لا يصلح بمجرد ذلك للخروج عن مقتضي العمومات جنسا ونوعا
جواهر الكلام - الشيخ الجواهري - ج 22 - ص 338
شايد كه اين مطلب اشاره دارد به عدم جواز ازدواج زن شيعه با مرد سني بخاطر ترس بر دينش پس سني كفو شيعه نيست . اما اين مطلب اشكال دارد ونمي توان به مجرد آن از عمومات ( روايات وادله مجوز ازدواج با اهل تسنن) خارج شد.
إلا إذا قلنا بحرمة تزويج المؤمنة من المخالف ، لأخبار دلت علي ذلك ... لكن الأقوي عدم التحريم .
كتاب المكاسب - الشيخ الأنصاري - ج 3 - ص 592
مگر اينكه بگوييم جايز نيست زن شيعه با مرد سني ازدواج كند چون رواياتي داريم ... اما اقوي ( فتوي) عدم تحريم است .
سؤال 1681 : المشهور أنه يكره تزويج الإمامية من المخالف ، ولهذا فالعلماء في الخليج ( حفظهم الله ) يمتنعون من اجراء العقد بينهما فلعل ذلك يكون رادعا للفتاة أو أهلها عن المضي في هذا الأمر ، والذي يحصل في بعض الأحيان أنهما يصران علي التزويج من بعضهما البعض أو أن الولي يشترط أن يكون العقد عند أحد علماء الإمامية ، ومع ذلك العالم يرفض والولي يصر علي ذلك ، وقد تحصل المعصية مع مواصلة الرفض فما هو برأيكم الحل المناسب ؟
التبريزي : ما ذكره المشهور من علمائنا حكم لتزويج المؤمنة نفسها من المخالف بعنوانه الأولي ، وأما بالنظر إلي بعض العناوين خصوصا ملاحظة أمر أولادها مستقبلا ، فاللازم أن لا تقدم علي أمر يخرج معه أولادها عن ولاية أهل البيت ( سلام الله عليهم ) إلي ولاية غيرهم فضلا عما إذا كان خوف من لحوقها بنفسها بولاية غيرهم قبل أولادها ، والله العالم .
بيان جواب سوال: مشهور (كراهت ازدواج زن شيعي با مرد سني ) حكم اوّلي است ( يعني ازدواج في نفسه حرام نيست ومكروه است) اما بانظر به بعضي از مطالب مخصوصا وضعيت آينده دختر ( حفظ جان ودين وي در آينده) لازم اين است كه عملي انجام ندهد كه موجب خروج اولادش از ولايت اهل بيت گردد. چه برسد كه خودش از شيعه بودن دست بردارد .
اين مطلب علت فتواي تمامي علمايي است ( كه بخاطر وضع موجود جامعه وفشار هايي كه بر دختران شيعه از طرف شوهران اهل تسنن ويا خانواده آنان وارد شده است كه حتي در بسياري موارد صدمات جسمي شديد ودر بعضي موارد صدمات جاني بر ايشان وارد آورده است ) ازدواج با برادران اهل تسنن را براي دختران شيعه جايز نمي دانند .
اكنون به بعضي از فتاوا اشاره مي نماييم:
1- آية الله العظمي خامنه اي:
سايت ايشان در بخش پرسشهاي متداول قسمت ازدواج و طلاق :
ازدواج با مرد سني
س: ازدواج زن شيعه با مرد سني چه حكمي دارد؟
ج) اگر خوف انحراف از مذهب نباشد، مانعي ندارد.
2- آية الله العظمي مكارم شيرازي :
http://www.makaremshirazi.org/persian/modules.php?name=es&p=2&id=104
سوال: آيا من كه دختري شيعه هستم ميتوانم با پسري سني كه معتقد به خدا و پيامبران مي باشد و حضرت علي را "فردي" بزرگ مي داند و براي همه امامان احترام قائل است، اما به مسئله امامت آنطور كه ما اعتقاد داريم، معتقد نيست جايز است؟ بايد متذكر شوم كه احترام به تمامي امامان مي گذارد به عنوان افراد خاص.
جواب: احتياط اينست كه با آنها ازدواج نكنيد چرا كه تكليف فرزندان شما فردا از نظر مذهب مبهم خواهد بود.
3- آيةالله العظمي فاضل لنكراني رحمه الله:
جامع المسائل ج1 ص416 مسائل متفرقه ازدواج:
http://lankarani.ir/far/bok/view.php?ntx=037020#415
سؤال 1568 :آيا جايز است دختر شيعه به شوهر سنّي داده شود؟
جواب: بهتر است از اين كار اجتناب شود.
4- آية الله العظمي نوري همداني:
استفتائات ج1 احكام نكاح وطلاق
س 668: آيا ازدواج زن يا مرد شيعه با زن يا مرد سني جايز است، يا خير؟
ج: اگر مطمئن است كه هويت مذهبي خود را حفظ مي كند جائز است.
5- آية الله العظمي سيستاني:
بخش سوالها وجوابهاي سايت ازدواج دائم:
http://www.sistani.org/local.php?modules=nav&nid=5&cid=757
سؤال: 1ـ آيا ازدواج يك دختر شيعه با مرد سني جايز است؟
2ـ در صورت جواز آيا نسل او سيّد باقي مي ماند يا از سيد بودن خارج مي شود؟
3ـ اگر مرد سني شيعه شود و والدين او سني باقي بمانند در آنصورت چطور ؟
پاسخ: 1ـ چنانچه بترسد كه بر اثر ازدواج با او به گمراهي بيفتد جايز نيست.
2ـ به هر حال چون شوهر سيد نيست نسل او نيز سيد (يعني از بني هاشم) نيستند.
3ـ در اين صورت مانعي ندارد
6- آية الله العظمي تبريزي رحمه الله: http://www.tabrizi.org/
جهت مشاهده متن استفتاء به سايت al-shia (لينك فوق) مراجعه و پس از انتخاب لينك fehrest.htm آيتم «نكاح» را كليك نماييد
سئوال 1474 ـ آيا ازدواج با كسي كه بر يكي از فرق اسلامي است ,صحيح است ؟
جواب بسمه تعالي چنانچه آن غير شيعه محكوم به كفر نباشد , ازدواج دختر شيعه با او صحيح است , لكن اگر خوف ضلالت و گمراهي باشد بايداجتناب شود , واللّه العالم .
7- آية الله العظمي گرامي:
http://www.gerami.org/modules.php?name=Content&pa=showpage&pid=9
سؤال : 85 ـ آيا جايز است دختر شيعه به شوهر سني داده شود ؟
جواب : چون معمولاً خوف زوال عقيده است جايز نيست تكليفاً ،گرچه باطل نيست وضعاً .
8- آية الله العظمي مظاهري :
رساله توضيح المسائل احكام ازدواج ، كساني كه ازدواج با آنها حرام است:
مسأله - مرد شيعه مي تواند با زن سنّي ازدواج كند و همچنين زن شيعه مي تواند به عقد سنّي درآيد ولي سزاوار نيست كه اين كار عملي شود.
9- آية الله العظمي محقق كابلي:
س : 1256 - آيا ازدواج شيعه با سني غير متعصب جايز است؟
ج : بله، البته كراهت دارد اما اگر خوف انحرات داشته باشد جايز نيست.
10- آية الله العظمي سيد محمد صادق روحاني:
http://www.rohani.ir/estefta/ans.php?stfid=1775&subid=&merg=1
سؤال: آيا زن شيعه اثناعشري مي تواند با مرد مسلمان سني ازدواج كندياخير؟
جواب: ج: هو العالم؛ بلي مانعي ندارد.
11- آية الله العظمي سيد محمد حسيني شاهرودي:
استفتائات : احكام نكاح ، كساني كه ازدواج با آنها حرام است ، ناصبي و وهابي و سني:
http://www.shahroudi.com/Portal.aspx?pid=71243&Cultcure=Persian&CaseID=33986&CategoryID=6572
سؤال 808 : آيا ازدواج زنهاي شيعه با سني و وهابيها جايز است ؟ اگر در منطقه اي همسر شيعه براي آنها يافت نشود آيا از آن محل مهاجرت كنند يا با مرد سني ازدواج كنند ؟ بر فرض ازدواج آيا اگر بطريقه مخالفين عقد خوانده شود صحيح است يا لازم است بطريقه شيعه عقد خوانده شود ؟
جواب : اما نسبت به وهابي ها و مطلق ناصبي ها كه دشمن اهل بيت عصمت و طهارت (عليهم السلام) مي باشند ازدواج با آنها حرام است و نجس مي باشند ، بلكه از كافر و سگ نجس ترند ، لكن اگر وهابي اتفاقاً دشمن اهل بيت (عليهم السلام) نباشد حكم ساير سني ها را دارد و اما ساير سني ها كه ناصبي نيستند ، پس ازدواج با آنها كراهت شديد دارد و علي الاظهر حرام نيست و زن بايد مطمئن باشد كه شوهر در ديانت او تأثير نخواهد كرد و اگر از آن محل بيرون شود و با شيعه ازدواج نمايد بسيار خوب است و علي اي حال بايد به طريق شيعه عقد نمايد .
پاسخ:
در هر ازدواجي شرايطي لازم است مثلا طرفين بايد هم کفو باشند همانگونه که روايات ما نيز بر اين مطلب تاکيد مي کنند و مراد از هم کفو بودن هم اين است که طرفين از لحاظ موقعيت مذهبي ، فرهنگي ، اجتماعي ، اخلاقي ، خانوادگي و.... به هم نزديک باشند
و در صورت ازدواج به اين نكات هم بايد توجه داشت كه ممکن است شرايطي پيش بيايد که طرفين و خانواده ها نسبت به بعض عقايد و اعمال همديگر حساس بشوند که در اين صورت ممکن است نتوانند همديگر را تحمل بکنند به ويژه اگر دختر و پسر همديگر را بخاطر عشق قبول کرده باشند و بعد از ازدواج چشم باز کنند و ببينند که بعض عقايد يا رفتار طرف مقابل برايشان غير قابل تحمل است و اينكه زن و شوهر از همديگر اثر مي پذيرند و افکار و اعمالشان روي طرف مقابل اثر مي گذارد و ممکن است خطر اين باشد که شما تحت تاثير عقايد همسرتان قرار بگيريد و در عقايد مذهبتان سست بشويد
مساله بچه ها هم مطرح است که وقتي بزرگ مي شوند به مذهب پدر يا مادر در بياند پس ممکن است هرکدام از شما و شوهرتان - چون مذهب خودتان رو درست مي دانيد بخواهيد فرزندانتان رو بر اساس مذهب خودتان تربيت کنيد و به همين خاطر سر تربيت ديني بچه ها اختلافتان شود
پس شما لازمه که با دقت و توجه به موارد فوق با چشم باز در مورد ازدواج تصميم بگيريد
ازدواج صحبت يک عمر زندگيست.در مساله ازدواج فقط يک بعد را نگاه نکنيد چرا که تجربه نشان داده است کساني که در ازدواج نسنجيده عمل کرده اند ضربه بزرگي در زندگيشون خورده اند
موفق باشيد
گروه پاسخ به شبهات